به گزارش ایسنا، بازارچه‌های قدیمی و فعال مثل بازارچه نائب آقا و بازارچه چهارسوق چوبی هنوز سرزنده و سر پا هستند و اینک در میانه این محله‌های نوساز شده همچون سالیان گذشته برو بیا دارند. گاراژها و پاساژهای قدیمی خیابان قزوین و مولوی هر چند از دوران رونق کسب و کارشان فاصله گرفته‌اند اما هنوز ویرانه نشده‌اند و همچون گذشته بخشی از مشاغل را در خود جای داده و محل کسب و کارند.
جست‌وجو برای یافتن مشاغل قدیمی و کهن شاید به نظر بی حاصل برسد اما اینجا و آنجا در زیر بازارچه های کهن، در جوار گاراژها و پاساژهای قدیمی و در همسایگی مساجد تاریخی منطقه 11 می‌شود از آنها نشانی یافت و می‌توان تاریخ زیستنشان را از صاحبان اینک سال خورده‌شان سراغ گرفت.
دواتگران، خراط ها، کشک‌ساب‌ها، لحاف‌دوزها، ظروفچی‌ها، کفاش‌ها و نانوایی‌هایی با بیش از 100 سال سابقه از جمله مشاغل قدیمی شمرده می‌شوند که هنوز در منطقه 11 دایر و برقرارند. وارثانی که چراغ شغل به ارث رسیده از پدرانشان را روشن نگه داشته اند و سوای انتفاع مادی با علاقه به حرفه کهنشان اشتغال دارند.
به گزارش روابط عمومی شهرداری منطقه 11، در گزارش پیش رو می کوشیم تا بخشی از این مشاغل کهن فعال در محلات منطقه 11 را مرور کنیم:
خراط ها
فعالیت زورخانه های کهنی چون باشگاه پولاد، باشگاه دخانیات، نیرو یزدان در محدوده منطقه 11 در بیش از 70 سال گذشته باعث شد تا صنفی مرتبط با لوازم زورخانه در محدوده فعلی منطقه 11 پا بگیرد.
صنف خراط ها در خیابان قزوین و خیابان قلمستان بیش از نیم قرن سابقه دارد. خراط ها البته دو حوزه کاری مجزا دارند. اول ساخت لوازم زورخانه مثل میل، کباده و ساخت لوازم نانوایی مثل وردنه، دم کنی، پارو، کج بیل که هر دوی آن نیز کماکان فعالیت دارند.
کاسبی خراط های منطقه 11 البته با تعطیلی زورخانه‌ها و ماشینی شدن نانوایی‌ها کساد است اما با ساخت سایر لوازم چوبی مثل میز و چارپایه کوشیده‌اند تا کسب و کارشان را حفظ کنند. اگر میل و کباده خواستید یا میز و چارپایه سری به این خراطی ها بزنید.
دواتگران
دواتگری از آن دسته مشاغل است که شکل سنتی خود را از دست داده و کمتر رد و اثری می‌توان از آن یافت. گاراژ حریری در محدوده میدان بیش از 100 سال قدمت دارد و دست کم 70 سال است که یکی از اماکن اصلی فعالیت دواتگرها بوده است. ساخت سماور و قطعات آن در این گاراژ قدیمی و تاریخی هنوز ادامه دارد. خم کاری، چرخ کاری و چکش کاری سماورهای برنجی از آن دست شغل هایی است که دیگر نه در کارگاه های کوچک که به کارخانه های بزرگ منتقل شده است.
ذوالفقاری یکی از فعالان این صنف در باب دواتگری می گوید: آن چه از این گاراژ می دانیم آن است که در ابتدا به عنوان تماشاخانه و سینما فعال بوده است. نشانه هایی وجود دارد که خبر می دهد بخشی از ساختمان تماشاخانه بوده است؛ چراکه بالکنی وجود دارد و دیواری که دال بر فعالیت آپارات و حضور افراد برای تماشای فیلم است.
ذوالفقاری هرچند نه اسم آن سینما را می داند و نه مدت زمانی که سینما فعال بوده است اما در ارتباط با پیشینه صنفی که از فعالان آن است می‌گوید: من از زمانی که یادم می آید این جا همه در کار ساخت سماور بوده‌اند. از سال 60 در این جا مشغول شدم و پیش از من پدرم به مدت 40 سال در اینجا دواتگری می‌کرده است و در زمان او نیز این جا صرفا کار دواتگری رونق داشته است.
سماور طاووس، سماور تابان، سماور گلستان همه دیر زمانی در گاراژ حریری کسب و کار داشته‌اند و اینک نیز با وجود آن که بعضی از آنها تعطیل شده‌اند ولی کماکان در گاراژ حریری عده‌ای با دواتگری از مشاغل قدیمی تهران روزگار می‌گذرانند.
کشک سابی
فعالیت کشک سابی در کنار بازارچه نائب آقا یک نعمت است. کشک سابی با قدمتی بیش از 50 سال که این روزها ماشینی شده است و تعداد روزهایی که تعطیل است زیاد است. به رغم تغییر شیوه زندگی ما این مغازه کشک سابی هنوز دایر است. کشک سابی هم از آن مشاغلی است که با تهران قدیم گره خورده است. در روزگاری که ماست بندها و لبنیاتی ها تعدادشان کم شده است وجود یک کشک سابی بسیار هیجان انگیز است. در خیابان فروزش بازارچه نائب آقا می‌توانید سراغی از این کشک سابی بگیرید.
لحاف دوزی و پینه دوزی
لحاف دوزی با نزدیک به 60 سال سابقه در خیابان فرهنگ سر پا است. لحاف دوزی هایی که درست مثل کشک سابی‌ها صنف شان دارد منقرض می شود. صاحب لحاف دوزی از بی حاصل بودن و کسادی می گوید. لحاف دوزی هم دیگر جایی در زندگی ما ندارد مگر چه بشود که کسی بخواهد پتویی، تشکی چیزی برای لحاف دوزی ببرد. دوچرخه معروف لحاف دوزهای دوره گرد درست در روبه روی مغازه قرار دارد.
وقتش رسیده است تا موزه‌ای از مشاغل کهن درست شود و این مشاغل دست‌کم به عنوان بخشی از خاطرات زندگی روزمره تهرانی‌ها جایی به یادگار باقی بمانند.
اولین آموزشگاه رانندگی شهر تهران
آموزشگاه رانندگی پرستو اولین آموزشگاه رانندگی شهر تهران است. این آموزشگاه در یک ساختمان کهن قرار دارد. پاساژ توکل در تقاطع وحدت اسلامی و مولوی است و کاشی کاری‌های سر در آن سال 1317 را به عنوان سال احداث ذکر کرده‌اند.
آموزشگاه پرستو از همان سال‌ها به عنوان اولین آموزشگاه رانندگی تهران در این پاساژ که به گاراژ بیشتر می‌برد تا پاساژ جای خوش کرده است. یعنی سال هایی که چراغ های راهنمایی در درون کوله پشتی مامور نظمیه قرار داشت و او پشت به رانندگان چراغ‌ها را قرمز و سبز می‌کرد. پیرمردی که در پاساژ توکل مکانیکی دارد می‌گوید: این آموزشگاه رانندگی در دهه 20 شکل گرفت. از آن زمان تا کنون اینجا تغییر نکرده است. قبلا اینجا موتورکار سرویس بود و پارکینگ مربوط به خودروهای آموزشگاه پرستو و البته تعمیر این خودروها. این آموزشگاه هنوز فعال است و درست در تقاطع مولوی-وحدت قرار دارد. جایی که زمانی به آن چهار راه قوام الدوله می‌گفتند و بعدها شد چهار راه شاپور و بعدترها چهارراه وحدت اسلامی.
