سکوت ابدی صداهای خاطره‌انگیز / غمی بزرگ برای ما و صداهایی که ماندگار شدند / از شهلا ناظریان تا آرشاک قوکاسیان (فیلم)

عصر ایران ــ صداهایی که می‌شنویم، دیگر متعلق به کسانی نیست که در بین ما هستند. صداهایی که هر کدام بخشی از خاطراتمان را شکل داده‌اند. حالا تصور اینگرید برگمن بدون صدای ماندگار شهلا ناظریان سخت است؛ صدایی که زنان سینمای جهان را تأثیرگذار و به یاد ماندنی می‌کرد. به سختی می‌توان آنتونی کوئین را بدون صدای گرم منوچهر اسماعیلی تصور کرد. تمام تصویری که از آرنولد شوارتزنگر در ذهنمان داریم، مدیون صدای حسین عرفانی است.

حالا یک پیشکسوت دیگر دوبله، از جمع ما جدا شده است: آرشاک قوکاسیان.  کسی که خودش می‌گوید علاقه‌اش به دوبله از دیدن فیلمی با دوبله نصرت‌الله محتشم شکل گرفت. پسری که پدرش می‌خواست زرگر شود، اما او راهی استودیوهای فیلم شد. 

 

در فیلم شاهزاده و گدا، محصول سال 1977، آرشاک قوکاسیان صدای چندین شخصیت را به عهده داشت.  سعید کنگرانی، دوبلور دیگری که صدای او را از دست داده‌ایم، سال‌ها پیش از دنیا رفت.  آرشاک قوکاسیان پس از انقلاب ایران را ترک کرد. اما استعداد او تنها به دوبله محدود نمی‌شد؛  سابقه خانوادگی‌اش در طلاسازی، او را به دنیای طراحی طلا کشاند.  

 

پرویز بهرام، با صدای ماندگار اتللو، علاوه بر دوبله، به وکالت هم می‌پرداخت. آرشاک قوکاسیان پس از حدود 30 سال، به واسطه حامد بهداد به ایران برگشت، اما دوباره در کانادا ساکن شد و در نهایت در غربت از دنیا رفت. 

 

هنوز جای صدای گرم بهرام زند روی سیمای مردان مهربان سینما خالیست. هنوز در لابه‌لای فیلم‌ها، دنبال صدای پرصلابت چنگیز جلیلوند روی شخصیت‌های قدرتمند می‌گردیم. در حالی که چهره‌های معروف سینما به حوزه دوبله ورود پیدا کرده‌اند، استعدادهای این حوزه که الزاماً چهره‌های شناخته‌شده‌ای نیستند، راه سخت‌تری برای ورود و معرفی خود دارند. 

 

روز به روز جای صداهای قدیمی و خاطره‌انگیز دوبله خالی‌تر می‌شود.