ارزیابی کارکنان در سازمان ها عمدتا بر اساس معیارهای تعیین شده توسط منابع انسانی صورت می گیرد اما در مواردی از این دست دیدگاه مدیران هم نقش دارند. این دیدگاه ها عمدتا بر اساس مقایسه کارکنان با هم یا میزان پیشرفت آنها نسبت به گذشته صورت می گیرد اما هرکدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند.
اگر شما در موقعیتی قرار دارید که باید به ارزیابی سطح عملکرد کارکنان بپردازید، بد نیست با نکات مثبت و منفی روش های مختلف ارزیابی کارکنان و نحوه انتقال دیدگاهتان به آنها آشنا شوید.
روش های ارزیابی عملکرد کارکنان
برای برآورد سطح عملکرد افراد می توان آنها را با یکدیگر مقایسه کرده یا نسبت به عملکردشان در گذشته محک زد. در صورتی که فرد نسبت به گذشته پیشرفت چندانی نداشته باشد، طبیعتا نیازمند تلاش و پشتکار بیشتر است اما اگر به سطح قابل قبولی رسیده باشد می توان دو راه را برای مسیر شغلی وی انتخاب کرد.
در حالت اول علی رغم اینکه فرد مورد نظر به صورت مرتب پیشرفت کرده اما ممکن است هنوز از جاه طلبی کافی برای ارتقا برخوردار نبود یا کماکان جای بهبود مهارت هایش وجود داشته باشد. در حالت دوم اما کافی است مهارت های وی را با مدیران بالادستی مقایسه کنید و در صورتی که با آنها برابر یا بالاتر باشد، احتمالا زمان ارتقای وی به مدارج بالاتر فرا رسیده است.
نکته ای که حین ارزیابی کارکنان اغلب از آن غفلت می شود شرایط حاکم بر آن بخش است. برای مثال ممکن است عملکرد کارشناسان مارکتینگ به صورت مداوم افت داشته باشد و مدیران آنرا ناشی از عملکرد ناموفق این بخش تلقی کنند اما دلیل واقعی آن رکود در بازار و یا عرضه محصولاتی بهتر از سوی رقبا باشد. در چنین شرایطی با مقایسه عملکرد کارشناسان با یکدیگر می توان عملکرد آنها را به شکلی دقیق تر ارزیابی و رده بندی کرد.
ارائه بازخورد به کارکنان
هیچ کارمندی نیست که از پیشرفت خوشحال نشود به همین خاطر بهتر است آنها را در جریان پیشرفت هایی که نسبت به گذشته داشته و مهارت هایی که کسب کرده اند، قرار دهید. از طرف دیگر مقایسه عملکرد آنها با دیگر کارکنان ممکن است تاثیر چندانی روی آنها نداشته باشد چرا که از دید اغلب کارکنان مدیران در این مقایسه ها شرایط خاص حاکم بر زندگی آنها را نادیده می گیرند.
بهترین جایی که به صورت واضح می توانید به ارزیابی عملکرد کارکنان در مقایسه با هم اشاره کنید زمانی است که شرایط خاصی بر یک بخش حاکم است. برای مثال در همان مثال افت عملکرد بازاریاب ها با مقایسه عملکرد آنها با هم نشان می دهید که شرایط خاص را درک کرده و دستاوردها را متناسب با آن می سنجید.
دلیل دیگر برای ترجیح دادن ارزیابی افراد بر اساس گذشته آنها این است که مقایسه کارکنان با هم تاثیر مخربی را روی کار تیمی به جای می گذارد. شاید این نوع مقایسه با ایجاد حس رقابت بین کارکنان باعث شود بیشتر تلاش کنند اما اگر افراد فکر کنند که موفقیت شغلی‌شان تنها به عملکرد بهتر نسبت به همکاران بستگی دارد، از کمک به هم و اشتراک دانسته‌هایشان دست می کشند. در نتیجه اینکار علی رغم رشد فردی کارکنان، منافع بلند مدت سازمان را به مخاطره خواهد انداخت.
