طرح ثبت تلفن همراه یا همان رجیستری در تاریخ 14 آذر سال 1396 برای اولین بار اجرا شد؛ در آن زمان گفته شد که هدف از این طرح شناسه‌دار کردن گوشی‌های همراه، مبارزه با قاچاق و واردات غیرقانونی آن‌ها است.
درواقع قرار بود با اجرای این طرح گوشی‌های آیفون دیگر بدون پرداخت گمرک وارد نشوند. اما امروز به‌وضوح می‌بینیم که نه‌تنها از قاچاق گوشی جلوگیری نشد بلکه به‌وفور در دست مردم آیفون‌هایی است که هیچ خبری از رجیستری آن‌ها نیست.
چند هفته قبل هم سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از قطع آنتن آیفون‌های 14 و 15 رجیستر نشده خبر داد. بعدازاین خبر اتفاقاتی که در بازار رخ داد حاکی از آن بود که افراد آیفون 14 و 15 خود را می‌فروختند و آیفون 13 یا دیگر مدل‌ها را می‌خریدند و بازهم طرفداران آیفون به سمت اندرویدی‌ها نرفتند و قطع همیشگی آنتن گوشی‌های رجیستر نشده نیز رخ نداد.
با توجه به حجم بالا ارزبری واردات تلفن‌های همراه برند سامسونگ که در برخی از مدل‌ها گران‌تر از پرچمداران آیفون هستند، به نظر می‌رسد که تصمیم برای توقف رجیستری آیفون تحت تاثیر گروه‌های فشار گرفته شده است.
برای آیفون شایعه‌هایی در مورد رانتی که افرادی به دنبال آن بوده‌اند، نیز وجود دارد، رانتی که نتیجه آن استفاده افراد از فرصت و درنهایت ممنوعیتی است که الان می‌بینیم. حداقل می‌توانیم بگوییم که آیفون نه به خاطر قیمت، لوکس بودن و نه امنیت یا آمریکایی بودن ممنوع نشده است، چراکه گوشی‌های زیادی در بازار به فروش می‌رسند که همه این ویژگی‌ها را دارند.
برخی کشورهای دیگر همچون ترکیه نیز طرح رجیستری دارند؛ برخلاف ایران که هزینه رجیستر در آن یک عدد متغیر است، در ترکیه هزینه رجیستری، یک عدد ثابت خیلی وحشتناک است؛ بااین‌وجود بازهم راه دور زدن آن وجود دارد.
بنابراین درنهایت این فرآیند رجیستری با پول، فرایند چندان کارآمدی نیست و مردم درنهایت خرید خود را انجام می‌دهند و راه‌های دور زدن رجیستری نیز وجود دارد و بعید است که متوقف کردن این دور زدن، صد درصد امکان‌پذیر باشد.
*روزنامه‌نگار
227323