حرکت

و کنتُ بها صَبّا فلما ترکتُ ما اریدُ ارادتنی لها و احبّت

بحث وجود زمان، بیش از آنکه محتاج استدلال و برهان باشد، نیازمند تصورّی منقّح از «نحوه وجود زمان» است. در باره «نحوه وجود زمان» در فلسفه اسلامی دو نظریهوجود دارد. در هر دو نظریه زمان امری موجود، تدریجی الحدوث و الفناء، وجودی متشابک با عدم، صاحب حقیقتی ضعیف و بی قرار می باشد.

تقریر دوم برهان حرکت در گرو یک رشته مقدمات است که هم اکنون بیان می گردد:

بنده هم این عید سعید و بزرگ را به همه ی مسلمانان جهان بلکه به همه ی آزادگان عالم بخصوص به ملت شریف و رشید ایران و به شما حضار محترم که در این مجلس تشریف دارید صمیمانه تبریک عرض می کنم.