روستای گیلوان اردبیل در منطقه ای کوهستانی درمرز بین استان گیلان واستان اردبیل و بین شهرهای رشت و خلخال قرار دارد این روستای ساخته شده از کاهگل و چوب و سنگ در سال 1375 بالغ بر 204 نفر جمعیت داشته است که طبق آمار گیری دیگری در سال 1385 این جمعیت به 120 نفر کاهش یافته است، روستای گیلوان در اردبیل از راه زراعت، صنایع دستی و باغ داری و دامداری درآمد کسب می کند، جمعیت این روستای کوهستانی در زمستان کم است ولی در تابستان به 2000 نفر هم می رسد که یکی از علل اصلی آن خوبی آب و هوای منطقه در این فصل می باشد. زردآلو، گلابی وسیب از محصولات باغها و توتون، ذرت، لوبیا و یونجه محصولات زراعی و البته گندم از عمده ی آنها می باشد، محصولات به دست آمده از دام ها هم گوشت و انواع لبنیات می باشد، همچنین اهالی روستا به پرورش خانگی طیور مانند مرغ و بوقلمون می پردازند و صنایع دستی زیبایی مانند گلیم، جاجیم و شال و جوراب هنر دست زنان و دختران این روستا می باشد که در نوع خود بی نظیر هستند. پس با ما در مجله همگردی همراه باشید برای سفر به روستای گیلوان در اردبیل...
جاذبه های گردشگری روستای گیلوان اردبیل
این روستا جاذبه های طبیعی بسیاری دارد که از جمله ی آنها می توان به رودخانه پر آب گیلوان فضای سبز وجنگل های این منطقه و مناظر و ارتفاعات کوهستانی اطراف آن و مزارع گندم و البته باغ های سرسبز میوه های آبدار و خوشمزه تابستانی و بهاری آنها اشاره کرد. این باغ ها مانند کمربند دور تا دور روستا کشیده شده است. روستای گیلوان در اردبیل علاوه بر جاذبه های طبیعی دارای جاذبه های تاریخی مانند قلعه خشتی که متعلق به دوران هخامنشی است و وسعتی 6 هکتاری دارد می باشد. این اثر زیبا به علت کاوش های غیر اصولی و به دلیل مرمت نکردن بنا و کم لطفی مسئولان باستانشناسی منطقه نسبت به این قلعه که باعث شده است قسمت هایی از آن روبه تخریب باشد.
از قسمت های دیگر این منطقه در استان اردبیل گورستان باستانی گیلوان می باشد که در حین خاکبرداری از جاده ی ماسال گیلوان با کشف اجسادی متعلق به گورستانی که در دوران مفرغ بوده است بدست آمده کاوش در این منطقه در قسمتی 10 در 15 متری با 15 اسکلت آغاز و در فاز چهارم کاوش ها چهار گور باستانی دیگر کشف شده که این جست و جو ها همچنان ادامه دارد.
مقبره ی میرزا کوچک خان جنگلی نیز در این روستا قرار دارد که در سال 1344 طبق در خواست نوه ی ایشان نبش قبر انجام شده است. گفته می شود در زمانی که میرزا کوچک خان و یارانش پس از شکست در نهضت به سمت منطقه کوهستانی گیلوان حرکت می کردند در طوفان و بوران مانده اند و توان مقاومت نداشته و در هنگامی که این مرد بزرگ، میرزا هوشنگ را بر کول داشته است در 11 آذر ماه سال 1300 جان به جان آفرین تسلیم کرده است.
آداب و رسوم و مسیر دسترسی روستا گیلوان اردبیل
اهالی روستای گیلوان استان اردبیل لباس های محلی مانند تالشی ها دارند، پوشش مردانشان در زمستان کلاه و نیم تنه و جلیقه پشمی و پیراهن جلو بسته و شال و دستکش و زنانشان هم مانند زنان تالشی پیراهن بلند با دامن پر چین، پیژامه طرح دار با جلیقه رنگ تیره به همراه شال گلدار می پوشند. از ویژگی های لباس زنان روستایی استفاده از پارچه های رنگارنگ می باشد. لباس کودکان هم به مانند لباس پدر و مادرانشان می باشد و زبان محلی اهالی تاتی یا همان تالشی می باشد.
غذاهای محلی این منطقه اکثرا آبگوشت و آش می باشد مانند آبگوشت شوربا، آبگوشت قرمه وآش رشته و ترش آش و واویشکا همرا برنج و ماهی می باشد
در این روستا جشن نوروز و سده و آبانگان و در فصل بهار و نوروز روز سلطان ،45 نوروز و بنجک برگذار می شود و مراسم شب یلدا یوله چله و قصه چله و سیومو به قوت خود باقیست. در مراسم های عروسی اشعار عاشقانه به زبان محلی و آذری خوانده می شود که چاشنی آن هم سرنا و دهل و رقص محلی می باشد.
روستای گیلوان اردبیل از توابه بخش شاهرود شهرستان خلخال در فاصله ی 65 کیلومتری جنوب شرقی خلخال و 45 کیلومتری از رشت قرار دارد. در واقع این روستا از شرق به گیلان از شمال به جنگل های تالش و از جنوب به روستای علی آباد می رسد.
