غزال زیاری: اجلاس اقدام هوش مصنوعی اخیراً در شهر پاریس برگزار شد و در بیانیه پایانی آن، سیاستهایی برای اطمینان از اینکه هوش مصنوعی "باز، فراگیر، شفاف، اخلاقی، ایمن، امن و قابلاعتماد" باشد تعیین شد.
نکته جالبتوجه اینجا بود که حدود 60 کشور این بیانیه را امضا کردند اما کشورهایی ازجمله بریتانیا و آمریکا حاضر به امضای آن نشدند.
دلیل بریتانیا برای امضا نکردن این بیانیه، نگرانیهایش از بابت امنیت ملی بود؛ آمریکا گرچه دلیلش برای امضا نکردن این دکترین را مشخص نکرد، اما جی دی ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا به نمایندگان کشورهای حاضر در اجلاس پاریس هشدار داد که اعمال مقررات بیشازحد، باعث خفه شدن نوآوری خواهد شد.
حالا و بعد از اتمام این اجلاس، کارشناسان معتقدند که بیانیه این اجلاس، برای رسیدگی به خطرات و آسیبهای احتمالی ناشی از هوش مصنوعی کافی نبوده است.
نیاز به رسیدگی به ریسکها و نابرابریها
دیوید لزلی، مدیر بخش اخلاق و تحقیقات نوآوری مسئولانه موسسه آلن تورینگ دراینباره توضیح داد: «فکر میکنم در این بیانیه بهاندازه کافی درباره خطرات و آسیبهای دنیای واقعی صحبت نشده است.» به اعتقاد او، برخی از مهمترین خطرات هوش مصنوعی شامل سوگیری، امنیت سایبری و مسائل مربوط به حریم خصوصی دادههاست.
لزلی ادامه داد: «اقدام، به معنای اقدام روبهجلو و مترقی از نظر پیشبرد فرصتها برای رشد و منافع اقتصادی است؛ اما اقدام، به جبران بخشی از خطرات موجود و آسیبهای سالهای اخیر نیز مربوط میشود؛ این موضوع بهویژه، با افزایش مقیاس تولید و سیستمهای هوش مصنوعی تولیدشده توسط کاربران، برای محققان این شاخه بهنوعی آشکارشده است.»
اجلاس هوش مصنوعی در شرایطی برگزار شد که شرکتهای فناوری از سرتاسر دنیا برای عرضه مدلهای هوش مصنوعی رقابتی، با هم به رقابت میپردازند. آخرین نسخه منتشره، DeepSeek بود که یک ماه پیش توسط شرکتی چینی به بازار عرضه شد و وضعیت موجود شرکتهای فناوری غربی (که آموزش مدلهای هوش مصنوعیشان بهمراتب گرانتر است و تا پیش از این، بر بازار سلطه داشتند) را به چالش کشید.
دولتها درعینحال تضمین میکنند که در مسابقه هوش مصنوعی عقب نمانند. دولت ترامپ که بهتازگی روی کار آمده، ابتکارات دولت سابق که ایمنی هوش مصنوعی را در اولویت قرار میداد، لغو کرد و از آنها بهعنوان مانعی بزرگ در برابر نوآوری آمریکا یاد کرد.
طبق گفته لزلی، رویکرد دیگری که در این اجلاس دور از دسترس نبود، "بررسی نابرابریهای سطح اکوسیستم" بود و یادآوری کرد که اینها موانعی واقعی برای پیشرفت نوآوری فراگیر و عادلانه هستند.
طبق استدلال لزلی، داشتن ساختارهای عادلانه در سطح جهانی برای تجارت بین شرکتهای بزرگتر فناوری و شرکتهای کوچک و متوسط در کشورهای کوچکتر و درعینحال دسترسی به زیرساختهای محاسباتی یا دیجیتال، ازجمله مواردی بود که میشد در اجلاس بیشتر به آنها پرداخته شود.
داریو آمودی، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران آنتروپیک گفته که احساس ناامیدی میکند که در این اجلاس در راستای رسیدگی به خطرات هوش عمومی مصنوعی (AGI) اقدامی انجامنشده و آن را یک "فرصت ازدسترفته" خواند. او در این رابطه گفت: «با توجه بهسرعت پیشرفت فناوری، تمرکز و فوریت بیشتری بر روی چند موضوع نیاز خواهد بود. نیاز به دموکراسی برای حفظ رهبری، خطرات هوش مصنوعی و انتقال اقتصادی که بهسرعت در حال نزدیک شدن است؛ همه اینها باید نکات اصلی در اجلاس بعدی باشند.»

فضای باز برای تجارت هوش مصنوعی
در اجلاسهای قبلی هوش مصنوعی که در بریتانیا و کره جنوبی برگزارشده بود، بیشتر بر مضرات و خطرات بالقوه هوش مصنوعی تأکید شده بود ؛ اما در اجلاس فرانسه، هدف اصلی بر روی تجارت متمرکز شد.
اجلاس پاریس بیشتر شبیه یک نمایشگاه فناوری یا حتی فضایی جشنوارهای بود که با رویدادهای جانبی فانتزی و حتی حضور یک دی جی همراه بود. در جریان اجلاس امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه نیز سخنرانی کوتاهی داشت. کارشناسان معتقدند که گرچه در جریان این اجلاس، اظهاراتی قوی تکرار شد ولی بسیاری از کلمات، در حد یک بیانیه قوی بود.
جسیکا گالیسر، مدیر مطالعات و مشارکت در اندیشکده Renaissance Numerique مستقر در فرانسه گفت: «با آشنایی با جنبه دیپلماتیک این موارد، میدانم که وقتی این تعداد از کشورها برای پیشنویس متنی گرد هم میآیند، شناسایی و دستیابی به کوچکترین مخرج مشترک، اغلب منجر به بیانیهای بسیار ضعیف یا حتی دروغگویی میشود».
او ادامه داد: «اگر ما درک مشترکی از معنای کلمات نداشته باشیم، استفاده از کلماتی مثل "پایدار" و "فراگیر" فاقد هرگونه معنا خواهد بود. در پایان، در مورد حصول اطمینان از احترام توسعههای هوش مصنوعی به حقوق و آزادیهای اساسی، امضاکنندگان فقط متعهد شدند تا بیشتر در این رابطه صحبت کنند... این جمعبندی نشست "اقدام هوش مصنوعی" بود.»

البته گالیسر به این نکته اشاره کرد که نسبت به تعهد زیستمحیطی دیدگاه مثبتتری دارد و مشتاقانه منتظر دیدن نتایج ارزیابی تأثیر انرژی هوش مصنوعی با آژانس بینالمللی انرژی (IEA) است.
درنهایت ماکس تگمارک، فیزیکدان دانشگاه MIT که بنیانگذار و رئیس موسسه آینده زندگی است هم با ابراز ناامیدی از نتیجه این نشست گفت: «این بیانیه، بیانیه ضعیفی است و تهدیدات امنیتی را موردتوجه قرار نداده است. با توجه به فوریت شرایط، سخنان عوام پسندانه و فاقد محتوا، نشاندهنده یک گام به عقب برای همکاریهای بینالمللی و فنی است و این ضعف باعث شد تا خیلی از کشورها بیانیه نهایی را امضا نکنند. در شرایطی که هوش مصنوعی به رشد خود ادامه میدهد، در نشست بعدی باید گفتگو را مجدداً تنظیم کرده و اقدامات قاطعی برای اطمینان از هوش مصنوعی ایمن، قابلکنترل و سودمند تعریفشده و صورت پذیرد.»
اجلاس بعدی هوش مصنوعی در هند برگزار میشود ولی مشخص نیست که موضوعات نشست بعدی هوش مصنوعی چه خواهد بود.
منبع: euronews
58321