احتمال اینکه موقع خستگی دروغ بگویید خیلی بیشتر است.
تصور کنید که یک روز جمعه بعد از ظهر است و شما هفته کاری پرفشاری را پشت سر گذاشتهاید. رییس شما کنار میزتان میآید و میپرسد ک آیا نامههایی را که صبح برایتان فرستاده بود ارسال کردهاید یا خیر. جواب نه است، ولی مهم هم نیست چراکه میشود شنبه آنها را فرستاد و او هم هرگز متوجه تاخیرتان نمیشود. شما خستهاید، بنابراین به دروغ میگویید "آره، فرستادم رفت." اما شما یک کارمند صادق و پرکار هستید، پس چه چیزی باعث دروغ میشود؟
انرژی و اخلاقیات در مرور زمان تغییر میکنند. در سال 2013، پژوهشگرانی از دو دانشگاه هاروارد و یوتا چیزی به نام "اثر اخلاق صبحگاهی" کشف کردند. در جریان 4 پژوهش متفاوت بر روی رفتارهای دانشجویان و افراد بالغ، کاشف به عمل آمد که "هشیاری اخلاقی و خودکنترلی بعد از ظهرها کاهش مییابد."
رویدادهای روز حوصله آدمها را سر میبرند طوریکه احتمال دروغگویی یا رفتارهای بیصداقت در اواخر روز بین 20٪ تا 50٪ بیشتر میشود. در این تحقیقات، حتی مشخص شد که افراد اخلاقمدار بیش از دیگران مستعد اثرات منفی این پدیده هستند.
آیا این نتایج برای افراد سحرخیز و شببیدار یکسان است؟ خیر. در پژوهشی دیگر چکاوکها (سحرخیزان) و جغدها (شببیدارها) را گرد آوردند و در ازای جایزه نقدی به آنها مسئلهای برای حل کردن دادند. سپس آزمایش را دوباره هم در صبح و هم در شب انجام دادند.
در هر دو بار، چکاوکها در عصر صداقت کمتری نسبت به جغدها داشتند و جغدها در صبح صداقت کمتری داشتند -هر دو نیز اوقاتی هستند که ساعت زیستی بدن به آخر رسیده است. به نظر میرسد این قضیه به تنظیم قند خون مرتبط است. تنظیم بودن سطح خون باعث بهبود توجه، تعدیل احساسات، کنترل انگیزشهای ناگهانی و مکانیزمهای حل درونی مشکلات میشود و فرد را از رفتارهای هوسی و تهاجمی باز میدارد.
دانش به دست آمده از این پژوهش برای مدیرانی مهم است که میخواهند وظایفی را به کارمندان خود محول کنند. حالا شما بهتر میدانید که کارمندان سحرخیز و شببیدار در چه زمانهایی بهتر میتوانند به وظایف محوله بپردازند و تعهد کامل داشته باشند.