تکلم

از کلمات لغویان استفاده می شود که معنای اصلی «وحی» انتقال پنهانی است؛ همان گونه که در اصطلاح، تفهیم اختصاصی احکام و معارف از جانب خدا بر بندگان خاص خویش برای هدایت مردم است، که مخصوص انبیا علیهم السلام می باشد.

از جمله"منهم من کلم الله..."بر می آید که اجمالا عمل"سخن گفتن"از خدای تعالی سرزده، و بطور حقیقت هم سرزده، نه اینکه جمله نامبرده، مجازگوئی کرده باشد، خدای سبحان هم این عمل را در کتاب خود، کلام نامیده، حال چه اینکه اطلاق کلام بر عمل نامبرده خدا، اطلاق حقیقی باشد، و یا اطلاقی مجازی، پس پیرامون کلام از دو نظر باید بحث کرد.

وحی و سخن گفتن خداوند متعال با بندگانش از سه طریق صورت می گیرد که در قرآن مجید به این راه ها اشاره شده است، مقاله حاضر به بیان این سه قسم وحی اختصاص دارد.

در سابق مکرر این معنا گذشت که هر لفظی در برابر معنائی وضع شده که مشتمل برغرضی است که از آن معنا منظور است، از آن جمله دو کلمه"قول"و"کلام"است که اگرصوت خارج از دهان آدمی را کلام و قول می گویند برای این است که معنای مورد نظر صاحب صوت را به شنونده منتقل می کند.

یکی از مفاهیمی که به خدای متعال، نسبت داده می شود مفهوم تکلم وسخن گفتن است و بحث درباره کلام الهی از دیرباز، میان متکلمین مطرح بوده و حتی گفته شده که علت نامیده شدن «علم کلام » به این نام، همین است که اصحاب این علم، درباره کلام الهی بحث می کرده اند و اشاعره، آنرا از صفات ذاتیه و معتزله آن را از صفات فعلیه می شمرده اند

"فلما اتیها نودی من شاطی ء الواد الایمن فی البقعة المبارکة من الشجرة..."