دکتر مهدی اخبارده؛ متخصص تغذیه بالینی
پارکینسون از گروه بیماریهای تحلیل برنده دستگاه خارج هرمی است که تولید دوپامین در این بیماری کاهش یافته و باعث سختی عضلات و عدم تنظیم حرکات ارادی میشود. با توجه به اینکه علل بیماری پارکینسون به خوبی شناخته نشده، درمان دارویی قطعی برای پارکینسون وجود ندارد و پیشگیری از آن مشکل است.
در این مقاله، ارتباط مکانیسمهای ویتامین E، هموسیستئین، آهن، تاثیر لبنیات و برخی حبوبات و آخرین یافتهها در زمینه بیماری پارکینسون و تغذیه مرور شده است.در بررسیهای صورت گرفته ثابت شده است که رژیم غذایی مناسب همراه دارو درمانی در به تاخیر انداختن علائم بیماری موثر است.مکانیسمهای مطرح شده به این صورت که برخی مواد غذایی باعث تسریع پیشرفت بیماری پارکینسون میشوند، برای مثال باقلا به طور طبیعی حاوی ال دوپاست. باقلا سطح ال دوپا را در پلاسما بالا میبرد و باعث درمان بیماری به ویژه با نشانههای خفیف میشود.
آنتیاکسیدانها مانند ویتامین E، باعث کاهش خطر ایجاد پارکینسون میشوند. رادیکالهای آزاد و آسیب اکسیداتیو، یکی از علل مرگ سلول در پارکینسون است زیرا آسیب اکسیداتیو در متابولیسم دوپامین اختلال ایجاد میکند. در نتیجه پراکسید و هیدروکسیل تولید میشود که سم سلولی است. ویتامین E به عنوان اولین محافظتکننده اعصاب در بیماری پارکینسون مورد آزمایش بالینی قرار گرفته است. برخی غذاها که حاوی مقادیر بیشتر ویتامین E هستند عبارتند از: بادام، روغن آفتابگردان، روغن کلزا، ذرت سویا، مارگارین.مقادیر بالای ویتامین B6 (پیریدوکسین) با جذب ال دوپا رقابت دارد و باعث میشود ال دوپا در محیط و نه در CNS متابولیزه شود. بنابراین بهتر است مواد مغذی حاوی پیریدوکسین با ال دوپا خورده شود.
تاثیر هموسیتئین، اسید فولیک، رژیم پرکالری، آهن، منگنز بر این بیماری مورد مطالعه قرار گرفته است. گرچه بسیاری از یافتهها در این زمینه متناقض است. بسیاری از این آزمایشات بر روی حیوانات صورت گرفته و دادههای انسانی اندکی در دسترس است.