سیاست روز، 3/6/82
اساسا ضرورت مقوله تولید علم و دانش به دلیل متفاوت بودن شرایط دنیای کنونی و زمان های گذشته است . این تفاوت در دو ویژگی قابل بحث است: 1) رقابت در حوزه نظر 2) کارآمدی در حوزه عمل . آنچه امروزه به عنوان تولید اندیشه دینی مطرح ست به دو نیاز برمی گردد: اول، بازاندیشی در میراث اسلامی و تنقیح افکار و معارف دینی از امور زائد و احیانا چیزهایی که باز بسته به دین و فرهنگ دینی بوده است . دوم، طراحی و مهندسی نظام های اجتماعی، بر اساس فرهنگ و آرمان های دینی . در مقوله تولید علم، تولید در مقابل توزیع و ترویج است . یعنی تولید طبیعتا با گسترش علم همراه است . با این نگاه نقل علوم و ترجمه آنها را نمی توان تولید علم به حساب آورد . ساخت تولید علم باید نسبتش را با حوزه های مقدس تعیین کند . ما قائل به تجدید نظر در اصول و منابع دینی نیستیم، بلکه بحث مان در بازشناسی فعال و فراگیر معارف دینی و نحوه به کارگیری درست از منابع و کارآمد کردن معارف دینی در صحنه عمل است . پس با مراجعه به منابع و بر اساس آنها، اگر ما به نظریات جدیدی برسیم، تولید صورت گرفته است . پس ملاک نظریه هاست . همان طور که برای تولید برنامه ریزی می کنیم، برای توزیع هم نیاز به برنامه ریزی وجود دارد . این تولید و تحول باید یک شاخص داشته باشد تا بتوان بر اساس آن، تولید را سنجید . این علم دینی باید دارای سه ویژگی جهت دینی علم، عقلانیت، عینیت بیرونی باشد و بر خلاف نظر برخی، این سه معیار جدای از هم نیست، بلکه حجیت با عقلانیت و کارآمدی هماهنگی دارد . اما تحولات دو سده اخیر، به دلیل این که میان بستر اجتماعی و حوزه نظریه سازی فقه ما فاصله انداخته، این معیارهای سه گانه از هم بریده است . مقوله تولید علم، باید دارای راهبردی کلان باشد و برای تحول علوم در حوزه و دانشگاه، باید نگاه کلان داشته باشیم . برای بازشناسی آفت های عرصه تولید علوم دینی باید از جهات مختلف مثل نظام آموزشی، روش شناسی، مدیریت پژوهش وارد بحث شد .
همانطور هم که در متن نامه مقام معظم رهبری هست، ما برای رسیدن به تولید فکر دینی باید به مواردی مانند: توجه به ظرفیت های درونی و شرایط بیرونی، لحاظ کردن عنصر زمان، توجه به کیفیت تولید علم، ارزش و هنجار عمومی شدن مقوله تولید علم، سوق دادن فضای حوزه به سمت تولید علم، بحث بیشتر روی ماموریت های حوزه توجه بیشتر نماییم .