رکسانا خوشابی کارشناس ارشد مشاوره
هر قدر بگوییم که همه موجودات زنده نیاز به محبت دارند، باز هم کم گفته‌ایم. از گیاه گرفته تا حیوانات و البته همه انسان‌ها از نوزاد تا کهنسال. مطالعه انواع موجودات زنده نشان می‌دهد که همه آنها نیازمند مهر و محبت و توجه اصیل و حقیقی‌اند؛ محبتی که از ته دل و از عمق جان باشد و بتواند درد‌های روح و روان را التیام ببخشد.
رفتارهایی مانند بی توجهی به دیگران، تحقیر، تمسخر، خیانت، توهین و مانند اینها فی نفسه اعمال ناپسندی هستند که در شان یک انسان واقعی نیستند و پیام ضمنی و پنهانی آنها این است که «دیگر محبتی در کار نیست»؛ از این‌رو گاه آسیب‌هایی جدی به طرف مقابل وارد می‌آورند. به همین دلیل، قربانی چنین رفتارهایی به جای آنکه انجام دهنده رفتار را ناآگاه، نادان یا مشکل‌دار تلقی کند، خود را بازنده، آزرده و آسیب‌دیده می‌پندارد.
کمبود یا نبود محبت عامل بسیاری از اختلالات و بیماری‌های روانی و مشکلات رفتاری است. محبت حقیقی مانند نوری است که باعث رشد و شکوفایی می‌شود و وقتی وجود ندارد یا کمرنگ است، موجب انواع نارسایی‌ها، رکود، توقف و شکست‌ها می‌شود. گویی ارگانیزم و روح و روان ما تشنه محبت است و اگر با محبت سیراب شود، مانند درختی که با آب پاک و زلال سیراب و با نور خورشید تغذیه شده، بهترین میوه‌ها و محصولات از آن پدید آمده و نه تنها ثمره آن، که حتی سایه و برگ و شاخه‌اش هم به کار دیگران می‌آید و اگر این محبت نباشد، یا نهال وجود ریشه نمی‌گیرد و یا درختی با محصول نامرغوب و با شاخه‌ها و ساقه شکننده به بار می‌آید.
اما محبت حقیقی به چه معناست؟ آنگونه که در ادیان، مذاهب و مکاتب ملاحظه می‌کنیم، محبت حقیقی محبت خداست و هر محبت اصیل دیگری هم ریشه در این محبت اصلی و مرجع دارد. از بین محبت‌ها، محبت و مهر مادری به دلیل شباهت‌هایی که با مهر الهی دارد، محبتی اصیل به شمار می‌آید. اما این اصالت تا حدود زیادی تابع شخصیت، آگاهی و کمبود‌های مادر نیز هست. اگر مادری بتواند بر کمبود‌ها و نارسایی‌هایی که خود داشته است، غلبه کند و مهر و محبتی عمیق نثار فرزند خود نماید، نتیجه فوق العاده آن را خواهد دید.
نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که محبت بین زن و شوهر برای آن دو می‌تواند درمان و مداوای درد‌ها و بیماری‌ها باشد؛ حتی درمان فشار خون! در اینجا به نتایج چند پژوهش در این زمینه اشاره می‌شود: امروزه تقریبا همه می‌دانند که استرس یکی از عوامل مهم و موثر بر بیماری‌های قلبی - عروقی است و درمان آن و رسیدن به آرامش، یکی از عوامل پیشگیری و حتی درمان بیماری‌های قلبی - عروقی می‌باشد.
محققان انگلیسی در موسسه قلب بریتانیا مشغول تحقیق بر روی آنزیم استرس و ارتباط آن با بیماری قلبی و در گوشه دیگری از دنیا دانشمندان در حال بررسی نقش آنزیم HSD111 هستند که یک آنزیم سلول چربی و تنظیم‌کننده هورمون استرس، یعنی کورتیزول است. دکتر گریفیت، سخنگوی موسسه قلب بریتانیا، در این‌باره می‌گوید: حمایت احساسی از سوی کسی که او را دوست داریم به ما کمک می‌کند تا با استرس‌ها به طرز درستی کنار بیاییم. ما در پی اثبات و یافتن چگونگی این پدیده هستیم.
اما دانشمندان کانادایی پا را از این هم فراتر گذاشته و اخیرا ثابت کرده‌اند که محبت و حمایت همسر و صمیمیت بین زوجین از ابتلا به یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های بدن انسان، یعنی فشار خون بالا، پیشگیری می‌کند. دانشمندان دانشگاه تورنتو در یک تحقیق جالب بر روی 216 زن و مرد، به مدت یک سال، دریافتند کسانی که دارای شغل‌های پراسترس هستند ولی روابط صمیمی با همسرشان دارند، دچار فشار خون بالا نمی‌شوند.
پژوهشگران کانادایی در تحقیق‌شان با بررسی میزان روابط صمیمی زوجین به نتایج فوق دست یافتند؛ به این ترتیب که ابتدا تمام این 216 نفر را که 40 تا 65 سال سن داشتند، از نظر میزان فشار خون و استرس‌های شغلی و میزان صمیمیت آنها با همسرشان مورد بررسی قرار دادند. این پژوهشگران برای میزان صمیمیت با همسر، عبارت همبستگی زناشویی را به کار می‌برند. دکتر شلدون، استاد دانشگاه تورنتو و مسؤول این تحقیق، در این باره می‌گوید: میزان حمایتی که انسان در منزل دریافت می‌کند، دقیق‌ترین تعریف عبارت همبستگی زناشویی است.
پس از یک سال دوباره میزان فشار خون و استرس‌های شغلی و همبستگی زناشویی این 216 نفر مورد ارزیابی قرار گرفت که فشار خون همه افراد دارای مشاغل طاقت فرسا که در منزل از حمایت روانی همسرشان برخوردار بودند، پس از یک سال مختصری کاهش یافته بود؛ در حالی که هم‌سن‌وسالان این افراد، حتی با مشاغل بسیار کم‌استرس‌تر و راحت‌تر، معمولا مختصری دچار افزایش فشار خون می‌شوند. دکتر شلدون در این‌باره می‌گوید: سختی کار تاثیر مهمی روی میزان فشار خون دارد و کسانی که مشاغل سخت و روابط زناشویی ضعیفی دارند، حتما باید برای کنترل فشار خون خود به پزشک مراجعه کنند.
