سرگیجه قیمتی در بازار کالاها به خصوص کالاهای اساسی موجب شد تا وزارت صنعـت، معدن و تجارت بهعنوان متولی این بخش راهاندازی سامانهای را در دستور کار قرار دهد تا به واسطه آن رصد روزانه کالا برای مصرفکنندگان بهوجود آید. براساس برنامهریزی صورتگرفته این وزارتخانه سعی دارد تا در ابتدای امر قیمت 100 قلم کالای پرمصرف و اساسی را در این اپلیکیشن بهصورت روزانه اعلام کند؛ سامانهای که قرار است به مرور گسترش یافته و کالاهای مشمول در این سامانه افزایش یابد. براساس برنامهریزی صورت گرفته علاوه بر امکان رصد 100 قلم کالای اساسی قیمت حداقل، حداکثر و عرف نیز در این سامانه ارائه خواهد شد.
نوسان قیمت کالا در بازار موجب شد تا چندی پیش در نشست هماندیشی اصناف با مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت مساله چند قیمتی بودن کالا از سوی متولیان دولتی مطرح شود، اذعان دولتیها به یکسان نبودن قیمت کالا در بازار موجب شد تا وزارت صنعت، معدن و تجارت بهعنوان متولی این بخش راهاندازی سامانهای را به منظور رصد قیمت کالا در دستور کار قرار دهد و به همین منظور سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان مسوول راهاندازی این سامانه شد. طرحی که حال با گذشت یک ماه از موضوعیت یافتن آن به مرحله نهایی رسید تا به این طریق در فاز اول امکان رصد 100 قلم کالای اساسی برای مصرفکنندگان فراهم شود. علی رهبری، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در مراسم رونمایی از این سه سامانه، درخصوص سامانه اطلاعرسانی قیمت کالا عنوان کرد: در سامانه رصد قیمت 100 قلم کالای اساسی با همکاری اصناف و سازمان حمایت، نرخ مورد تایید سازمان حمایت یا همان قیمت مصوب و نیز قیمت بازار که از سوی اصناف تهیه میشود، روی سامانه قرار خواهد گرفت و نرخها کاملا رصد خواهند شد و علاوهبر این حداقل، حداکثر و نرخ عرف بازار در این سامانه برای کالاهای اساسی ارائه خواهد شد. به گفته رهبری، در مرحله اول قیمت 100 قلم کالای اساسی در سامانه اطلاعرسانی قیمت کالا اعلام خواهد شد و در مراحل بعدی نیز خدمات و کالاهای دیگر مشمول اطلاعرسانی خواهند شد. رونمایی از سامانه قیمتگذاری کالا (www.124.ir) در حالی صورت گرفته که هنوز اطلاعات دقیقی درخصوص اینکه چه کالایی مشمول رصد روزانه قیمتگذاری میشوند اعلام نشده و مشخص نیست از چه زمانی کالای مشمول در لیست این سامانه قرار خواهند گرفت. از سوی دیگر، پیش از این نیز قیمت برخی از کالای اساسی و غیراساسی در این سامانه اعلام میشد و مشخص نیست سامانه جدید چه تفاوتی با طرح قبلی دارد. با تمام نواقص اطلاعرسانی که در زمینه چگونگی عملکرد این سامانه وجود دارد، میتوان گفت با اجرایی شدن درست این طرح شرایط برای کنترل نوسان در قیمتگذاری کالا در بازار به وجود خواهد آمد و کالا با قیمت یکسان به دست مصرفکنندگان خواهد رسید. رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز درخصوص اثرات راهاندازی این سامانه معتقد است که سامانه اطلاعرسانی قیمت کالا و خدمات در جهت کنترل قیمتها در بازار میتواند نقش موثری ایفا کند. به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، سامانه اطلاعرسانی قیمت کالا و خدمات، مورد تاکید رئیسجمهور هم بوده تا به این طریق مردم بتوانند روزانه از قیمت کالاها اطلاع داشته باشند. از سوی دیگر این سامانه قیمتها را اطلاعرسانی میکند و مردم میتوانند مشکلات را به مراجع نظارتی مانند سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان برای پیگیری اعلام کنند و در مجموع میتوان گفت این سامانه در جهت کنترل قیمتها میتواند نقش موثری ایفا کند.
محمدرضا مودودی، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران نیز در مراسم رونمایی از این سه سامانه در جمع خبرنگاران، اعلام کرد: سامانههایی که رونمایی شدند، سلسله سامانههای زیرساختی هستند که بخش توزیع و مصرفکننده نهایی به آن نیاز داشته است. وی با بیان اینکه سازمان توسعه تجارت الکترونیک با همکاری سازمان نظام صنفی رایانهای کشور این سامانهها را راهاندازی کردند، تصریح کرد: این سامانهها میتوانند ارتباط بین مشتری و تولیدکننده را گسترش دهند و اطلاعات مورد نیاز مصرفکننده نهایی را در کوتاهترین زمان در اختیار او قرار دهند.
مودودی با اشاره به اینکه این سامانهها موجب شفافسازی در عرصه توزیع میشوند، اظهار کرد: در مواردی که دولت، یارانهای برای مصرفکننده در نظر میگیرد، میتواند نحوه توزیع آن را به راحتی در این سامانه رصد کند. رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه اختصاص دلار 4200 تومانی به کالاهای اساسی در سال گذشته تا مرحله توزیع به درستی انجام شد، اما مرحله توزیع تا مصرف شامل یک حلقه مفقوده بود، تصریح کرد: زیرساختی که درحال حاضر تشکیل شده و بستر آن برای سایر فعالیتهای مشابه مهیاست، میتواند این حلقه گمشده را کامل کند و مطمئن شویم که مصرفکننده نهایی یارانهای را که دولت در قالب واردات کالاهای اساسی و دارو برای او در نظر گرفته، دریافت میکند. وی با اشاره به اینکه مردم میتوانند در این سامانه قیمت توزیع کالاهای مختلفی را که از سوی ستاد تنظیم بازار تعیین میشود، ببینند، گفت: دولت میخواهد یارانهای که پرداخت کرده، به دست مصرفکننده نهایی برسد و برای مردم نیز مهم است که کالا را با همان قیمتی که ستاد تنظیم بازار تعیین کرده، تهیه کنند.
تسهیل احراز هویت
سامانه احراز هویت مشتریان تجارت الکترونیک یکی دیگر از سامانههایی است که روز گذشته رونمایی شد. عدم احراز هویت مشتریان در سامانههای خرید و فروش الکترونیکی کالا یکی از چالشهایی است که با گسترش استفاده از این سامانهها بروز کرد و موجب شد تا بستر سوء استفاده و جرایم زیادی در فضای مجازی ایجاد شود، چالشی که حال با رونمایی از سامانه احراز هویت شرایط برای رفع آن فراهم شده است. رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در آیین رونمایی از طرحها و سامانههای جدید مرکز توسعه الکترونیک درخصوص سامانه احراز هویت الکترونیک گفت: سامانه احراز هویت الکترونیکی مشتریان با عنوان «انتا» به منظور احراز هویت بهصورت یکباره برای استفاده در سرویسها و کسبوکارها اولین سامانه جدید مرکز توسعه تجارت الکترونیک است که هویت مشتریان را از ثبت احوال، شرکت پست، سامانه شاهکار و بانک مرکزی احراز میکند و مشتریان با استفاده از یکبار احراز هویت میتوانند از تمامی سرویسها و کسبوکارها استفاده کنند.
علی رهبری عنوان کرد: سامانه احراز مشتریان تجارت الکترونیک به این منظور ایجاد شده تا مشتری تنها یکبار اطلاعات و دادههای خود را وارد سامانه کرده و به جای اینکه در خریدهای متعدد خود، از درگاههای الکترونیکی، نام کاربری و رمز عبورهای متعدد داشته باشد، بتواند با یکبار احراز هویت، از طریق تکنولوژی SSO، دسترسی به اطلاعات خود را در اختیار سامانههای مختلف قرار دهد. به گفته وی، در انتهای کار و پس از احراز هویت در این سامانه، یک نام کاربری و رمز عبور در اختیار متقاضی قرار داده خواهد شد که روی تمامی سامانههای کسبوکارها، قابلیت استفاده دارد ضمن اینکه مشکل احراز هویت مشتریان و ادعاهای خلاف واقع برخی از آنها در معاملات نیز برطرف خواهد شد. رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ادامه داد: با ایجاد این سامانه امکان استعلام از ثبت شرکتها، شاپرک، بانک مرکزی، مرکز صدور گواهی الکترونیک از جمله ویژگیهای این سامانه است بهطوری که بعد از احراز هویت از طریق نام کاربری و رمز عبور به سایتهای فروش منتقل میشویم. در مجموع میتوان گفت واضحترین فایده احراز هویت، افزایش سطح امنیت است. هرچه امنیت بیشتر باشد احتمال تقلب و کلاهبرداری کاهش یافته و انتقال اینترنتی وجوه با اطمینان بیشتری انجام خواهد شد. بنابراین کسانی که از این سیستم استفاده میکنند از فواید آن بهرهبرده و در ضمن صنعت تجارت الکترونیک نیز آسیب نخواهد دید.
امضای الکترونیک غیرحضوری
سامانه ثبتنام غیرحضوری گواهی امضای الکترونیک، یکی دیگر از سامانههایی است که روز گذشته به بهرهبرداری رسید. به گفته رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، صدور گواهی امضا از گذشته نیز در کشور وجود داشته ولی ثبتنام غیرحضوری آن امکانپذیر نبود و یک فرد با مراجعه حضوری به دفاتر پیشخوان دولت یا اسناد رسمی، باید زمانی حدود 40 تا 50 دقیقه صرف میکرد تا پس از پر کردن فرمهای کاغذی، این گواهی امضا را دریافت کند، اما اکنون با راهاندازی این سامانه، حضور فیزیکی به حداقل رسیده و کاربر از هر نقطهای در کشور دسترسی به سامانه داشته و ظرف یک تا دو دقیقه، اطلاعات خود را ثبت و درخواست گواهی امضا خواهد کرد. به گفته رهبری، پس از انجام این مراحل، یک کد رهگیری در اختیار فرد متقاضی قرار خواهد گرفت که او با در دست داشتن این کد و مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت یا اسناد رسمی، ظرف پنج دقیقه گواهی امضای خود را دریافت خواهد کرد.