خبرگزاری فارس:روزنامه آمریکایی گزارش داده که این هفته آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش فصلی خود درباره اجرای تعهدات برجامی ایران را منتشر میکند و باید دید که آیا دولت دونالد ترامپ به این گزارش گوش خواهد داد.
در ادامه گمانهزنیها درباره مواضع دولت آمریکا در قبال برجام، یک رسانه آمریکایی در یادداشتی به توصیههای تحلیلگران این کشور به دونالد ترامپ درباره توافق هستهای ایران و گروه 1+5 پرداخته است.
یادداشت نیویورک تایمز را در متون زیر بخوانید:
«ظرف چند روز آینده بازرسان بینالمللی گزارش بازرسی خود از تاسیسات هستهای ایران را به کشورهای جهان ارسال خواهند کرد.
کارشناسان میگویند که انتظار میرود احتمالا گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی با ادبیاتی فنی و خشک، نشان دهد ایران تا حد گسترده و زیادی به مفاد توافق هستهای سال 2015 پایبند بوده است و اینجا است که مشکلات برای دولت ترامپ آغاز خواهد شد.
مهم نیست که گزارش بازرسان چه میگوید چرا که آقای ترامپ اعلام کرده است که او انتظار و توقع دارد در ماه اکتبر مشخص کند که ایران در حال نقض توافق است و در اواخر ماه جولای افزوده بود که "اگر به من بود، همان 180 روز قبل عدم پایبندی آنها را اعلام کرده بودم".
چنین اعلام و بیانیهای میتواند توافق هستهای را پایان دهد.
جمهوریخواهان سنا ناخرسنی خودشان را نسبت به قول و تعهد رئیسجمهور برای کنار زدن توافق را ابراز داشتهاند و مشاوران امنیتی خود او هم به حفظ برجام توصیه کردهاند اما کاخ سفید در حال بررسی ملاحظه جدی جایگزینهایش در قبال برجام است.
در یکی از گزینههایش، دولت ترامپ میتواند اعلام کند که ایران در حال نقض توافق است اما آمریکا خواهان باقی ماندن آن در حال حاضر و عدم اعمال مجدد فوری تحریمها است.
در این گزینه، کنگره 60 روز برای تصمیمگیری جهت اعمال مجدد تحریمهای هستهای خواهد داشت؛ موقعیتی که بسیاری از جمهوریخواهان کنگره علی رغم اعتراضات شدید دو سال قبل درباره برجام، مایل به مواجه شدن با آن نیستند.
سخنگوی آیپک؛ سازمانی که کارزار چندین میلیون دلاری تبلیغاتی علیه توافق در سال 2015 راه انداخته بود، از دادن پاسخ به این سوال که ایا آیپک خواهان برچیدن توافق هست یا نه، سر باز زد.
البته برخی از مخالفان توافق همچنان مایل به پایان یافتن آن هستند. سناتور تام کاتن اخیرا گفته بود که "ما منفعتی از توافق نمیبریم در نتیجه فروپاشی آن اصلا برای من دردسر و زحمتی ایجاد نمیکند".
دیگر طرفهای توافق شامل بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه و آلمان این موضوع را روشن کردهاند که آنها معتقدند که (برجام) موثر بوده است و برخی از آنها هم طی هفتههای اخیر دیپلماتهایی به کنگره اعزام کردند تا درباره پایان دادن توافق هشدار دهند و بگویند که چنین کاری سبب انزوای آمریکا خواهد شد.
علاقه و وابستگی اروپا به توافق برخی از مخالفان برجام را به این تلاش داشته که شرایط را طوری ایجاد کنند که خود ایرانیها از توافق خارج شوند.
نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل روز چهارشنبه از مقر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین دیدن کرد؛ نهادی که قرار است همین هفته جاری گزارش فصلی خود درباره پایبندی ایران به توافق را منتشر کند.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران پیش از سفر هیلی از این موضوع شکایت کرد که هدف از این سفر ایجاد تردید درباره پایداری توافق است.
مارک دوبوویتز از اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسیها، از جمله کسانی است که برای اعلام عدم پایبندی ایران به توافق و در عین حال حفظ توافق تلاش میکنند.
او در یک مصاحبه گفت که "من فکر میکنم یک راه سومی هم وجود دارد. صرف خروج از توافق به ایران اجازه خواهد داد که مظلوم نمایی کند و اروپاییها را (از آمریکا) بیگانه و جدا کند". از نظر او اهمیت اعلام عدم پایبنید ایران آن است که این موضوع به ایجاد "سوءسابقه و پروندهسازی" درباره موارد نقض و تخلفهای کوچک ایران کمک خواهد کرد.
آرون دیوید میلر تحلیلگر سابق وزارت خارجه آمریکا در امور خاورمیانه در مخالفت با استراتژی مد دنظر دوبوویتز آن را "اسب تروایی خوانده که توافق را از بین میبرد».
او گفت که "تنها راه برای خوانش استراتژی (دوبوویتز) آن است که آن را به عنوان طعنه و شماتتی برای سوق دادن ایرانیها به پایان دادن توافق ملاحظه کرد".
ریچارد جی دوربین سناتور دموکرات ایلینوی که از حامیان توافق در سال 2015 بوده، میگوید که برچیدن توافق بدون وجود هرگونه مدرک و شواهدی درباره اینکه ایران به صورت جدی در حال نقض مفاد توافق بوده است، به اعتبار آمریکا در سراسر جهان صدمه خواهد زد و قطعا سبب خواهد شد که کره شمالی از پذیرش مذاکراتی مشابه با مذاکرات ایران برای پایان دادن برنامه هستهایاش امتناع خواهد کرد».