10 روش براى درمان جراحات کوچک
آتش! آتش!
شما چه کار مى کنید؟ آتش را خاموش کنید.
براى سوختگى ها هم، این توصیه ى خوبى است. هنگامى که دست تان به وسایل داغ کباب پزى داخل فر مى خورد و یا اسید باطرى روى سینه تان مى پاشد و یا هنگام باز کردن در ماکروویو، بخار داغ به صورت تان مى خورد یا وایتکس به داخل چشم تان مى رود، سریع تر آتش را خاموش کنید.
شعله هاى آتش را با آب خاموش کنید.
دکتر ویلیام بوردیک مى گوید: اولین و مهم ترین کار، توقف روند سوختگى است. سوختگى را با آب سرد فراوان به مدت 15 تا 30 دقیقه بشویید؛ اما از یخ و یا آب یخ استفاده نکنید زیرا این ها مى توانند باعث بدتر شدن سوختگى شوند. اگر سوختگى ناشى از تماس با اشیاى داغ مى باشد، بخش آسیب دیده را زیر آب سرد قرار دهید. اگر سوختگى ناشى از روغن داغ و یا مواد داغ نظیر اسید باطرى یا صابون باشد، لباس هاى خیس را درآورید و روغن را از روى پوست پاک کنید. سپس محل سوختگى را در آب سرد قرار دهید. اگر لباس ها به محل سوختگى چسبیده اند، از روى لباس شستشو دهید. سپس به دکتر مراجعه کنید. سرما مانع گسترش سوختگى به بافت هاى اطراف مى شود و به عنوان یک ضد درد موقت عمل مى کند.
قالب کره را براى نان کنار بگذارید.
شما براى خاموش کردن آتش از قالب بزرگ کره استفاده نمى کنید، آیا این کار را مى کنید؟ براى سوختگى ها هم همین طور است. مواد خوراکى که روى سوختگى ها مى گذارید، گرما را داخل بافت نگه مى دارند و وضعیت را بدتر مى کنند؛ همچنین ممکن است باعث عفونت هم بشوند. پس، از درمان هاى قدیمى محلى مانند مالیدن سرکه، سیب زمینى و یا عسل خوددارى کنید.
میزان سوختگى را ارزیابى کنید.
بیشتر اوقات مى توانید سوختگى هاى درجه ى یک و دو را که در بچه ها، کوچک تر از سکه ى پنج تومانى و در بزرگسالان کوچک تر از سکه ى ده تومانى است، درمان کنید. براى درمان سوختگى هاى وسیع تر از این اندازه ها و همچنین سوختگى هاى بچه هاى زیر یک سال و افراد مسن بالاى 60 سال، مى توانید به پزشک مراجعه کنید.
محل سوختگى را بپوشانید.
بعد از سرد و تمیز کردن سوختگى، محل سوختگى را با پارچه خشک نظیر گاز ضخیم به آرامى بپوشانید.
بعد از این، هیچ کارى انجام ندهید.
حداقل براى 24 ساعت، به سوختگى دست نزنید. محل سوختگى باید روند التیام معمول خود را طى کند.
به التیام جراحت کمک کنید.
جان گیلیت مى گوید: بعد از 24 ساعت از شروع سوختگى، محل زخم را به آرامى با آب و صابون و با محلول بتادین ملایم، یک بار در روز شستشو دهید. حین شستشوها، محل جراحت را خشک و تمیز نگه دارید.
دردتان را با عود تسکین دهید.
دو یا سه روز از سوختگى، یک تکه عود را بشکنید و از رطوبت التیام آور طبیعى آن استفاده کنید و یا کرم آن را روى سوختگى بمالید. هر دو اثر ضد درد دارند. در صورت استفاده از رقیق کننده هاى خونى و یا مشکلات قلبى از عود استفاده نکنید.
از محلول هاى تسکین دهنده استفاده کنید.
هنگامى که سوختگى شروع به التیام کرد، یک کپسول ویتامین E را بشکنید و مایع درون آن را وى پوست آسیب دیده بمالید؛ این کار باعث احساس خوبى در شما مى شود و از باقى ماندن جاى سوختگى جلوگیرى مى کند.
از کرم ضد میکروبى هم استفاده کنید.
از پمادهاى آنتى بیوتیکى حاوى ترکیبات پلى میکسین B سولفات و یا باسیتراسین که عفونت را مهار و روند التیام را تسریع مى کنند، استفاده کنید. براى لیست مقایسه اى انواع کرم هاى OTC )کرم هایى که به تجویز پزشک نیاز ندارند( به صفحه ى 467 مراجعه کنید.
هشدار پزشکى
بدانید چه مواقعى سوختگى شما خیلى شدید و جدى است.
به گفته ى پزشکان، اکثر سوختگى هاى درجه یک و دو را خودتان، مى توانید درمان کنید. اما سوختگى هاى درجه ى سه نیاز به مراقبت پزشکى دارد. در این جا چگونگى تشخیص درجه ى سوختگى آمده است:
- سوختگى هاى درجه یک: مانند آفتاب سوختگى و یا سوختن با آب داغ که محل سوختگى قرمز و دردناک است.
- سوختگى هاى درجه دو: شامل آفتاب سوختگى هاى شدید و یا سوختگى هاى ناشى از تماس کوتاه با شعله گاز که محل سوختگى تاول مى زند و ترشحات دردناک دارد.
- سوختگى هاى درجه سه: که محل سوختگى از گرما سیاه مى شود و یا رنگ کرم و سفید دارد که مى تواند با مواد شیمیایى، الکتریکى و یا تماس طولانى با سطوح داغ ایجاد شود. اغلب این سوختگى ها دردناک نیستند. زیرا پایانه هاى عصبى از بین رفته اند، اما نیاز به مراقبت پزشکى دارند.
دیگر سوختگى ها که به مراقبت سریع پزشک نیاز دارند:
- سوختگى هاى صورت، دست ها، پاها، لگن نواحى شرمگاه و چشم ها.
- هر سوختگى اى که شما درباره ى درجه یک یا دو بودن آن، مطمئن نیستید.
- سوختگى هایى که نشانه هاى عفونت را دارند مانند تاول هاى داراى مایعات قهوه اى و سبز رنگ و یا سوختگى اى که دوباره گرم و یا قرمز رنگ مى شود.
- هر گونه سوختگى که در ده روز و یا دو هفته بهبود نیابد.
- اگر قصد دارید به پزشک مراجعه کنید، محل سوختگى را بشویید ولى هیچ گونه پماد، ضد عفونى کننده و یا اسپرى به کار نبرید؛ البته مى توانید محل را با پانسمان استریل و خشک بپوشانید.
تاول ها را دست کارى نکنید.
حباب هاى پوست، بهترین پانسمان طبیعى مى باشند، بنابراین به آنها دست نزنید. اگر یک تاول ترکید، محل را با آب و صابون تمیز کنید و سپس مقدار کمى پماد آنتى بیوتیکى بمالید و آن را پانسمان کنید.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387