دکتر علیرضا زالی؛ متخصص و جراح مغز و اعصاب
از نکاتی که در مورد بروز دیسکوپاتی‌های کمر باید به آن توجه داشت، بحث سلامت بین مهره‌ای است، اصولا دیسک‌های سالم، دیسک‌هایی هستند که مقدار بیشتری مولکول‌های آب را در خود نگه می‌دارند.
علایم دژنرسانس دیسک کمر
از مهمترین علایم دژنرسانس دیسک، از بین رفتن مولکول‌های آب است که به صورت خشک شدن دیسک نمایان می‌شود، خوشبختانه این علامت را می‌توان در کلیشه‌های MRI مورد ارزیابی قرار داد.
اصولا با گذشت زمان، دیسک‌هایی که تغییرات دژنرسانس بیشتری دارند، در آنها احتمال راه پیدا کردن مواد ژلاتینی دیسک به بیرون بیشتر است. به همین دلیل دیسک کمر به چند دسته طبقه‌بندی می‌شود.
طبقه‌بندی انواع دیسک کمر
اگر مواد داخل دیسک به سمت بیرون برجستگی پیدا کرده باشد، اصطلاحا (Protrusion) نامیده می‌شود.اگر مواد داخل دیسک از سطح دیسک کنده شده و به بیرون راه پیدا کرده باشد، فتق (Extrusion) نامیده می‌شود. که این حالت به مراتب شدیدتر از حالت قبلی است.
در مواردی که با انجام MRI، مشاهده می‌شود که دیسک دارای برجستگی ساده‌ای بوده، که خیلی آب دار نبوده، این حالت Bulging نامیده می‌شود که برآمدگی دیسک کاملا مشهود است.گاه ممکن است قطعه‌ای از دیسک کنده شده باشد و به منطقه‌ای دورتر از دیسک مهاجرت کرده باشد، این تکه کنده شده از دیسک قطعه سکستره نامیده می‌شود.
گاه ممکن است مجموعه علایم مذکور بروز کند که تحت عنوان هرنیاسیون نامیده می‌شود، که تعریف ترمینولوژیک دقیق آن با هم متفاوت است.با تشخیص دقیق هر یک از مراحل مذکور، می‌توان اقدام درمانی لازم را انجام داد.
درمان
بیماری که با Bulging دیسک مراجعه می‌کند، اقدام درمانی، تنها درمان طبی و نگهدارنده است.بیماری که دچارProtrusion است باید شدت Protrusion در MRI مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد، در انواع خفیف و متوسط، درمان طبی است. ولی در نوع شدید، بخصوص اگر همراه با نقص عصبی و درد مقاوم باشد، باید به فکر مداخله جراحی باشیم.
در صورت وجود Extrusion، با توجه به اینکه خطر آسیب عصبی بیمار را تهدید می‌کند، معمولا انجام عمل جراحی از اقدامات اولیه است.در صورت وجود قطعه سکستره نیز، انجام عمل جراحی از مداخلات اولیه درمانی است.در موارد وجود دیسک کمر درمان طبی باید انجام گیرد یا درمان جراحی است؟
در حدود 90- 80 از موارد دیسک کمر، درمان طبی است، که شامل استفاده از داروهای ضد التهابی، داروهای شل کننده عضلات، استراحت به اندازه کافی، کاهش فعالیت‌های فیزیکی و استفاده از اقدامات توانبخشی می‌باشد.
گاهی ممکن است بیمارانی که با دردهای دیسکوژنیک مکرر، مراجعه می‌کنند، با توجه به اینکه بین این دردها و الگوی زندگی افراد ارتباط مستقیمی وجود دارد، با تغییر الگوی زندگی و شغلی بیمار، بهبودی لازم را کسب کنند.
در چه مواردی درمان‌های جراحی ضرورت دارد؟
1-در موارد وجود درد شدید مقاوم به درمان طبی که حداقل با سه دوره درمانی موفق، پاسخ مناسب ایجاد نشده باشد و با شکست درمانی مواجه شده باشیم، به علت وجود درد آزار دهنده یا درد رادیکولر انجام عمل جراحی ضرورت دارد.
2-بروز نقص حسی- حرکتی اسفکتری در بیماران، خصوصا اگر این نقص پیش‌رونده باشد، انجام عمل جراحی ضرورت دارد...
برای خواندن بخش دوم- تشخیص و درمان دیسک کمر- اینجا کلیک کنید.
