تفسیر

«16» وَمَن یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَیِّزاً إِلَى‌ فِئَةٍ فَقَدْ بَآءَ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ و جز آنها که کناره‌گیریشان براى ساز و برگ نبرد مجدّد یا پیوستن به گروه دیگرى از مسلمانان باشد، هرکس در روز جنگ پشت به دشمن کند، قطعاً مورد خشم ...

«22» إِنَّ شَرَّ الدَّوَآبِ‌ّ عِندَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ‌ همانا بدترین جنبندگان نزد خداوند، (کسانى هستند که نسبت به شنیدن حقّ) کران (و نسبت به گفتن حقّ) لال‌هایند، آنها که تعقّل نمى‌کنند

«26» وَاذْکُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِى الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَن یَتَخَطَّفَکُمُ النَّاسُ فَآوَاکُمْ وَأَیَّدَکُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَکُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ‌ و به یاد آورید زمانى را که شما کم بودید و در زمین (مکّه) مستضعف بودید، مى‌ترسیدید مردم (دشمنان) شما را بربایند، پس (خداوند د ...

«31» وَإِذَا تُتْلَى‌ عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا قَالُواْ قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَآءُ لَقُلْنَا مِثْلَ هَذَآ إِنْ هَذَآ إِلَّآ أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ‌ و هرگاه آیات ما بر آنان تلاوت شود، گویند: به خوبى شنیدیم (چیز مهمى نیست)، اگر بخواهیم قطعاً مانند این قرآن را بیان مى‌کنیم، این جز افسانه‌هاى پیشینیان نیست

«36» إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِیَصُدُّواْ عَن سَبِیلِ اللَّهِ فَسَیُنفِقُونَهَا ثُمَّ تَکُونُ عَلَیْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ یُغْلَبُونَ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ إِلَى‌ جَهَنَّمَ یُحْشَرُونَ‌ همانا آنان که کافر شدند، اموال خود را صرف مى‌کنند تا از (رفتن مردم به) راه خدا جلوگیرى کنند

«41» وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَىْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِى الْقُرْبَى‌ وَالْیَتَامَى‌ وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّهِ وَمَآ أَنزَلْنَا عَلَى‌ عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَ اللَّهُ عَلى‌ کُلِ‌ّ شَىْ‌ء ...

«46» وَأَطِیعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ وَ اصْبِرُواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ‌ و از خداوند و فرستاده‌اش اطاعت کنید و با یکدیگر نزاع نکنید، که سست مى‌شوید ومهابت و قوّتتان از بین مى‌رود، و صبر کنید، همانا خداوند با صابران است

«52» کَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ کَفَرُواْ بِآیَاتِ اللَّهِ فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ إِنَّ اللَّهَ قَوِىٌّ شَدِیدُ العِقَابِ‌ (اى پیامبر! روش کافران زمان تو،) مثل روش فرعونیان و کفّار پیش از آنان است که (از روى لجاجت و عناد) به آیات خداوند کفر ورزیدند، پس خداوند نیز به کیفر گناهانشان، آنان را گرفت ...

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ‌ به نام خداوند بخشنده‌ى مهربان‌ «1» یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَنفَالِ قُلِ الْأَنفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللَّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بَیْنِکُمْ وَأَطِیعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ‌ (اى پیامبر!) از تو درباره‌ى انفال (غنائم جنگى و اموال عمو ...

حاج اسماعیل دولابی می فرمود: نگویمت که همه ساله می پرستی کن سه ماه "می" خور و نه ماه پارسا باش تفسیر این بیت حافظ این است که سه ماه رجب و شعبان و رمضان فصول اهل محبت است