خجالتی بودن یک مسأله بسیار جدی است؟
برخی افراد بسیار خجالتی هستند؛ آنقدر که از انجام ساده‌ترین کارهای زندگی نیز دچار ترس و دلهره می‌شوند. مثلاً رستوران نمی‌روند؛ چرا که به هنگام سفارش و یا حتی خوردن غذا بسیار عصبی می‌شوند. برخی از مردم با ملاقات افراد جدید خجالت می‌کشند.
اگر یکی از اطرافیان شما درگیر چنین حالتی است، به او کمک کنید تا کمتر احساس عصبی بودن کند. دست انداختن دیگران و نیشدار حرف زدن باعث تشدید خجالت در آنها می‌شود.
کمک به کودکان خجالتی
نخستین قدم، احترام گذاشتن به خجالت کودکتان است. با او راجع‌به احساسات و ترس‌هایش حرف بزنید و هیچگاه از او انتقاد نکنید که چرا اینقدر خجالتی است و یا اینکه او را را مسخره نکنید. کارهای مهمی که شما می‌توانید در این زمینه انجام دهید، عبارتند از:
1- کودک خود را برای فعالیت‌ها و کارهای جدید آماده کنید. اگر هفته آینده به یک جشن تولد دعوت شده است، در مورد آن جشن، افرادی که در آنجا خواهند بود و اتفاقاتی که احتمالاً در طول جشن رخ می‌دهد، با او صحبت کنید. برخی از روانشناسان توصیه می‌کنند که در این گونه مواقع، بسیاری چیزها را برای کودک تکرار کنید؛ اینکه چه کارهایی انجام بدهد، چگونه با دیگران حرف بزند و ...
از فعالیت در گروه‌های کوچک‌تر شروع کنید. ارتباط برقرار کردن او با یک کودک دیگر نیز در بر طرف شدن این حالت موثر است. کودکان بزرگ‌تر، بزرگ‌ترها و سایر افراد خانواده که کودک با آنها احساس راحتی بیشتری می‌کند، می‌توانند کمک زیادی کنند تا او کمتر دچار ترس و نگرانی شود و آن کار یا فعالیت را راحت‌تر انجام دهد.
کودک خجالتی شما ممکن است در فعالیت‌های غیر رقابتی احساس راحتی بیشتری کند؛ بنابراین قرار گرفتن در گروه‌های ورزشی بزرگ (مثل فوتبال) به اندازه گروه‌های ورزشی کوچک‌تر به او کمک نمی‌کند تا بر این رفتارش غلبه کند. وزرش‌های غیر رقابتی به او حس خود دوستی بیشتری می‌دهد و در گروه‌های کوچک‌تر نیز احساس صمیمت بیشتری دارد.
بازی کردن کودک با کودکان کوچک‌تر نیز موثر خواهد بود. می‌توانید برنامه‌ریزی کنید و شرایطی را فراهم سازید تا آنها در خانه با هم بازی کنند و کودکتان استرس قرار گرفتن در یک محیط جدید را نیز نداشته باشد.
اگر کودکتان واکنش خوبی در برابر کودکان کوچک‌تر از خودش نشان نداد، در حرکات و رفتارهایش بیشتر دقت کنید. اگر کشش او به سمت کودکان بزرگ‌تر از خودش بیشتر است، همین کار را با کودکان بزرگ‌تر انجام دهید. برخی از کودکان (به خصوص کودکانی که ضریب هوشی بالاتری دارند)، با بچه‌های بزرگ‌تر از خودشان، راحت‌تر ارتباط برقرار می‌کنند.
او را با مهربانی و ملایمت تشویق کنید تا فعالیت‌های جدید را تجربه کند. البته هیچگاه او را مجبور به انجام کاری که دوست ندارد، نکنید و به زور در موقعیتی که احساس راحتی نمی‌کند، هُل ندهید.
طوری رفتار نکنید که همیشه پشت سپر شما پنهان شود. حمایت شما از کودک باید منطقی و معقولانه باشد و در این‌کار زیاده‌روی نکنید.
موقعیتی را فراهم سازید تا سایر کودکان در نزدیکی کودک شما مشغول بازی کردن با هم شوند. مثلاً اگر به پارک رفته‌اید، چند اسباب‌بازی اضافی نیز با خود ببرید تا شاید کودکان دیگر نیز به سمت شما بیایند و بخواهند با آنها بازی کنند.
به کودک توجه مثبت کرده و او را تشویق کنید تا قدرت‌ها و علایق خود را افزایش دهد و چیزهای جدید را تجربه کند. هیچگاه او را به خاطر خجالتی بودنش سرزنش نکنید و یا مورد تمسخر قرار ندهید.
نیاز به کمک جدی‌تری
همان‌طور که قبلاً نیز گفته شد، خجالتی بودن کودک شما می‌تواند برای او دردسر ساز هم باشد؛ به خصوص با ورود به اجتماع. اگر احساس می‌کنید خجالت کودکتان فراتر از حالت عادی است و به ترس از اجتماع و اختلال دلهره و تشویش اجتماعی تبدیل شده به یک مشاور یا روانشناس کودک مراجعه کنید تا هر چه زودتر مورد درمان قرار بگیرد. اگر خودتان نیز دچار خجالت مفرط هستید، شما نیز هم‌زمان نیاز به درمان دارید و باید هر چه زودتر در این باره اقدام نمایید.
برای خواندن بخش اول- خجالت و کم‌رویی در کودکان- اینجا کلیک کنید.
