مترجم : اعظم اسلامی مجد
تحریریه زندگی آنلاین : هر سال کارهای زیادی را میتوانید در اطراف خانه و در باغچه حیاط خود انجام دهید. یکی از بهترین روشها برای نشان دادن روند رشد گیاهان به کودکان، نمایش آن از نخستین مرحله یعنی کاشت دانه است. این روند طول میکشد و در مقایسه با وقتی که با فرزندتان به باغ گل و گیاه میروید، پروسهای زمانبر است، اما کودک شما از این طریق به مهارتهای زیادی دست پیدا میکند و از نزدیک در متن این رشد حیرتانگیز و تبدیل شدن دانه به گیاه قرار میگیرد.
کودکان از کاشت دانه و پرورش گیاهان، چه چیزی را یاد میگیرند؟
همه چیز از همان بذر کوچک آغاز میشود. درست است که شما چیزی را از بیرون خریداری نمیکنید و باید برای رسیدن به مرحله رشد، صبوری کنید، ولی از همین طریق کودک شما چیزهای بسیاری را یاد میگیرد، حتی خودتان نیز در مقام بزرگسال از این مرحله (رشد گیاه از دانه) لذت خواهید برد. میتوانید دانههای مختلف را امتحان کنید تا این هیجان را به شکلهای متفاوت تجربه کنید.
بیشتربخوانید:
هماهنگی بین چشمها و دستها
کاشت بذر کار آسانی است. نیاز به مهارت خاصی ندارد. همه دانهها قابلیت رشد کردن را دارند. طی این فعالیت، کودک شما چگونگی کاشت و رشد گیاه در خاک و تغذیه آن را یاد میگیرد، مثلا تخم آفتابگردان میتواند یک انتخاب خوب برای انتقال این مفهوم به کودک باشد. آفتابگردان، گیاه نسبتا مقاومی است و قابلیت کاشت در گلدان را دارد. برای آموزشهای بیشتر و یاد دادن مطالب ارزشمندتر میتوانید یک تیر و دو نشان بزنید. از گلدانهای زیست تخریبپذیر استفاده کنید. این گلدانها از فیبرهایی درست شدهاند که به راحتی جذب طبیعت و خاک میشوند و به حفظ محیط زیست کمک میکنند، مثلا ده تا از این گلدانهای کوچک را تهیه کنید. در هر کدام دانه آفتابگردانی بکارید و به اندازه نیاز خاک روی آن بریزید. بگذارید تا دانه رشد کند و جوانه بزند. سپس جوانه را با همان گلدان زیست تخریبپذیر در خاک باغچه بکارید. به زودی گلدان جذب خاک میشود و گیاه به رشد خود ادامه میدهد. با این کار هم به فرزند خود آموزشهای مربوط به رشد گیاهان را دادهاید و هم به طبیعت احترام گذاشتهاید. بهترین زمان برای این کار، فروردین و ماههای بعد از آن است. در مورد دانه مورد نظر میتوانید نظر کودکتان را نیز جویا شوید. ممکن است که او ترجیح بدهد لوبیا یا حتی تخم سبزیجات بکارد. اجازه دهید که در این مورد، نظرش را بگوید.
صبوری کردن
این تمرین نوعی مهارت درخشان را در کودک شما تقویت میکند. علاوه بر اینکه باعث سرگرمی فرزندتان میشود، باعث میشود که او با مفهوم صبوری کردن نیز بیشتر آشنا شود. یادگیری مفاهیم اصلی زندگی یک شبه رخ نمیدهد. این اتفاقات میتوانند روشهای بسیار مناسبی برای تمرین کردن کودکان و آموزش مفاهیم بنیادین باشند. برای رشد گیاهان باید شرایط خوبی را فراهم کرد؛ آفتاب، آب، خاک و ... . بعضی از دانهها چند ماه طول میکشد تا رشد کنند، ولی بعضی چند هفته. کودک در این بازه زمانی، صبر کردن و تحمل را یاد میگیرد. منتظر میماند تا ثمره کارش را ببیند. در مورد گیاهان و سبزیجاتی که برای این منظور انتخاب میکنید، تخم شاهی و تره نیز انتخابهای خوبی هستند.
بیشتربخوانید:
اعتماد و اطمینان
وقتی که برای نخستین بار با فرزندتان چیزهایی را پرورش میدهید، حس هیجان و حتی شاید دلهره را در او مشاهده میکنید. او دچار تشویش میشود که شاید کارش را خوب انجام نداده و دانه کاشته شده، رشد نکند. بیایید با این حس، روبرو شویم. فکر کاشتن چیزی بسیار کوچک در یک فضای بزرگتر، آب دادن به آن و قرار دادنش در برابر نور، برای او بیگانه بود و تا به حال به آن فکر نکرده است.
کودک شما در نسل و دورهای زندگی میکند که فضای مجازی و دیجیتال بر آنها غالب است و مفاهیم این چنینی به حاشیه رفتهاند.
قدرت تکنولوژی برتر از همه چیز است و آنها در این دنیای متفاوت یاد گرفتهاند که فقط با فشار دادن انگشتشان روی یک دکمه وارد فضاهای دیگر شوند، بنابراین پروژه کاشت و رشد گیاهان به آنها کمک میکند که مدت زمانی از دنیای دیجیتال دور شوند و با طبیعت رابطه بهتری برقرار کنند. انتخاب گیاهان و سبزیجاتی که رشد آنها بلند مدت است، کمک میکند تا بیشتر کنجکاو شوند و سرعت رشد دانه را بیشتر مشاهده کنند. اولین نشانههای رشد، آنها را به وجد میآورد و باعث میشود باز هم این کار را انجام دهند. نخستین واکنش و عکسالعمل فرزندتان را وقتی که دانه کاشته شده را در حال جوانه زدن میبیند، هرگز از یاد نخواهید برد. آنها یاد میگیرند که با انجام یک کار درست و دقیق، نتیجه خوبی به دست خواهندآورد.
غذاها در اصل از کجا به دست میآیند؟
ما، در مقام بزرگسالان میدانیم که سفر چرخه آماده شدن غذاها و میوهها از زمین شروع شده است. کودکان فکر میکنند که غذاها و خوراکیها از سوپرمارکتها رشد میکنند و یا حتی فشار دادن یک دکمه در خرید آنلاین منجر به پیدایش آنها میشود. یکی از دلایل اصلی برای انجام پروژه کاشت دانه، این است که کودک بداند و یاد بگیرد منشا اصلی مواد غذایی کجا است. او میتواند کل فرایند را از زمان کاشت دانه تا رشد آن و بعد قرار گرفتن آن در آشپزخانه و بشقاب غذای ما، به چشم خود ببیند.
قدردانی و تشکر از فصلها
کودکان کمکم در سه سالگی شروع به درک کردن معنای فصلها میکنند. آنها متوجه میشوند که زمستان سرد است و تابستان گرم. وقتی به سمت بهار میرویم، هوا گرمتر میشود و میتوانند زمان بیشتری را در محیط خارج از خانه سپری کنند، مثلا به باغ بروند. با مشاهده رشد برخی گلها در باغچهها و پارکها، حس فوقالعادهای به آنها دست میدهد و فکر میکنند که زمین و فصلها، دست به کاری جادویی زدهاند.
بیشتربخوانید:
مراقبت، نگهداری و تغذیه
گیاهان به شکلی مشابه داشتن حیوانات خانگی، نیاز به مراقبت و توجه ویژه دارند. باید زمانی را صرف پرورش آنها کرد. باید شرایطی برای راحتی آنها فراهم کرد. علاوه بر تقویت صبوری کردن در کودکان، آنها میآموزند که باید مراقبت کنند. مراقب چیزهایی که برایشان اهمیت دارد، باشند و در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشند. میآموزند که برای مصرف کردن بهتر است قبل از آن به تولید کردن فکر کنند. درست مثل حیوان خانگی که ممکن است داشته باشند، باید به گیاه نیز توجه کرد و مراقب بود شرایط لازم برای رشد و نمو داشته باشد. دانهها وقتی رشد میکنند، وارد سبد غذایی میشوند و از این طریق نقش مهمی در تغذیه انسانها ایفا میکنند. کودکان از این سرگرمی یاد میگیرند که به داشتن یک تغذیه مفید و سالم نیز بیشتر اهمیت بدهند.