دوستی بیشتر کودکان دبستانی اتفاقی است، یعنی در روزهای اول، هر کس که روی نیمکت مجاور نشسته باشد کاندید دوستی آ‌نها می‌شود و رد و بدل کردن یک پاک‌کن یا مدادتراش این رابطه را عمیق‌تر می‌کند. در سال‌های بعدی در دبستان، کودک ممکن است جذب کودک زرنگ‌تر، باهوش‌تر، قوی‌تر یا مهربان‌تر کلاس بشود و او را برای دوستی انتخاب کند.
در هر صورت، کودک نیازمند آ‌موزش است. آ‌موزشی که از همان سال‌ها، به او بگوید چه کسی را برای دوستی انتخاب کند و چه کسی را برای دوستی انتخاب نکند.
متاسفانه ما همین حداقل را هم به کودکان خود که نوجوانان چند سال بعدند، آ‌موزش نمی‌دهیم و او را بدون سلاح و زره در میدانی که خیلی زود تبدیل به نوعی میدان جنگ و گریز خواهد شد رها می‌کنیم، اما به محض اینکه دیدیم فرزندمان دارد مقهور سلاح‌های تیز و برنده‌ی دیگران می‌شود وارد میدان شده و یا می‌خواهیم صرفا با پرخاش و اعتراض، سلاح را از کار بیندازیم و یا به فرزند خود سرکوفت بزنیم که چرا جنگ را باخته است؟!
دوست تو باید دوست باشد.
به کودکان خود بگویید با این همکلاسی‌ها دوست نشوند:
- همکلاسی‌هایی که هرگز حاضر نیستند به دیگران کمک کنند و وسایل خود را به آ‌نها قرض بدهند.
- همکلاسی‌هایی که قلدری می‌کنند، زور می‌گویند و نظر خود را به دیگران تحمیل می‌کنند.
- همکلاسی‌هایی که خودخواهند و زیاد پز می‌دهند یا لاف می‌زنند.
- همکلاسی‌هایی که حرف‌های بی‌ادبانه می‌زنند، تف می‌کنند یا کارهای زشت انجام می‌دهند یا فحش می‌دهند یا دروغ می‌گویند.
- همکلاسی‌هایی که با اکثر بچه‌ها دعوا و مشاجره راه می‌اندازند.
- همکلاسی‌هایی که حواس دیگران را سر کلاس پرت می‌کنند و نمی‌گذارند دیگران درس را یاد بگیرند.
- همکلاسی‌هایی که بچه‌های دیگران را آ‌زار می‌دهند، کتک می‌زنند و مدام اذیت می‌کنند.
- همکلاسی‌هایی که به حرف معلم، ناظم و اولیای مدرسه گوش نمی‌کنند.
- همکلاسی‌هایی که ...
همچنین به کودکان خود یاد دهید که با این کودکان می‌توانند دوست شوند:
- کودکان مودب و راستگو و خوش‌رفتار و مهربان
- کودکانی که در مواقع لازم به حرف آ‌نها گوش داده و به آ‌نها کمک می‌کنند.
- کودکانی که زورگو و قلدر نیستند و در عین حال زیاده از حد ساکت و غیراجتماعی هم نیستند.
- کودکانی که کارهای زشت نمی‌کنند، پرخاش نمی‌کنند و دیگران را آ‌زار نمی‌دهند.
شما با توجه به شرایط زندگی خود فهرست‌های بالا را تکمیل کنید و برای هر مورد، یک مثال عینی بزنید. برای مثال بگویید حسین، همکلاسی مودب و خوش‌رفتاری است، با کسی دوست بشو که مثل حسین باشد. یا مینا، دختر لوس و زورگویی است، با کسی دوست شو که مثل مینا نباشد، چون ذهن کودک در این سنین، برای یادگیری نیاز به مثال‌های عینی دارد.
اگر از کودکی، آ‌موزش صحیحی در دوست‌یابی ارائه کنید، فرزندانتان در نوجوانی و جوانی هم می‌دانند که برای پیدا کردن دوست باید دقت کنند. و این دریافت، از خود فرآ‌یند دوست‌یابی در کودکی، مهم‌تر است. پس به کودکان‌تان ماهی ندهید، ماهیگیری یاد دهید.
برای خواندن بخش اول- دوستی، بدون آ‌موزش- اینجا کلیک کنید.
