تصمیم سازی بخش دوم

اقسام تصمیم سازی:

1- تصمیم سازی ذهنی: این دسته شامل تصمیمات شخصی  شماست. تصمیمی است که احساسات و تمایلات فردی شما نقش اساسی را در آن بازی میکند. مثلا این مسئله که چگونه میخواهید زندگی کنید و یا از چه غذایی خوشتان می آید، تصمیماتی ذهنی میباشند. در تصمیم سازی ذهنی شما ممکن است نقاط ضعف و قوت، قابلیت ها، فرصتها، تهدیدها و خواستنیهای خود را نیز لحاظ کنید.

2- تصمیم سازی عینی: این تصمیم سازی کاملا غیر احساسی و عمومی است.این دسته از تصمیم سازی واجد مسئولیت میباشد، از اینرو مستلزم تصمیماتی معقول،دفاع پذیر و مسئولانه است.در این تصمیم گیری بایستی غیر از خواسته های خود به نیازهای دیگران نیز اهمیت داد.

3- تصمیم سازی ترکیبی: شامل تصمیمات پیچیده و دشواریست که هر دو عنصر احساس و تفکر عقلانی و خردگرا در آن دخیل می باشد.

ویژگیهای یک تصمیم گیرنده خوب:

1- عزت نفس (نه غرور): یک فاکتور مهم در تصمیم سازی است.برخی افراد به آسانی تحت فشار دیگران به انجام هر کاری وادار میشوند،که به علت اعتماد بنفس پایین اینگونه افراد است.هرگز نسبت به خود احساس تاسف نکنید.به تمام مشکلات صرفنظر از میزان دشواری و پیچیدگی، به عنوان یک فرصت برای رشد و بهبود زندگی خود بنگرید.و ازاینگونه فرصتها نیز به نحو احسن استفاده کنید.

2- شجاعت:شجاعت یعنی به انجام رسانیدن کاری که از آن وحشت دارید.شجاعت یعنی برای خود تصمیم گرفتن.افرادی که گرفتار عزت نفس پایین هستند را میتوان با صحبت به انجام هر کاری متقاعد ساخت چراکه آنها به خود اطمینان نداشته و بیش از حد به  نصایح دیگران وابسته هستند.وهمچنین  شجاعت و توان گوش فرا دادن به افکار خودشان را ندارند.چنانچه شما برای خود تصمیم نگیرید،دیگران برای شما تصمیم گیری خواهند کرد.انسانهای ضعیف همواره از میان آلترناتیوهایی(گزینها) که به خودشان تعلق ندارد تصمیم گیری میکنند!

3- صداقت:صداقت یعنی همان چیری که  به واقع هستید ،باشید.نسبت به خود و دیگران عینی بیاندیشید.این مهم است که نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید.صادق بودن با خود مهمترین کاریست شما میتوانید انجامش دهید.

4- عشق: عشق یعنی اهمیت دادن به خود و دیگران. یعنی شب هنگام  که میخواهید بخواب روید، مطمئن باشید که استعدادها و قابلیت های شما با تصمیم سازی هایتان در راه خدمت رسانی به دیگران بوده است. عشق یعنی در آغوش گرفتن بدون الزام و قید و بند.

5- یک شنونده خوب بودن، واقع بین بودن، در برابر بازخوردها انعطاف پذیر و شکست ناپذیر بودن، تمایل به اولویت بندی وظایف و تصمیمات، و اجتناب از افکار و تصورات قالبی از دیگر ویژگیهای یک تصمیم گیرنده خوب است.

6 کلاه برای تصمیم گیری:این کلاه ها به شما کمک میکنند تا به تصمیمات و مشکلات از زوایا و دورنماهای متفاوتی نظر افکنده و شما را به خارج شدن و رهایی از سبک تفکر عادی و خوگرفته تان وا میدارند. با این کلاه ها قادر خواهید بود شرایط را شفاف تر ببینید.

1- کلاه سفید: با این کلاه تصمیم گیری، شما بروی داده های موجود تمرکز می کنید. به اطلاعاتی که در دسترس دارید نظر کنید، و دریابید چگونه می توانید از آنها بیاموزید. بدنبال شکافها در دانش و شناخت خود بگردید و بکوشید یا آنها را پر کرده و یا هنگام تصمیم سازی آنها را منظور کنید.سپس سعی کنید آنها را با داده های پیشین قیاس کرده و با برون یابی(تعمیم الگوهای گذشته به آینده) نتیجه را پیش بینی کنید.

2- کلاه قرمز: با این کلاه شما به مشکلات یک پاسخ هیجانی و واکنشی میدهید.همچنین سعی کنید واکنش هیجانی دیگران نسبت به تصمیم خود را، در ذهن مجسم کنید.بکوشید پاسخهای افرادی را که از استدلالهای شما آگاهی چندانی ندارند را پیش بینی کنید.

3- کلاه سیاه: با این کلاه شما به تمام نقاط منفی و بد تصمیم می نگرید. خیلی محتاطانه و با حالت دفاعی به آن نگاه کنید. سعی کنید دریابید چرا ممکن است آن تصمیم عملی و کارساز نباشد. این کلاه نقاط ضعف تدبیر شما را مشخص میسازد، و به شما امکان میدهد آنها را حذف و یا اصلاح کرده و یا با مهیا ساختن، طرح عملیات هنگام وقوع موارد غیر مترقبه ، به مقابله با آنها بپردازید.

4- کلاه زرد: با این کلاه شما مثبت می اندیشید.نقطه نظر خوشبینانه ای که کمک میکند تمام منافع تصمیم و ارزش موجود در آن را مشاهده کنید.این کلاه به شما کمک میکند تا به رغم تمام چیزهایی که بنظر تیره و تاریک و دشوار می آیند، شما مایوس نگردیده وبه مسیر خود ادامه دهید.

5- کلاه سبز: با این کلاه خلاقانه می اندیشید.با آن می توانید راه حلهای خلاقانه و ابداعی برای مشکلات ارائه دهید.یعنی آزاد اندیشی بی قید و بند .

6- کلاه آبی:با این کلاه شما در فرایند تصمیم سازی کنترل خواهید داشت. این کلاه مختص روسای جلسات است که در مواقع ضروری اعضای جلسه را به بکار بستن کلاه های مذکور هدایت میکنند.

چگونه درباره مسایل زندگی تصمیم گیری کنید:

1- نسبت به قابلیتها وتواناییهای خود واقع بین باشید: اندیشیدن به راهبردهایی که ورای توانایی های شماست، میتواند منجر به تباهی زندگی شما گردد. هرگاه هدفی غیر قابل دسترس باشد، اما شما برای دستیابی به آن تلاش کنید، شکست به تبع آن، میتواند برای شما بسیار دردناک بوده و موجب اتلاف انرژی و وقت شما گردد. شما بایستی با لحاظ کردن ظرفیت ها و ارزشهای خویش تصمیم گیری کنید و نه اینکه مدام بکوشید برتر از دیگران باشید. به یاد داشته باشید چنانچه کوشش کنید به ناممکن دست یابید قطعا شکست خواهید خورد. بنابراین همواره هدفی که برای شما میسر است را بجویید.

2- کسی که از عهده چالش ها بر نیاید از قابلیتهای خود بی اطلاع است. هر شخصی نسبت به زندگی خود مسئول است. بی ارادگی و رفتار منفعلانه از شما محافظت نخواهد کرد. فرد بایستی پیش از تصمیم گیری مسئولیت تصمیم خود را بعهده گیرد. بسیار افرادی که در طی زندگی خود از  رویاها، اعتیادها و مذهب، برای پر کردن خلاء درونی خود، که سرتاسر وجودشان را احاطه کرده پیروی میکنند، اما غافل از اینکه تنها مکانی که باید به جستجوی آن بپردازند، باطن خویشتن شان است.

3- هر فردی باید شخصا برای خود اندیشیده و تصمیم بگیرد. رهبران و پیروان آنان، با مشکلات متفاوتی دست به گریبانند. رهبران باید پیوسته در این اندیشه باشند که آیا پیروانشان وفادارانه از آنها پیروی خواهند کرد ،پیروانان نیز باید پیوسته در این اندیشه باشند، که آیا رهبرانشان آنها را به سرزمین موعود هدایت خواهند کرد؟ بنابراین هم رهبران و هم پیروانانشان برده نیازهای یکدیگر میباشند.

نکاتی ارزشمند و آموزنده در رابطه با تصمیم گیری و زندگی:

1- تنها رقابت سالم و حقیقی رقابت در تغییر دادن خودتان (در محدوده قابلیتها و استعدادهای فردیی تان) است.

2- هرگز به دیگران غبطه نخورید. چراکه فردی که به دیگران حسد میورزد، هرگز به آرامش  خاطر دست نمی یابد.

3- تلاش برای دستیابی به اهدافی که بازتابی از ارزشهای شخصی شما نیستند، علت اصلی ناکامی های شماست.

4- هنر زندگی در سازگاری های پیوسته با شرایط است.

5- سرنوشت با فرصتها شکل میگیرد و نه با بخت و شانس.

6- در تصمیم گیری های شخصی، هیچ کس بهتر از خود شما، برای مشورت وجود ندارد. چراکه هیچ فردی به اندازه خود شما از مشکلات، قابلیتها، ویژگیها، اخلاقیات، خواسته ها و گذشته شما آگاهی ندارد.

7- چیزهایی وجود دارند که تنها شما قادر میباشید برای خود انجام داده و فراهمشان کنید و نه فرد دیگری. از جمله خوشبختی، خوشی، سلامتی و آرامش.

8- شما نزد دیگران به همان اندازه دارای ارزش هستید که نزد خودتان. چنانچه برای خود ارزش قائل نباشید، دیگران نیز برای شما ارزشی قائل نخواهند شد.

9- غالب افراد بیشتر اوقاتشان را صرف استاد شدن در چیزهای پیش پا افتاده و  کم اهمیت میکنند. زمان بدون تفکرات بزرگ و سازنده بدون اعتبار است. زمان کمیاب ترین منبع است و تا زمانی که مدیریت نگردد، هیچ چیزی قابل مدیریت نخواهد بود.

10- متاسفانه افراد بیش از اینکه به دیگران دروغ بگویند، به خودشان دروغ میگویند.

11- پرندگان پروار میکنند، وقتی خسته میشوند، فرود می آیند….انسانها می اندیشند، وقتی خسته میشوند، میگویند: فهمیدم .