دکتر رسول کریمی؛ پزشک عمومی
فاویسم یک بیماری ارثی خونی می‌باشد که به علت کمبود یکی از آنزیم‌های گلبول قرمز (کمبود آنزیم G6PD) ایجاد می‌شود. این بیماری وابسته به جنس بوده و بیشتر در جنس مذکر دیده می‌شود بیماران در حالت عادی کاملا طبیعی بوده و هیچگونه علامتی ندارند مگر آنکه با برخی مواد خوراکی مثل باقلا و یا برخی از داروها مواجهه پیدا کنند که در این صورت دچار علائم حاد بیماری می‌شوند.
چرا باقلا بیشتر از همه منجر به بروز علائم بیماری فاویسم در کودک می‌شود؟
باقلا از جمله مواد اکسیدان است، یعنی موادی که اکسیژن در آنها زیاد تولید می‌شود. همین امر باعث می‌شود که گلبول‌های قرمز فاویسمی‌ها در مقابل مواد اکسیدان از بین بروند یا پاره شوند. این بیماری می‌تواند نه تنها با خوردن باقلا بلکه با روییدن گل و گرده‌های باقلا و نفتالین و یکسری از داروها و تب و عفونت نیز به وجود آید.
علاوه بر باقلا، چه مواد اکسیدان دیگری در این امر دخیل هستند؟
داروهای اکسیدان مثل آسپیرین، استامینوفن، کوتریموکسازول، ویتامین K، سولفامیدها، داروهای ضد مالاریا، نفتالین، حنا و داروهای متفرقه دیگر ممکن است در این بیماران باعث همولیز یا شکسته شدن گلبول‌های قرمز شوند.
آیا ممکن است کودکی که قبلا باقلا خورده حالا بعد از خوردن باقلا دچار علائم بیماری شود؟
نه، خیلی از خانواده‌ها می‌گویند کودکشان قبلا مثلا داروی کوتریموکسازول یا باقلا مصرف می‌کرده، ولی این مشکل را نداشته است ما هم می‌گوییم نباید خانواده‌ها را نسبت به این بیماری ترساند. چون با اینکه این بیماری تا آخر عمر همراه فرد است، ولی این علایم ممکن است فقط یک بار به سراغ او بیاید.
بنابراین ما فقط به خانواده‌ها آگاهی می‌دهیم یعنی باید به آنها گفت که اگر کودکشان این بیماری را دارد، حتی از کنار مزارع باقلا هم رد نشوند، چون همین کار می‌تواند باعث همولیز و شکستن گلبول‌های قرمز کودک شود. همچنین فاویسمی‌ها نباید در منزل از نفتالین و حشره‌کش استفاده کنند.
آیا بیماران مبتلا به فاویسم می‌توانند از ویتامین‌ها و مواد معدنی استفاده کنند؟
مصرف مکمل‌ها در بیماران مبتلا به فاویسم، باید با اطلاع پزشک معالج باشد. مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی در صورتی که زیر نظر پزشک معالج باشد، هیچ خطری را برای این بیماران ایجاد نخواهد کرد.
برای خواندن بخش دوم - وقتی باقلا دشمن کودک می‌شود - اینجا کلیک کنید.
