مسمومیت ناشی از آب به دلیل نوشیدن مقدار بیش از اندازه‌ی آب اتفاق می‌افتد. نوشیدن غیر طبیعی مقدار زیادی آب می‌تواند تعادل الکترولیت را مختل ساخته در نتیجه بر سلامت فرد به شکلی نامساعد اثر گذارد. این مقاله اطلاعاتی را در خصوص این وضعیت فراهم ساخته است.
این یک واقعیت شناخته شده است که نوشیدن مقادیر کافی آب جهت عملکرد سالم بدن ضروری است. بدن انسان مکانیسم خود را در تنظیم تعادل مایعات و الکترولیتها دارد. کلیه‌ها یک جفت اندام بوده که عمدتاً مسئول حفظ تعادل مایعات و همچنین الکترولیتهایی مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، سدیم و غیره می‌باشند. سدیم نقشی حیاتی در تنظیم تعادل مایع ایفاء می‌کند. مسمومیت با آب، از نظر پزشکی به هیپوناترمی رقیق شدگی (dilutional hyponatremia) اشاره دارد که نوعی عارضه بوده که در آن غلظت سدیم موجود در خون به دلیل مصرف بیش از حد آب پایین می‌آید. نوشیدن مقدار زیادی آب در طول فعالیتهای استقامتی (دو ماراتون، ورزشهای سه گانه، و یا تمریناتی که موجب از دست رفتن سدیم به دلیل تعرق بیش از حد می‌شوند) می‌تواند فرد را مستعد ابتلاء به مسمومیت ناشی از آب گرداند.
هنگامی که غلظت سدیم خون کمتر از 135 میلی‌مول در هر لیتر و یا 4ر0 اونس در هر گالن می‌شود، سطح نمک موجود در خون ما پایین می‌آید. در چنین شرایطی، آب شروع به نفوذ به درون سلول‌ها می‌کند. این روند می‌تواند به آسیب گسترده سلولی منجر شود.
علل
✶ بارزترین علت مسمومیت ناشی از آب نوشیدن مقدار بسیار زیاد آب است.
✶ نوشیدن بیش از حد مجاز آب در یک فاصله‌ی زمانی کوتاه نیز می‌تواند یک عامل مؤثر در این وضعیت باشد.
✶ استفاده از داروهای دیورتیک یا ادرار آور می‌تواند فرد را مستعد ابتلاء به مسمومیت ناشی از آب سازد.
✶ شرکت در مسابقات نوشیدن آب و یا آب میوه می‌تواند شما را بر آن داشته که مقادیر زیادی آب نوشیده و موجب ایجاد عدم تعادل در سطوح سدیم شوید.
✶ علل دیگر مسمومیت ناشی از آب کم کاری غده‌ی تیروئید، استفراغ یا اسهال، کم آبی بدن، و غیره می‌باشند.
✶ سیروز کبدی، نارسایی کلیوی و نارسایی قلبی می‌توانند شما را مستعد ابتلا به مسمومیت با آب سازند.
علائم
✶ متداول‌ترین نشانه مسمومیت با آب داشتن حالت تهوع است. فرد احساس استفراغ خواهد داشت به این دلیل که معده‌ی او قادر نخواهد بود میزان مازاد آب را نگه دارد.
✶ فرد مبتلا ممکن دچار بریده بریده حرف زدن، ضعف، خستگی، بی‌قراری، و غیره، گردد.
✶ مصرف بیش از حد آب می‌تواند به نفخ منجر شود.
✶ در موارد شدید که در آن مغز تحت تأثیر قرار گرفته است، فرد ممکن است دچار سرگشتگی و سردرگمی گردد.
✶ گرفتگی عضلانی ممکن است به خصوص در مورد ورزشکاران دیده شود.
✶ تشنج، کما، ایست تنفسی، التهاب مغز، و حتی مرگ در موارد شدید ممکن است رخ دهد.
علائم آن در نوزادان
✶ تغییر در وضعیت ذهنی کودک، که ممکن است با خواب آلودگی غیر معمول، تحریک پذیری و بی توجهی مشخص شود.
✶ دیگر نشانه‌ی بارز، تورم صورت یا پف کردگی است.
✶ ممکن است دچار تاری دید شوند. امکان دارد علائمی مانند گرفتگی عضلانی، انقباض ناگهانی، تنفس نامنظم و غیره را تجربه نمایند.
✶ ممکن است کمی افت در درجه حرارت بدن نوزاد وجود داشته باشد.
✶ در خصوص خردسالان، علائم معمول آن، خستگی، سردرد، و سردرگمی را شامل می‌شود.
چنانچه نوزادی علائم فوق‌الذکر را از خود نشان داد، در اولین فرصت با یک پزشک متخصص اطفال مشورت نمایید.
گزینه‌های درمانی
مراقبت‌های پزشکی بایستی بلافاصله در مورد بیمار انجام شود. در بیمارستان‌ها، آنتاگونیست‌های گیرنده وازوپرسین جهت درمان مسمومیت ناشی از آب تجویز می‌شوند. گیرنده واسوپرسین یکی از گیرنده‌های سطح سلولی است که نقش فیزیولوژیکی مهمی در فرایند احتباس آب ایفاء می‌کند. با این حال، چنانچه متوجه‌ی علائم اولیه‌ی مسمومیت ناشی از آب شدید، می‌توانید چند کار را جهت جلوگیری از بدتر شدن این وضعیت انجام دهید. این کارها عبارتند از:
✶ مصرف آب و یا مایعات را محدود سازید.
✶ از مواد غذایی شور مصرف نمایید. چند نمونه این چنین مواد غذایی، آب گوجه فرنگی، چوب شور، پنیر، خیار شور، سوپ مرغ نودل را شامل می‌شود.
✶ از داروهای دیوریتیک بدون نسخه مصرف کنید. این داروها موجب افزایش دفع ادرار شده و در نتیجه به خارج ساختن آب مازاد از بدن کمک می‌کنند.
✶ از مصرف هر نوع مسکن و یا داروهایی مانند ایبوپروفن و آسپرین خودداری کنید.
✶ نوزادان آب کافی را از شیر مادر و شیر خشک دریافت می‌کنند. تا رسیدن به سن مشخصی، نیازی به دادن آب معمولی به نوزادان نخواهد بود.
نکته‌ی پایانی اینکه، آب را تنها در مقادیر مورد نیاز بنوشید. هنگامی که مشغول انجام تمرینات سنگین و قدرتی و یا دویدن در مسافتهای طولانی می‌باشید، جرعه‌های کوچکی از آب نوشیده و یا فاصله‌ی میان مصرف آب خود را افزایش دهید. یک نوشیدنی ورزشی (نوشیدنی انرژی زا) جایگزین بهتری برای آب در چنین مواردی است به این دلیل که حاوی الکترولیتهای لازم است. این امر سطح الکترولیتهای بدن شما را حفظ می‌کند. این نکته را در نظر داشته باشید که مقدار کافی آب نوشیده تا از کم آبی بدن و یا از دست دادن مایعات جلوگیری شود.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.
