به گزارش ایسنا، جلال ملکی در نشست خبری که پس از حادثه آتش سوزی ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو در خیابان ولیعصر برگزار شد، اظهار کرد: نیروهای ما دقیقا ساعت 10:06:01 روز دوشنبه به مقصد این آدرس اعزام شدند و در ابتدا به ما اعلام می‌کنند که آتش سوزی در کابین آسانسور رخ داده است و طبیعتا این اتفاق ریسک خطر بالایی ندارد. وقتی نیروها اول به صحنه می‌رسند می‌بینند که در طبقات دود گرفته و درخواست نیرو می‌کنند. پس از اینکه نیروهای کمکی اعزام شدند مشخص می‌شود که آتش در طبقات منفی این ساختمان رخ داده که هشت طبقه و پنج طبقه منفی داشته و حریق در طبقه منفی چهار که بایگانی بود اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: برخی از نیروها به طبقات بالایی اعزام شدند و بخش دیگر به طبقات پایینی رفتند و نزدیک 60، 70 نفر را از ساختمان خارج کردند که خوشبختانه مصدومیت و تلفات جانی نداشتیم.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران اضافه کرد: گروه‌های پایین عملیات اطفاء را آغاز کردند و در جایی این کار را انجام دادند که صحبت از اسناد بایگانی شده 30، 40 ساله بود و حجم زیادی از کاغذ، پوشه و پرونده با چیدمان نامناسب و عدم رعایت اصول ایمنی آتش گرفته بود. با تمامی شرایط سخت و دشوار آتش نشانان تا کنون که حدود 53 ساعت از حادثه می‌گذرد هنوز در محل هستند و البته به لطف الهی حادثه‌ای که می‌توانست پتانسیل بدتری داشته باشد با تلاش همکاران بنده بدون خسارت مالی سنگین و تلفات خاص مهار شد. البته ممکن است برای احتیاط و اینکه هنوز احتمال شعله ور شدن می‌تواند وجود داشته باشد. تعدادی از خودروها به همراه نیروهای آتش نشان در محل حضور پیدا کنند. اما حالا رسما می‌توانیم اعلام کنیم که این مسئله بدون مشکل خاصی ختم به خیر شد.
وی افزود: ساعت 2:30 بامداد دیشب موفق شدیم به طبقه منفی چهار نفوذ کنیم و 9 صبح امروز اتمام عملیات خاموش کردن آتش اعلام شد.
ملکی در پاسخ به این سوال که چرا اطلاعات اولیه در مورد حریق دیر رسید و چه کسی مسئول آن است، گفت: در ابتدا به ما اعلام کردند که آتش سوزی در کابین آسانسور است و دو تماس مبنی بر حریق آسانسور داشتیم. وقتی نیروهای ما رسیدند دیدند که از چاهک آسانسور دود به طبقات رسیده است و این در حالی است که منشأ آتش طبقه منهای چهار بود و این مسئله نشان می‌داد که آتش قبل‌تر رخ داده و وقتی دود به سمت طبقات بالایی آمده متوجه آن شده‌اند.
وی اضافه کرد: وقتی گروه‌های آتش نشان به طبقه منهای چهار نفوذ کردند حرارت و حجم دود بسیار بالا بود و به صورت محدود امکان نفوذ وجود داشت. آنها محدوده 20، 30 متری که مشخص بود را اطفا کردند اما بعدا دوستان به ما گفتند که پشت پوشش‌های فلزی و دیوارهای گچی نیز فضای دیگری وجود دارد. شرایط این طبقه به گونه‌ای بود که حتی امروز در ساعات میانی همکاران ما به اتاق دیگری برخوردند که یک فضای 30 متری جدیدی بود و حرارت بالایی داشت. بنابراین نیروهای ما در ابتدا بخش اول را اطفا کردند ولی با توجه به اینکه دود از بالای فایل‌ها می‌آمد متوجه شدند که وسعت آتش سوزی بیشتر است.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران در مورد تصمیمی که در جلسه روز گذشته برای استفاده از فوم برای خاموش کردن آتش گرفته شد، گفت: ما از لحظات اولیه از آب و فوم برای اطفاء استفاده کردیم که البته بیشتر از آب استفاده می‌کردیم زیرا برای جامدات بهترین گزینه آب است. همچنین مقداری فوم نیز تزریق می‌کردیم که به دلیل این بود که با توجه به دود متساعد شده مشخص بود غیر از کاغذ می‌تواند مواد دیگری هم در محل آتش سوزی وجود داشته باشد.
به گفته وی، اینکه در جلسه دیروز استفاده از فوم مطرح شد به معنی این نیست که قبلا از آن استفاده نمی‌کردیم. ما به صورت یکنواخت فوم و آب را دائما با شش سرلوله تزریق می‌کردیم ولی چون حرارت بالا بود و حتی گاهی بیش از 250 درجه را سرد می‌کردیم کار مشکل شد به گونه‌ای که حتی وقتی آب به ستون‌ها می‌خورد قبل از رسیدن به آتش تبخیر می‌شد. در این شرایط کف هم کارآیی خود را از دست می‌داد و ما وقتی متوجه شدیم درجه حرارت بهتر شده است. دیدیم که کف می‌تواند کارآیی بهتری داشته باشد و با پوشاندن سطح آتش باعث خفگی آن شود و به این دلیل مقدار استفاده از کف را بیشتر کردیم. ضمن اینکه این پیشنهاد خودمان بود و به این معنی نیست که کسی از بیرون به ما گفته باشد این کار را انجام بدهیم. این پیشنهاد فرمانده ارشد عملیات بود.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران در مورد بررسی علت حادثه آتش سوزی گفت: هنوز به صورت قطعی علت مشخص نشده است ولی به دلیل سیستم‌هایی که در قسمت بایگانی وجود داشت یکی از علت‌ها عملکرد ناقص آنها می‌تواند باشد. سیستم اطفای حریق این بخش آیروسل بوده و این تنها سیستمی است که در اعلام و اطفای اتومات معمولا وقتی سیستم فعال می‌شود حرارت ایجاد می‌کند و اساسا کارکرد این سیستم به گونه‌ای است که باید حداقل یک متر با فضای قابل اشتعال فاصله داشته باشد. یک احتمال وجود دارد که خود این سیستم خود به خود فعال شده باشد و با توجه به اینکه احتمالا نزدیک به پرونده‌ها بوده باعث آتش سوزی شده باشد و یا ممکن است جای دیگری آتش گرفته و این دستگاه به خاطر نوع عملکردی که دارد حرارت آن باعث گسترش آتش شده باشد و اینها فرضیه‌هایی است که نزدیک به واقعیت است اما علت قطعی آن بررسی خواهد شد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران، در مورد شباهت‌های این حادثه با پلاسکو نیز گفت: این حادثه در مواردی غیرضروری مانند اینکه سازنده و عمر آن با پلاسکو یکی است، شباهت داشتند و یکی از موارد مهمتر شباهت آنها مربوط به اسکلت فلزی ساختمان بود. البته این ساختمان تعداد طبقاتش کمتر از پلاسکو بود و قدمت آن هم کمتر بود ولی مسئله این است که مهندس ساختمان می‌گفت این ساختمان 18 سال قبل بازسازی، مقاوم سازی و سبک سازی شده است و از طبقات بالایی آن 1800 تن بار اضافی برداشته شده است و شاید یکی از دلایلی که این ساختمان سرپا ایستاد همین مسئله بود.
به گفته وی، ساختمان‌هایی که اسکلت فلزی دارند و پوشش مقاومی برابر حرارت ندارند زودتر تحت تاثیر آتش قرار می‌گیرند و با توجه به میزان زمان قرار گرفتن آنها در حریق و شدت حرارت تا حد مشخصی آن را تحمل می‌کنند. اگر حرارت به 500 درجه برسد ساختمان مقاومتش را از دست می‌دهد و اگر این حرارت به 600 درجه برسد ممکن است ساختمان تخریب شود.
وی افزود: ما از تجربیات پلاسکو در این عملیات استفاده کردیم و با اتخاذ تدابیر درستی که انجام شد. دیدید که حدود 50 ساعت این ساختمان در دل آتش بود اما مدیریت خوب، عملکرد شجاعانه همکاران و به لطف خدا آسیب ندید.
هر نوع خطری را جدی می‌گیریم
وی در مورد اینکه بیم ریزش این ساختمان می‌رفت و آیا همچنان این احتمال وجود دارد، گفت: تجربه پلاسکو نشان داد که باید بیشتر مراقب باشیم و خطر هنوز 100 درصد از بین نرفته است. تا زمانی که آتش نشانان ما در محل هستند هر نوع خطری را جدی می‌گیریم. این خطر در حال حاضر کم شده است ولی به صفر نرسیده است. در حالیکه این احتمال در ساعت 10 شب گذشته بسیار بالا بود و شاید احتمال ریختن آن بیش از نریختن بود.
سخنگوی سازمان آتش نشانی اضافه کرد: قبل از ظهر امروز جلسه با حضور مسئولان سازمان‌های حاضر در صحنه به نوعی جلسه ستاد بحران منطقه شش با ریاست شهرداری منطقه تشکیل شد و مسائلی در آن به تصویب رسید که سه بند آن خیلی مهم بود. یک بند این است که از زمانی که ما محل را تحویل می‌دهیم مالکان 24 ساعت وقت دارند که با استخدام نفراتی ساختمان را از نظر ایستایی، فیزیک ساختمان و مقاومت چک کنند. این مسائل از سوی گروه مشاور مهندسی باید به دقت بررسی شود و به تایید برسد که آیا این ساختمان قابل بهره‌برداری است و یا اینکه تخریب، نوسازی و یا مقاوم سازی شود.
تا بررسی نهایی مهندسان، همچنان احتمال ریزش ساختمان وجود دارد
وی افزود: در حال حاضر عملیات به اتمام رسیده است ولی همچنان می‌توانیم احتمال بدهیم که شاید این ساختمان بریزد. وقتی می‌توانیم به صورت قطعی بگوییم خطری ساختمان را تهدید نمی‌کند که مهندسان آن را بررسی کرده باشند.
ملکی در مورد وضعیت ساختمان‌های اطراف که تخلیه شده‌اند نیز اظهارکرد: اینکه آیا می‌شود در این ساختمان‌ها اسکان داشت یا خیر؟ بستگی به وضعیت ساختمانی که دچار حریق شده دارد و اگر اعلام کنند که مشکلی نیست ساکنان می‌توانند وارد شوند اما تا زمانی که ریسک خطر برطرف نشود این امکان وجود ندارد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی با اشاره به مصوبات دیگر جلسه مسولان گفت: یکی از مصوبات دیگر این است که خدمات ترافیکی، درمانی و انتظامی باید داده شود و اورژانس، پلیس راهور و نیروی انتظامی تا هر زمانی که نیاز باشد باید در محل حضور داشته باشند. مصوبه دیگر این است که برای وصل شدن مصرفی‌های ساختمان‌های اطراف مانند آب و برق مشکلی وجود ندارد.
وی در مورد ضمانت اجرایی مصوبات نیز اظهار کرد: به دلیل اینکه نمایندگان دستگاه‌هایی که در این حادثه هستند در جلسه حضور داشتند مصوبات ستاد بحران ضمانت اجرایی دارد.
اگر برای اطفای ساختمان برق حرارتی غفلت می‌شد پتانسیل اتفاق بدتری را داشت
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران در مورد حساسیتی که نسبت به این اتفاق وجود داشت و اینکه آیا این حساسیت ایجاد شده بزرگنمایی بود یا خیر؟ گفت: یکی از دلایل این است که پس از حادثه پلاسکو حساسیت به ساختمان‌های بلندمرتبه زیاد شده و از طرفی در شبکه‌های اجتماعی نیز این ساختمان به عنوان برادر پلاسکو مطرح شد و همین موضوع نگرانی‌هایی را ایجاد کرد. البته خود من در طول خدمتم حادثه‌ای به این حالت را ندیده‌ام و تنها در سال قبل یک ساختمان در حال ساختی آتش گرفته بود که اطفای آن نزدیک به 24 ساعت طول کشید. به دلیل اینکه حادثه پلاسکو را قبلا دیده بودیم توجه‌ها زیاد شد اما موافق اینکه بزرگنمایی شده است نیستم. زیرا حریق واقعا بزرگ بود و اگر غفلت می‌شد پتانسیل اتفاق بدتری را داشت.
وی ادامه داد: در حادثه پلاسکو در قسمت شرقی ساختمان گاراژی را داشتیم که هنگام ریزش بخشی از ساختمان به آن سمت می‌ریخت و ما می‌دانستیم که آنجا در قسمت بیرونی تلفات جانی نخواهیم داشت ولی اینجا ریسک خطر بالا بود و به همین دلیل مجبور شدیم نیمه شب افراد را تخلیه کنیم. من اطمینان دارم که اگر کوتاهی صورت می‌گرفت این حادثه از پلاسکو بدتر می‌شد.
سیستم اعلام اطفاء حریق در بخش بایگانی ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو فعال نبود
ملکی در مورد تذکرهایی که پیش از این در رابطه با این ساختمان داده شده بود، تصریح کرد: آخرین اخطاری که به این ساختمان داده شد در تاریخ 3 مهر امسال بود که به شهرداری دادیم و آنها در تاریخ پنجم اخطار را به مالکان ساختمان دادند. یک بند این اخطار راه اندازی سیستم اعلام اطفا در بخش بایگانی بود که اقدامات اولیه در مورد آن انجام شده بود ولی در عمل دیدیم که فعال نبود.
وی با اشاره به اینکه عمر 95 ساله تشکیل آتش نشانی در تهران از قدمت بسیاری از کشورهای اطراف بیشتر است، گفت: میلیون‌ها حادثه در تهران اتفاق افتاده و کسانی که در این حوادث فوت کردند یا مصدوم شدند از عوامل حادثه بودند و یا در آن دخل داشتند. نیروهای آتش نشانی در این حوادث جزو مظلوم‌ترین افراد هستند و جانسوزترین حوادث زمانی است که آتش نشانان جان خودشان را به خاطر تاوان بی احتیاطی دیگران از دست می‌دهند.
آتش نشانان باید ضابط قضایی باشند
سخنگوی سازمان آتش نشانی اظهار کرد: آتش نشانان باید قدرت عمل بیشتری داشته باشند و مانند خیلی از کشورها بتوانند ضابط قضایی باشند. البته چند وقتی است که تعامل تاریخی میان آتش نشانی، شهرداری و دستگاه‌های قضایی در رابطه با رسیدگی به ساختمان‌های ناایمن صورت گرفته است. ولی نکته این است که تا کی باید با زور بحث ایمنی پیش برود. همه باید کمک کنیم تا بسترسازی فرهنگی صورت گیرد و نگاه‌ها به سمت نهادینه شدن باور ایمنی تغییر کند.
به گفته وی، در حال حاضر ساختمان‌های بالای شش طبقه باید تاییدیه بگیرند اما اگر این قانون را برداریم شاید به تعداد انگشتان دست برای بحث تاییدیه ایمنی به ما مراجعه کنند. چرا باید اینطور باشد؟ آتش نشانی تا چه اندازه می‌تواند ایستگاه بزند و تجهیزات بخرد. هزینه اینها نیز از جیب شهروندان تامین می‌شود. بنابراین ایمنی باید به یک مطالبه عمومی تبدیل شود.
سخنگوی سازمان آتش نشانی اضافه کرد: تا زمانی که هموطنان ما باور ایمنی نداشته باشند این مشکلات می‌تواند بروز پیدا کند و تامین ایمنی کلانشهر تهران کاری نیست که از عهده چند دستگاه بر بیاید و همت همگانی را می‌طلبد.
یکی از مهمترین معضلات شهری ساختمان‌های قدیمی است
ملکی در مورد اینکه آیا بعد از اخطار دادن به این ساختمان اجازه بازرسی به آتش نشانی داده شد یا خیر؟ گفت: اینکه ما می‌گوییم نقص قوانین داریم مربوط به همین مسائل است. ما به ساختمان‌های در حال ساخت به دلیل اینکه باید پایان کار بگیرند نظارت می‌کنیم اما یکی از مهمترین معضلات شهری ساختمان‌های قدیمی است. نظارت بر ساختمان‌های در حال ساخت حدود هشت سال است که صورت می‌گیرد و نکته جالب این است که در میان ساختمان‌ها که تاییدیه گرفته‌اند آمار حوادث به زیر 10 درصد رسیده است. این ساختمان‌ها ریسک خطر دارند ولی چون تاییدیه‌ها را گرفته‌اند مشکل‌شان کمتر شده است ولی در مورد ساختمان‌های قدیمی قوانین اجازه چنین کاری را به ما نمی‌دهد. در رابطه با این ساختمان‌ها و تا جایی که می‌دانم در شهرداری ضوابط خیلی شفافی نداریم.
وی ادامه داد: یکی از کارهایی که در کشورهای دیگر در مورد ساختمان‌های قدیمی صورت می‌گیرد مانند کاری است که با خودروهای قدیمی می‌کنند و با عوارض سنگینی برای ساختمان‌های قدیمی می‌توان آنها را مجاب به ایمن سازی کرد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران در مورد اینکه این ساختمان و پلاسکو که دو حادثه بزرگ را رقم زدند دولتی بودند، گفت: در میان حدود 7000 ساختمانی که شرایط پرخطر و میان خطر دارند ساختمان‌های دولتی هم وجود دارند. برای ما فرقی نمی‌کند که مالک این ساختمان‌ها چه کسانی باشند و ساختمان دولتی و خصوصی تفاوتی ندارند. تا زمانی که مسئله ایمنی در ذهن افراد نهادینه نشده باشد نمی‌توان کاری کرد.
پیروزی آتش نشانان در اطفاء حریق ساختمان برق حرارتی تقدیم به شهدای پلاسکو
ملکی در پایان با اشاره به پیروزی آتش نشانان در این عملیات گفت: شیرینی پیروزی این حادثه به نوعی می‌تواند از تلخی حادثه پلاسکو تا حدودی بکاهد و این روز در تاریخ آتش نشانی ثبت خواهد شد. مردم ما باید به آتش نشانان شهرشان افتخار کنند و من می‌خواهم از همین جا این پیروزی را به همه مردم، شهدای آتش نشان و شهدای پلاسکو تقدیم کنم.
