در حال حاضر، از رهبران نظام مالی کلاسیک تا وفاداران همیشگی کریپتو پیشبینی میکنند که فرصت توکنسازی به دهها تریلیون خواهد رسید. در حالی دنیای رمزنگاریشده قبلا موارد استفاده قانعکنندهای از توکنسازی را تجربه کرده است، با این حال تجارب پیشین در مقایسه با سیل داراییهای دیجیتالی که میتوانند در چند سال آینده روی زنجیره بلاکچین قرار گیرند، به مثابه قطرهای در اقیانوس هستند.
اکتبر گذشته، فوربس مقالهای با عنوان جنجالی «چرا توکنسازی با شکست مواجه است» منتشر کرد و به واکاوی دقیقی از این موضوع پرداخت. نویسنده، مدیر تحقیقات داراییهای دیجیتال، استیون ارلیش، در این یادداشت مجموعهای از پروژههای دیجیتالیسازی شکست خورده یا ضعیف را جمعآوری کرده است و نتیجه میگیرد اصلیترین مشکل توکنها در راه پذیرش جمعی، برخلاف تصور عمومی مربوط به پیشرفت فناوری نیست، بلکه ناکامی توکنها در جلب اعتماد است.
در گزارش فوربس اشاره میشود کارشناسانی که اصول اولیه را بررسی کردند، اصطلاحات دیجیتالی مانند «قراردادهای هوشمند» را تعریف کردند. منظور آنها از قراردادهای هوشمند، معاملاتی بود که در صورت تحقق شرایط خاص بهطور خودکار انجام میشدند. در آن زمان همچنین شرح داده شد که چگونه داراییهای مالی سنتی، مانند سهام، اوراق قرضه و دارایی میتوانند در قالب «توکن» تعریف شوند. مطابق آیندهبینی روزهای ابتدایی جهان رمزنگاریشدهها، یک کد بلاکچین این امکان را فراهم میآورد که به جای ساعتها یا روزها قراردادها در عرض چند ثانیه در سراسر جهان منعقد شوند.
با این حال بهرغم تمام صحبتهای شگفتانگیز درباره «بهبود بهرهوری سرمایه»، «صرفهجویی در هزینههای عملیاتی» و «انطباق و شفافیت بیشتر»، از نقطهنظر فوربس توکنسازی حفرههای قابل توجهی در نقشه خود داشت. بدون در نظر گرفتن سقوط فاجعهآمیز قیمت کریپتو در سال گذشته، صحبت از آینده درخشان توکنها میتوانست در سال2015، زمانی که اولین پلتفرمهای توکنسازی مانند R3CEV معرفی شدند، مطرح شود. از آن زمان تنها تعداد کمی از کسبوکارها آن را پذیرفتهاند و بسیاری از پروژهها هنوز با چالشها و مشکلات سالهای گذشته کماکان روبهرو هستند. توکنسازی اگرچه ممکن است همچنان آینده خدمات مالی باشد، اما به نظر فوربس بسیار دور است.
تنها استفاده نسبتا موفق از توکنسازی تا به امروز، معرفی استیبل کوینها بوده است. بازار جهانی استیبل کوین تنها در چند سال به 127میلیارد دلار افزایش یافته است، با این حال اولین و مهمترین استفادهها از توکنهایی که معمولا بهطور کامل توسط وثیقه پشتیبانی میشوند و در تلاش برای حفظ برابری ارزش با یکدلاری هستند، تسهیلگر معاملات سوداگرانه در صرافیهای رمزنگاری غیرقانونی در سراسر جهان بوده است و از این روش برای پرداخت در مناطقی که معامله با ارزهای سنتی ممکن نیست یا ممنوع است، استفاده میشود. علاوه بر این، بازار تحت سلطه تتر است که مدتهاست خارج از نظارت دستگاههای قانونی فعالیت میکند.
تتر که دارای 84میلیارد دلار دارایی استیبل کوین است، هرگز حسابرسی نشده است و از ذکر نام بانکهایی که برای نگهداری وجوه استفاده میکند نیز خودداری میکند. بهدلیل ابهامات نظارتی، پلتفرمهای مدیریت داراییهای توکنشده متفاوتی برای فعالیت در حوزههای قضایی مختلف مورد نیاز است. بسیاری از شرکتهای معتبر فعال در این زمینه از جمله OpenEden، Backed، Matrixdock و Ondo، مخاطبان خود را به سرمایهگذاران معتبر و اغلب افراد غیر آمریکایی محدود کردهاند.
بسیاری از موسسات بهدلیل نگرانی درباره سوءاستفاده از قراردادهای هوشمند، حمله دستکاری اوراکل، قطع شدن شبکه و بهطور کلی خطراتی که شبکههای عمومی در معرض آسیب قرار میدهند، تصمیم به ساخت بلاکچینهای خصوصی خود برای اهداف توکنسازی کردهاند. این پلتفرمها دارای اکوسیستم متمایز خود هستند و قابلیت همکاری پروژههای مختلف بهدلیل جداسازی فیزیکی شبکهها تا حد زیادی محدود شده است. جدایی پلتفرمها بر توانایی تسویه تراکنشها؛ یکی از مزایای اصلی توکنسازی تاثیر منفی میگذارد.
با در نظر گرفتن گزارههایی که فوربس در گزارش خود به آن اشاره میکند باتلر در یادداشت خود دلیل اصلی را که چرا بازار توکنسازی به کمال خود نرسیده است، در تنگناهای فنی، محدودیتهای موجود در زیرساختهای فعلی و قابلیت همکاری میداند و نامساعدی شرایط فعلی برای توکنسازی را واقعیت اجتنابناپذیر فضای جوان و نوپای رمزنگاریها میداند.
با این حال، از نظر باتلر سال گذشته توکنسازی داراییها شاهد پیشرفتهای باورنکردنی در جهت حل مشکلات و معضلات فعلی داشته است. باتلر در نقد رویکرد گزارش فوربس در لیست کردن ناکامیها میگوید داستان واقعی توکنسازی در سال2023 درباره زمینههایی است که در حال ایجاد شدن هستند و موج بعدی نتایج ملموس در زنجیره را ممکن میسازد که ناشی از قدرت بازیگران مالی بزرگی است که در حال ورود به بازار هستند.
پیشتازی صندوقهای سرمایهگذاری خصوصی
سال2024 مملو از وعدههای عظیم است. برای مثال صنعت داراییهای رمزنگاریشده در 2023 شاهد تلاش گسترده صندوقهای سرمایهگذاری خصوصی برای توسعه ابزارهای توکنسازی جدید برای سرمایهگذاران خود است. صندوقهای سرمایهگذاری خصوصی علاوه بر تحقیقات گسترده در بازار، به سرعت در حال معرفی داراییهای جدید به مخاطبان خود هستند.
به نظر میرسد روند فعلی قرار است تا سال جدید ادامه یابد؛ زیرا غولهای سیستم مالی فعلی میلادی از جمله Hamilton Lane و جیپی مورگان، در حال توسعه سرمایههای توکنشده خود هستند. به نظر میرسد صنعت رمزنگاریها به زودی شاهد توسعه ابزارهای ساختاریافتهتری در توکنها، از جمله داراییهای ساختهشده از منابع درآمدی جدید مانند اعتبارات خصوصی خواهد بود. توسعه توکنها تا اعتبارات خصوصی، گام بعدی منطقی برای محصولات مالی است که ذاتا دیجیتال هستند و به راحتی میتوان بر زنجیرههای بلاکچین قرار داد.
گسترش اجتنابناپذیر
سازههای توکن در حال شکلگیری هستند و از نگاه باتلر نسل بعدی داراییهای توکنشده شامل عرضههایی مانند اوراق قرضه و سهام خواهد بود. با گذشت زمان، داراییهای دنیای واقعی مانند آثار هنری و اتومبیلها و کالاها میتوانند روی کدهای بلاکچین معامله شوند. واقعا در حال حاضر نیز موارد استفادهای از این دست از جمله مالکیت جزئی آثار هنری کلاسیک، در بازار تجربه شده است.
استفاده از توکنها در صنعت مسکن بهطور ویژه میتواند قابل توجه باشد و یک امتیاز قابل توجه برای بازاری به ارمغان بیاورد که بهطور سنتی پیچیده و کند بوده است. اکنون، نه تنها این بازارها میتوانند بهصورت دیجیتالی به فعالیت بپردازند، بلکه از مواردی مانند مالکیت اشتراکی و تسویه حساب فوری نیز بهرهمند خواهند شد. توکنسازی به خودی خود میتواند سرمایهگذاری را در دسترستر کند و موج نقدینگی را به تمام بازارها روانه کند.
به این ترتیب نسل جدیدی از سرمایهگذاران میتوانند با بهرهبرداری از امکانات توکنسازی در بازار فعالیت خود را شروع کنند و جان تازهای به بازارهای قدیمی ببخشند. به عقیده باتلر آغاز فعالیت موسسات و معرفی داراییهای جدید، ریلهای پرداخت جدید و همچنین استانداردهایی برای کل صنعت به همراه خواهد داشت تا تمام محصولات و بازارها را با هم سازگار کند. گسترش فعالیت بازار نه تنها قدرت و سودمندی توکنسازی را نشان میدهد، بلکه اعتمادی را که فوربس به درستی بهعنوان محرک اصلی تقاضا معرفی میکند، تقویت خواهد کرد.