زنان در دوران بارداری تمام تلاش خود را می‌کنند تا بتوانند سلامت خود و جنین را تضمین کنند و مهم‌ترین دغدغه آنها این است که دوران بارداری را به سلامت سپری کنند. در این دوران زنان بیش از پیش نیاز به ویتامین‌ها و مکمل‌ها دارند اما از چه زمانی و به چه مقدار باید از این مواد ضروری تغذیه کرد؟ آیا تنها با خوردن غذاهای معمولی روزانه تمام مواد مورد نیاز بدن مادر و جنین فراهم می‌شود؟
پژوهش‌ها می‌گویند که میزان دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن در دوران بارداری باید دو برابر شود. این میزان دریافت تنها برای بدن زنان باردار نیست بلکه جنین نیز از هر چه که مادر تغذیه می‌کند نیز تغذیه می‌کند. به همین دلیل است که زنان در دوران بارداری باید میزان دریافتی ویتامین و مواد معدنی خود را بالا ببرند تا جنین بتواند رشد مناسب و خوبی داشته باشد.
Credit: americanpregnancy
زن باردار بیش از آن غذایی که تغذیه می‌کند نیاز دارد. نیاز زن باردار به ویتامین‌ها و مواد معدنی بسیار زیاد است و حتی اگر در تغذیه خود کوتاهی نکند باز هم به مواد غذایی بیشتری نیاز دارد. به همین دلیل است که زن باردار به جز غذا باید رو به دیگر مکمل‌ها هم بیاورد. تعیین میزان دریافت ویتامین‌ها و مکمل‌ها در زنان باردار بر عهده متخصص تغذیه است. از این رو، هرگز نظر دیگر افراد را جایگزین نظر متخصصان تغذیه نکنید. مکمل‌های گوناگونی وجود دارند که بعضی از مکمل‌ها ترکیبی از چند ویتامین هستند مانند مولتی ویتامین‌ها و بعضی دیگر ترکیبی از چند ماده معدنی آهن، روی و کلسیم هستند. برخی از مکمل‌ها تنها از ترکیب یک ماده ویتامینی و معدنی ساخته شده‌اند. به عنوان مثال ممکن است برخی از مکمل‌ها کلسیم نداشته باشند. این در حالی است که به راحتی می‌توان از روی برچسب تشخیص داد که مکمل در دست شما حاوی چه مواد و ویتامین‌هایی است.
به گفته کارشناسان و متخصصان تغذیه، در دوران بارداری بدن زن نیاز مبرمی به اسید فولیک پیدا می‌کند. بنابراین باید میزان دریافتی اسید فولیک را دو برابر کرد برگ کاهو و اسفناج سرشار از اسید فولیک هستند اسید فولیک از به وجود آمدن نواقص مادرزادی در نوزاد جلوگیری می‌کند. در همن زمینه پزشکان توصیه می‌کنند که مادران یک تا سه ماه قبل از بارداری رو به مصرف اسید فولیک بیاورند. حتی زنانی که تصمیمی برای باردار شدن نداشته‌اند به محض مطلع شدن از بارداری خود باید روزی 400 میکروگرم اسید فولیک از راه مکمل‌ها مصرف کنند. این در حالی است که غذاهایی مانند جگر، سبزیجات تیره و حبوبات سرشار از اسد فولیک هستند که زنان باردار باید از آنها تغذیه کنند.
Credit: diaryofafitmommy
مادران باید توجه داشته باشند که تحقیقات و آزمایش‌ها نشان داده که اسید فولیک موجود در مواد غذایی غالبا بر اثر پخت و پز از بین می‌رود. به همین دلیل تا آن جا که ممکن است زنان باردار باید از سبزیجات تازه مانند سبزی خوردنی تغذیه کنند. البته نباید فراموش کرد تنها از راه تغذیه نمی‌توان اسید فولیک مورد نیاز زنان باردار را تامین کرد و از این رو باید رو به مصرف مکمل‌های حاوی اسید فولیک آورد. از سوی دیگر، به گفته دکتر جرالد بریگز، مختصص داروسازی، بررسی‌ها نشان داده که با وجود اصرار بر مصرف مکمل‌ها بسیاری از زنان باردار با خوردن آنها دچار حالت تهوع می‌شوند. در صورتی که زنان باردار با خوردن نوعید از مکمل مشکل پیدا کنند باید مکمل را تغییر دهند. در این باره متخصصان تغذیه می‌توانند به زنان باردار کمک کنند تا تهوع و مشکلاتی که بر اثر خوردن مکمل‌ها به وجود آمده است را برطرف کنند.
از دیگر مواردی که رعایت آن در دوره بارداری اهمیت ویژه‌ای دارد این است که زنان باردار باید برنامه غذایی مناسبی داشته باشند. در حالی که هستند زنان بارداری که به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب نمی‌توانند تغذیه مناسبی داشته باشند. در این صورت مصرف مولتی ویتامین‌ها برای این گونه زنان بسیار الزامی است زیرا مولتی ویتامین می‌تواند تا حدود زیادی تغذیه نامناسب را جبران کند. طبق دستورالعمل کشوری، زنان از شروع هفته شانزدهم بارداری باید روزی یک کپسول مولتی ویتامین و یا مینرال مصرف کنند اما این موضوع به این جا ختم نمی‌شود زیرا زنان حتی بعد از زایمان تا حدود سه ماه باید مولتی ویتامین مصرف کنند.
Credit: draxe
همچنین زنان در دوران بارداری نباید آهن را فراموش کنند و میزان دریافتی آهن بدن را باید به دو برابر افزایش دهند. بدن تا حدودی می‌تواند آهن مورد نیاز را از طریق تغذیه دریافت کند اما این میزان دریافت کافی نیست و زنان باردار باید با مصرف مکمل‌ها آهن مورد نیاز بدن خود را تامین کنند. این مقدار آهن دریافتی بدن باعث رشد بهتر جنین می‌شود. برخی از مادران به دلیل دست کم گرفتن آهن مورد نیاز بعدها دچار سقط جنین و یا مرگ خود در هنگام زایمان شده‌اند. به همین دلیل است که زنان در شروع هفته شانزدهم بارداری باید یک قرص سولفات در روز مصرف کنند. این میزان مصرف قرص باید تا بعد از زایمان ادامه پیدا کند و بعد از گذشت سه ماه از زایمان می‌توانند مصرف این قرص را کنار بگذارند.
چریل اس. بروسارد، پزشک مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری در آمریکا، می‌گوید که بهترین زمان برای مصرف قرص آهن و سولفات در هنگام شب است قبل از خواب با خوردن یک عدد از این قرص‌ها می‌توان آهن مورد نیاز بدن را تامین کرد زیرا بدن در این هنگام بهتر می‌تواند آهن را جذب کند. باید به داشت که قرص آهن را نمی‌توان با معده خالی مصرف کرد زیرا ممکن است دچار حالت تهوع، یبوست، درد معده و اسهال شوید. به همین دلیل بهترین زمان برای مصرف قرص آهن بعد از صرف غذا است. زنان باردار باید یک نکته مهم دیگر را به یاد داشته باشند. این که تمام مکمل‌ها دارای عوارض هستند اما این موضوع دلیل نمی‌شود که مصرف مکمل‌ها را قطع کنند زیرا پژوهش‌ها نشان داده با تحمل این عوارض پس از گذشت چند روز مکمل‌ها قابل تحمل می‌شوند. نکته پایانی این که هرگز خودسرانه و بدون تجویز پزشک متخصص و کارشناس تغذیه مکملی را مصرف نکنید.
منابع: nytimes، babycenter