منابع متعددی در تاریخ، رخداد ازدواج حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) با حضرت خدیجه (علیها السلام) را در 10 ربیع الاول سال 25 عام الفیل گزارش کرده اند. از جمله این ها می توان به انساب الاشراف، فروع کافی، من لایحضره الفقیه، الطبقات الکبری، سیر اعلام النبلاء اشاره کرد.
گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ را به نقل از این منابع درباره این رخداد مهم تاریخ اسلام می خوانید:
ازدواج حضرت محمد با حضرت خدیجه
حضرت خدیجه، دختر خویلد بن اسد، پیش از ازدواج با حضرت محمد صلی الله علیه و آله در آغاز با "عتیق بن عائذ" ازدواج کرد و از او دارای فرزندی به نام "جاریه" شد و پس از مرگ عتیق، با "ابوهالة بن منذر اسدی" ازدواج نمود و از او نیز دارای فرزندی به نام "هند بن ابی‌هاله" شد.
پس از مرگ ابوهاله، خدیجه بنت خویلد از دارایی های خویش و دارایی های شوهران گذشته اش، اقدام به سرمایه گذاری تجاری و اقتصادی کرد و در این راه، دارایی های خود را به مضاربه داد و ثروت زیادی بدست آورد و از توانگران و ثروتمندان معروف عرب شد.
بزرگان قریش و ثروتمندان عرب، تمایل زیادی به ازدواج با وی نمودند. از جمله، "عقبة بن ابی معیط"، "ابوجهل" و "ابوسفیان" از وی خواستگاری نمودند ولی وی همه آنان را پاسخ منفی داد و هیچ تمایلی به ازدواج دیگر از خود نشان نداد.
سفر تجاری پیامبر با دارائی خدیجه
در آن زمان که مردم مکه، از راه تجارت امرار معاش می کردند، خدیجه نیز از آنجا که از ثروتمندان مکه و کارهای تجارتی می کرد و چندین شتر در دست کارگزاران او بود که در اطراف کشورهایی مثل شام، مصر و حبشه، رفت و آمد و داد و ستد داشت، وقتی آوازه درستی و امانتداری و خوش خلقی حضرت محمد صلی الله علیه و آله را شنید، در پی مذاکراتی که با ابوطالب، عموی آن حضرت کرد "محمد امین" را در کاروان تجارتی خود، در امور مربوط به داد و ستدهایش انتخاب کرد و از آن پس پیامبر گرامی اسلام در دوران جوانی در سفرهای تجارتی برای حضرت خدیجه سود فراوانی بدست آورد.
در سفری که پیغمبر برای تجارت به شام رفت، حضرت خدیجه غلام خود "میسره" را همراه او کرد و دستور داد تا همه جا، او را همراهی و مراقبت نماید. در شهر بُصری در نزدیکی شام به راهبی به نام "نسطورا" برخورد کردند که او به غلام، از آینده پیغمبر و نبوت او خبر داد و از طرفی سود بسیاری عاید آنها شد که تا آن موقع، در هیچ سفری به این اندازه نبود.
تمایل خدیجه به ازدواج با پیامبر
بعد از برگشت از سفر شام، میسره، احوالات سفر و گفتار راهب و مشاهداتش را که از عظمت و معنویت محمد بود، برای خدیجه تعریف کرد و از همین جا بود که او را مشتاق همسری با "محمد امین" نمود و با وجودی که مردان ثروتمندی از قریش از او خواستگاری کرده بودند ولی خدیجه که شیفته درستکاری و امانتداری و مکارم اخلاقی او شده بود، خود پیشنهاد ازدواج داد و برخلاف سنت های ازدواج در میان اعراب جاهلی آن زمان، مال و ثروت زیادی از دارائیش را به محمد، هدیه کرد.
از این رو، ابوطالب علیه‌السلام به همراه تعدادی از بزرگان بنی‌هاشم به نزد "خویلد بن اسد" و به روایتی نزد "ورقة بن نوفل" عموی خدیجه رفت و خدیجه را برای حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواستگاری کردند.
خطبه عقد
مرحوم شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه و شیخ کلینی در کتاب کافی با مقداری اختلاف خطبه عقدی را که بوسیله ابوطالب ایراد شده نقل کرده اند که متن آن طبق روایت شیخ صدوق این گونه است: «الحمدلله الذی جعلنا من زرع ابراهیم و ذریة اسماعیل، و جعل لنا بیتا محجوجا و حرما آمنا یجبی الیه ثمرات کل شی‌ء، و جعلنا الحکام علی الناس فی بلدنا الذی نحن فیه، ثم ان ابن اخی محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب لایوزن برجل من قریش الا رجح، و لایقاس باحد منهم الا عظم عنه، و ان کان فی المال قل، فان المال رزق حائل و ظل زائل، و له فی خدیجه رغبة ولها فیه رغبة، والصداق ما سالتم عاجله و آجله، وله خطر عظیم و شان رفیع و لسان شافع جسیم»؛
سپاس خدای را که ما را از کشت و محصول ابراهیم و ذریه اسماعیل قرار داد و برای ما خانه مقدسی را که مقصود حاجیان است و حرم امنی است که میوه هر چیز بسوی آن گرد آید بنا فرمود و ما را در شهری که هستیم حاکمان بر مردم قرار داد. سپس برادرزاده ام محمد بن عبدالله بن عبدالمطلب مردی است که با هیچ یک از مردان قریش هم وزن نشود جز آن که از او برتر است، و به هیچ یک از آنها مقایسه نشود جز آن که بر او افزون است و او اگر چه از نظر مالی کم مال است ولی مال پیوسته در حال دگرگونی و بی ثباتی و همچون سایه‌ای رفتنی است و او نسبت به خدیجه راغب و خدیجه نیز به او مایل است و مهریه او را نیز هر چه نقدی و غیرنقدی بخواهید آماده است و محمد را شأنی والا و شهرتی عظیم خواهد بود.
تاریخ ازدواج پیامبر با خدیجه
زمان ازدواج حضرت خدیجه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله، چند ماه پس از بازگشت از سفر تجارت شام تحقق یافت که 15 سال قبل از بعثت بود و در آن زمان، حضرت محمد صلی الله علیه و آله 25 سال داشت.
در مورد سن حضرت خدیجه در آن هنگام اختلاف است. برخی منابع گفته‌اند او به هنگام ازدواج با پیامبر 40 سال داشت؛ ولی با توجه به حمل حضرت فاطمه سلام الله علیها و ولادت آن حضرت که در سال پنجم بعثت می باشد، این قول بعید به نظر می رسد؛ چرا که در این صورت خدیجه باید در سن 60 سالگی حضرت فاطمه را وضع حمل نموده باشد. اما قول دیگری که سن ایشان را به هنگام ازدواج 28 سال دانسته، قابل قبول تر است. این قول در برخی از منابع تاریخی از ابن عباس نقل شده است.
منابع:
فروع کافی، ج2، ص19 و 20؛
من لایحضره الفقیه، ج3، ص397.
ابن سعد، الطبقات الکبری، 1410ق، ج8، ص174؛
ابن اثیر، اسد الغابه، 1409ق، ج1، ص23.
بحار الأنوار، ج16، ص10؛
بلاذری، انساب الاشراف، 1417ق، ج1، ص98؛
سیر اعلام النبلاء، ج2، ص111.
رسولی محلاتی، درسهایی از تاریخ تحلیلی اسلام، جلد 2، صفحه 52.
سید تقی واردی، روز شمار تاریخ اسلام، جلد 3، ماه ربیع الاول.