غلامحسن مقیمی، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی(ص) در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) گفت: حوزه با وجود پویایی در اجتهاد باید به سمت تخصصیتر شدن بیشتر حرکت کند که البته گامهای خوبی در چند سال اخیر برداشته شده است، اما نیازمند تعمیق و تحکیم بیشتر است.
وی ادامه داد: باید در دروس خارج مباحث اقتصاد اسلامی، فقه سیاسی، فقه روانشناسی، جامعه شناسی و ... داشته باشیم اما هنوز به این مرحله نرسیدهایم و دروس با وجود گرایش به سمت اجتهاد پویا، تخصصیشدن مد نظر را طی نکرده است.
علوم انسانی مبنای ارزشی دارد
مقیمی با بیان اینکه یکی از بزرگترین مشکلات ما در دانشگاهها، علوم انسانی است، گفت: برخی این موضوع را مطرح میکنند که علم شرقی و غربی ندارد، اما آیا این موضوع در علوم انسانی هم صادق است؛ قطعا ما این مبنا را نمیتوانیم برای علوم انسانی بپذیریم چون حتی خود غربیها هم معترفاند که علوم انسانی مبنای ارزشی دارد.
وی افزود: خود غربیها میگویند دانش انسانی مسبوق به ارزش است. لذا در جامعه اسلامی باید علوم انسانی، جامعهشناسی، علوم سیاسی و ... بر مبنای دین استخراج شود و مراجع، حوزه و فضلا باید این موضوعات را با نگاه فقهی و از آموزههای قرآن و روایات و البته با بهرهمندی از روشهای موجود استخراج کنند.
نقش حوزه در اسلامیسازی علوم
وی با بیان اینکه نقش اصلی در این زمینه بر دوش حوزه علمیه است، اظهار کرد: پیوند میان حوزه و دانشگاه و وحدتی که از آن سخن میگوئیم، نمود اصلی آن میتواند در این موضوع محقق شود و حتی اگر تا 50 سال آینده هم به چنین مسئلهای برسیم، شاهکار است.
عضو هیئت علمی المصطفی(ص)، نقش امام خمینی در پویایی اجتهاد شیعه را کم نظیر دانست و گفت: ایشان با بیان اینکه در حوزه مبنا اجتهاد جواهری است تاکید کرد که این اجتهاد باید عناصری مانند زمان و مکان را در نظر بگیرد که این موضوع جای کار زیاد و وظیفه سنگینی برای محققان در حوزه ایجاد کرده است.
این محقق حوزوی تصریح کرد: سنجش جایگاه مصلحت در تصمیمگیریها، تلاش علمی بر روی افتراقات و اشتراکات فقهی با اهل سنت، پاسخ به این موضوع که آیا در نظرگرفتن زمان و مکان در اجتهاد آن را به سمت عرفی شدن پیش نخواهد برد از جمله موضوعاتی است که نیاز به تحقیق جدی دارد.
تحقیق بیشتر در مباحث جدید اجتهادی
وی تاکید کرد: خوشبختانه حوزه وارد این گونه مباحث شده است و برخی مراجع نیز مباحث درسی خود را به این موضوعات اختصاص دادهاند، اما موضوعات مرتبط بسیار چالشی و سنگین است و نیاز به فراگیرشدن در حوزهها دارد و طرح آن در قالب یک یا دو درس نمیتواند ما را به هدف اصلی برساند.
وی در خاتمه اظهار کرد: تخصصی شدن مباحث حوزه باید در عرصههای گوناگون از جمله علوم قرآنی، تفسیر و ... نیز محقق شود. مثلا در تفسیر باید سطوح مختلف علمی و سنی مورد توجه قرار گیرد زیرا پیام قرآن در عین عام بودن ذومراتب است و هر کس به اندازه فهم خود از آن بهره میبرد.