به گزارش الف، حسن روحانی رییس جمهور کشورمان روز جمعه در صدر هیاتی و به دعوت رسمی"شی جین پینگ" رئیس جمهوری چین و برای شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، عازم چین شد.
در این سفر روحانی را محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور، محمد نهاوندیان معاون اقتصادی رئیسجمهور، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، محمود کرباسیان وزیر اقتصاد، بیژن زنگنه وزیر نفت و ولیالله سیف رئیس کل بانک مرکزی دکتر روحانی را همراهی می کنند.
روحانی پیش از سفر به چین در جمع خبرنگاران گفته بود: یکی از موضوعاتی که در این اجلاس با سران کشورها درباره آن صحبت خواهیم کرد موضوع یک جانبه نگری آمریکاست. آمریکاییها از گذشته فکر میکردند رهبر دنیا هستند و الان هم فکر میکنند برای همه دنیا تصمیم بگیرند.اینکه آمریکا از یک معاهده بینالمللی یک جانبه و بدون حتی هیچ دلیل خاصی خارج میشود توهین به کشورهای جهان و نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل است که البته اکثر قریب به اتفاق کشورهای جهان آمریکا را به خاطر این کار محکوم کردند. همه دنیا باید احساس کنند که شیوهای که آمریکا در پیش گرفته شیوه خطرناکی است در روابط بینالملل و تضعیف معاهدات بینالمللی است و کشورها نباید در برابر این کار خلاف قانون ساکت باشند.
بر اساس این گزارش، بسیاری از صاحبنظران معتقدند که پیشینه طولانی مناسبات تهران- پکن انجام معاملات تجاری در چارچوب پول رایج در بانکهای چین می تواند سبب دور زدن تحریم های آمریکا علیه ایران باشد.چینی ها در زمان تحریم پلی برای ایران بودند تا تحریم ها دور زده شود ولی در زمان برجام دولت به سمت غرب گرایش پیدا کرده و چینی ها عملا نادیده گرفته شدند.
اما سوال اساسی که مطرح میشود این است که آیا می توان گفت که سفر روحانی و تیم همراه به چین بیانگر این است که دولت نسبت به کشورهای آسیای شرقی تغییر رویکرد داده و یک چرخش بزرگی از غرب به شرق داشته است؟ البته حضور ایران برای شرکت در سازمان همکاری شانگهای است اما تیم همراه و اظهارات اخیر رییس جمهور در مورد همکاری با چین و روسیه بیانگر این است که این سفر می تواند حامی پیام بزرگی برای غربیها باشد و ایران می تواند با پیدا کردن بازارهای جدید نفتی مثل روسیه و چین تحریمهای آمریکا را دور بزند.
همچنین چرخش به سمت شرق می تواند راهی برای دور زدن تحریم های بانک مرکزی باشد، چراکه چین می تواند معاملات اقتصادی با ایران را در چارچوب پول رایج خود و توسط بانک های هر دو کشور انجام دهد که این موضوع موجب تعمیق روابط سیاسی و اقتصادی میان ایران و شرق می شود، لذا انتظار میرود که ایران بتواند از این شرایط پیش آمده بهره برداری لازم را انجام دهد.
کارشناسان و تحلیلگران در مورد سفر روحانی به چین گفتگوهایی با الف داشته اند که بدین شرح است:
*دولت باید رابطه خود با چین و روسیه را بهبود بخشد/نگاه به غرب به نفع ایران نیست
شهباز حسن بیگلری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار الف، در مورد سفر رییس جمهور به چین اظهار داشت: سفر روحانی و تیم همراهمش به چین، فرصت طلایی است تا ایران بتواند روابط خود را شرق را بهبود ببخشد چراکه دولتمردان ما باید بدانند که دنیا در آمریکا و اروپا خلاصه نمیشود، آمریکایی ها ثابت کردند که همواره بدعهد نسبت به تعهدات خود بدعهد بوده و اقدامات اخیر دونالد ترامپ نیز بداخلاقی های آمریکا را بیشتر نمایان کرد. هم اکنون دولت فرصت دارد تا از اجلاس سازمان همکاری شانگهای را نهایت استفاده را ببرد و بتواند دیپلماسی اقتصادی را با شرق در دستور کار خود قرار دهد.
وی تصریح کرد: نگاه یکجانبه دولت به سمت غرب اشتباه بود و ایران باید رابطه خود را با کشورهای چین و روسیه را بهبود ببخشد، ما باید از بازار این کشورها برای سرمایه گذاریهای اقتصادی استفاده کنیم تا بتوانیم در مقابل تحریم های آمریکا ایستادگی کنیم. از سوی دیگر به غیر از واردات باید صادرات خود را افزایش بدهیم تا بتوانیم متکی به اقتصاد داخلی بوده و بر پای خود بایستیم.
این عضو کمیسیون بودجه تاکید کرد: ما باید از فرصت های پیش آمده در رابطه با غرب استفاده کرده تا بتوانیم از این طریق در مقابل تحریم های آمریکا ایستاده و در مقابل زورگویی هایش متحد شویم.
*روحانی هیچ تمایلی به شرق ندارد
جواد منصوری سفیر سابق ایران در پکن گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی الف، در مورد سفر روحانی به چین و شرکت در اجلاس شانگهای اظهار داشت: سفر هیات ایرانی به چین در ارتباط با شرکت در سازمان همکاری های شانگهای میباشد و به نظر نمی رسد که دلیل سیاسی دیگری داشته باشد زیرا از قبل برای این سفر برنامه ریزی شده است. از طرف دیگر دولت روحانی از ابتدا تا کنون نگاه سیاست خارجیاش به سمت غرب بوده و هیچگاه گرایشی به شرق نداشته وهمواره سفرهای اروپایی را در دستور کار خود قرار داده می داده است که البته این موضوع اشتباه است چراکه چین همواره کمک های زیادی در دوران تحریم ها به ایران کرده است.
وی به سفر دو سال گذشته رییس جمهور چین به تهران اشاره کرد و افزود: حدود دو سال پیش رییس جمهور چین سفری به تهران داشت که در آنجا هم هیچ رابطه دو جانبه ای صورت نگرفت و دولت چین هم بارها اعلام کرده است که ایران تمایلی به همکاری با کشورش ندارد و به محض اینکه روابطش با اروپا دچار مشکل میشود به سمت چین گرایش پیدا می کند و زمانی هم که رابطه اش با اروپایی بهبود پیدا می کند، سطح رابطه اش با چین کاهش پیدا می کند که این رویه به هیچ عنوان درست نیست.
سفیر سابق ایران در پکن تاکید کرد: دولت باید از ابتدای فعالیت خود و در این پنج سال روابط خود را با چین و کشورهای آسیای شرقی گسترش می داد و این رابطه را نیز پیگیری می کرد تا از این طریق بتواند مشکلات خود را حل و فصل نماید.