امروزه از میان روشهای بسیار متنوع برای پیشگیری از بارداری، آشناترین و در عین حال بهترین روش، مصرف قرصهای ضدبارداری است و گرایش به این شیوه دلیل خاص خودش را دارد. چون به ما القا کردهاند که بعد از استفاده از کاندوم مصرف قرصهای ضدبارداری مطمئنترین و در عین حال سالمترین روش ممکن است؛ اما آیا میدانستید که پیشگیری از بارداری به شکل هورمونی نخستین بار در دههی 60 میلادی رایج و متداول شد و اغلب اوقات از این شیوه به عنوان مهمترین پیشرفت علمی در سده بیستم یاد میشود؟
به استناد همین ادعا و سوای از این که درست یا نادرست باشد در حال حاضر مصرف قرصهای ضدبارداری اولین گزینهای است که به ذهن هر کسی میرسد. این قرصها نه تنها انواع مختلفی دارند؛ بلکه واکنشها در بدن افراد متفاوت است که همین امر کسب اطلاع و آگاهی در این خصوص را برای افراد مهم و حایز اهمیت میکند. این مطلب تلاش دارد تا به پارهای از پرسشها در این زمینه پاسخ دهد.
قرص جلوگیری از بارداری چگونه کارش را انجام میدهد؟
Credit: ListLand
شکل عمومی موضوع این است که شما روزی یک قرص جلوگیری از بارداری میخورید و خیال خود را راحت میکنید اما خوب است بدانید که همین قرص برخلاف روش IUD، تخمکگذاری را در زن بیاثر میکند. پس از مصرف قرص جلوگیری از بارداری، هورمونها (گاهی استروژن و پروژسترون با هم و گاهی فقط پروژسترون) مانع از تخمکگذاری میشوند. به این معنی که هیچ تخمکی در تخمدان زن به وجود نمیآید و در نتیجه عمل لقاح صورت نمیگیرد و پدیدهای به نام بارداری اتفاق نمیافتد.
چند نوع قرص جلوگیری از بارداری وجود دارد؟
Credit: latimes
بیشتر زنها قرصهای ترکیبی مصرف میکنند که شامل هورمونهای استروژن و پروژسترون هستند. این نوع قرصها پوشش داخلی رحم را نازک میکنند و در نتیجه عمل تخمکگذاری مشکل میشود و از سوی دیگر مخاط دهانهی رحم را ضخیم میکنند که کار رسیدن اسپرم را دشوار میسازد. قرصهای ترکیبی جلوگیری از بارداری انواع گوناگونی دارند که برخی هورمونی هستند و پارهای نیستند اما همه آنها به شیوهای مشابه مانع از بارداری میشوند. زنها معمولا روزی یک قرص به مدت سه هفته مصرف میکنند. بعد از آن یک هفته را بدون قرص میگذرانند و در نهایت دورهی عادت ماهانه شروع میشود. خلاصهی کلام این است که این قرصها دارای سطوح متغیر و ثابتی از هورمونها هستند.
چنان شما به استروژن حساسیت نشان بدهید، پزشک شما ممکن است فقط قرصهای پروژسترون برایتان تجویز کند. این نوع قرص در عین حالی که پوشش داخلی رحم را نازک میکند موجب ضخیم شدن مخاط دهانهی رحم نیز میشود. برخی از قرصهای پروژسترون درحالیکه عمل تخمکگذاری را از کار میاندازند ولی همین یک کار به خودی خود مانع از بارداری نمیشود. وقتی شما در حال مصرف قرص پروژسترون هستید روزی یک قرص میل میکنید و به این معنی است که هیچ اثر درونمایی در شما رخ نمیدهد.
قرصهای جلوگیری از بارداری تا چه اندازه مؤثر هستند؟
Credit: meghantelpner
چنانچه قرص را طبق دستور یعنی روزی یک عدد مصرف کنید و هیچ وقت هم فراموش نکنید، قرصهای جلوگیری از بارداری تا 99 درصد اثربخشی نشان میدهند. اما از طرف دیگر باید حواسمان باشد که ما در دنیای واقعیتها و حقیقتها زندگی میکنیم. یعنی پارهای از مواقع ممکن است زنی یادش برود قرص خود را مصرف کند. برپایهی پژوهش انجام شده، تقریبا از هر 100 زن اگر 9 زن قرصهای جلوگیری از بارداری خود را طبق دستور مصرف نکنند باردار میشوند.
موضوع دیگری که باید مد نظر داشت این است که برخی از داروها و مکملها ممکن است اثربخشی قرصهای جلوگیری از بارداری را کاهش بدهند. بسته به نوع روش جلوگیری از بارداری، اعم از این که به وسیلهی قرص باشد یا شیوههای دیگر، بهتر است اگر شروع به مصرف دارویی میکنند (به ویژه اگر آنتی بیوتیک باشد) به پزشک مراجعه کنند. زمانی هم که در خصوص اثردهی قرصها دچار شک و تردید میشوید، بهتر است محض احتیاط در کنار قرص، از روش طبیعی هم استفاده کنید. همچنین این نکتهی ظریف و در عین حال مهم را نباید نادیده گرفت که اسهال و استفراغ میتواند مانع از اثرگذاری قرص جلوگیری از بارداری شود. از این رو، استفاده از کاندوم در این مورد توصیه شده است.
چه مدت طول میکشد تا قرص اثر خود را بگذارد؟
Credit: Salon
هنگامی که شروع به مصرف قرص ترکیبی میکنید، لازم است تا بعد از پنج روز، در مصرف قرص، جوانب احتیاط را رعایت کنید تا قرص به مرحلهی اثرگذاری خود برسد. همچنین زمانی که شروع به مصرف قرص پروژسترون میکنید، تا دو روز لازم است که منتظر اثربخشی باشید.
عادت ماهانه چه میشود؟
Credit: Niniplus
به خودتان بستگی دارد! اگر میخواهید با حذف دورهی قرصهای پلاسیدو دوره قاعدگی خود را دور بزنید، هیچ آسیبی متوجه شما نخواهد بود. حذف دورهی قاعدگی اثر قرص را کاهش نخواهد داد و به دلیل این که قرصها پوشش داخلی رحم را نازک میکند، کم پیش میآید که بدن شما هر ماه متاثر شود. هنوز هم نگران هستید؟ به پزشک خود مراجعه کنید تا با اطلاعات تخصصی که در خصوص اثرگذاری قرصها بر دوره قاعدگی شما در اختیارتان میگذارد، ترس و دغدغهی بیهوده ی شما برطرف شود.
نکتهی مهم اما این است که چه شما دورهی قاعدگی خود را حذف کنید یا شروع به مصرف قرص کنید، ممکن است شاهد لکهبینیهای اولیه شوید. اگر لکهبینیهای اولیه به مدت چند ماه تداوم پیدا کرد، به پزشک خود مراجعه کنید تا شاید قرصهای شما را عوض و نوع دیگری برایتان تجویز کند چون واکنش بدن انسانها متفاوت است و باید قرص مناسب با نوع واکنش مصرف شود. حتی گاهی لازم است تا مجموعهای از قرصها در کنار هم مصرف و مورد استفاده قرار بگیرند.
با پیامدهای ناخواسته چه کنیم؟
Credit: HealthyWomen
مانند هر قرص دیگری، قرصهای ضدبارداری نیز پیامدهای ناخواستهی خود را دارند که برخی از آنها خوب و پارهای بد هستند؛ اما شایعترین آنها عبارتند از لکهبینی، حساسیت به لمس پستان، حالت تهوع، استفراغ و نفخ معده، که البته پس از یک یا دو ماه مصرف این نشانهها برطرف میشوند. از سوی دیگر، افزودن سطح استروژن ممکن است خطر لخته شدن خون را به همراه داشته باشد، به ویژه اگر فرد سیگاری افراطی باشد (شاید با این روش بتواند عادت سیگار کشیدن را از سر سیگاریها انداخت!) به هر حال، اگر تغییرات عمده و زیادی را در بدن خود مشاهده کردید (مانند میگرن، شکم درد یا شکل گرفتن توده در پستان خود) یا صرفا حالتان بد شد، حتما با پزشک خود در میان بگذارید.
درمورد پیامدهای خوب و خوشایند هم دکتر دنا هریس، متخصص بیماریهای زنان در نیویورک، پس از سالها کار و تجربه میگوید: «قرصهای ضدبارداری باعث بروز برخی تغییرات مثبت در بیماریها میشوند که از میان آنها باید به مشکلات بارداری، تخمدان پلی کیستیک، اندومتریوز، آکنه و دیگر موارد اشاره کرد.» خلاصه آن که قرص ضدبارداری فقط روشی برای باردار نشدن نیست بلکه نوعی راه حل پزشکی برای درمان بعضی از بیماریها است.
اگر تصمیم به قطع مصرف قرص ضدبارداری داشته باشیم چه؟
Credit: Naturalon
از آن جا که تاکنون مورد خاصی ناشی از قطع مصرف قرص ضدبارداری مشاهده و گزارش نشده است، هر زمان که اراده کردید میتواند دست از مصرف این گونه قرصها بردارید. منتها یک چیز را یادتان باشد و آن این که اگر تصمیم بر بارداری ندارید باید بدون درنگ به دنبال جایگزین کردن روش بازدارنده دیگری مانند استفاه از کاندوم یا دیافراگم باشید. دکتر هریس در این باره میگوید: «در برخی از زنها چند ماه طول میکشد تا چرخهی طبیعی شدن بدن به شکل اولیه برگردد؛ اما زنانی نیز یافت میشوند که این حالت فوری در آنها اتفاق میافتد.» توجه داشته باشید که برخورد شما با قرص ضدبارداری باید ایمنی و سلامت شما را رقم بزند نه تاسف و پشیمانی شما را!
چه چیز دیگری باید بدانید؟
Credit: Blodsky
قرص ضدبارداری آسانترین، ارزانترین و مؤثرترین روش جلوگیری از باردار شدن است. فقط کافی است تا درست و اصولی آن را مصرف کنید. اما اگر از آن دسته افرادی هستید که نمیتوانید روزانه و به طور منظم قرص ضدبارداری را مصرف کنید و به هر دلیلی مصرف قرص را از یاد میبرید، برای حل مساله از گوشی موبایل خود یا هر وسیلهی دیگری به منظور یادآوری مصرف قرص استفاده کنید. در غیر این صورت، باید به دنبال روش جایگزینی برای جلوگیری باشید که البته تبدیل به دغدغهی روزانهی شما نشود.
در پایان از شما دعوت میکنیم تا سری هم به مطلب «قرصهای ضد بارداری و کک و مک صورت» و نیز مطلب «بارداری و سقط جنین» در سایت بنیتا بزنید.
منبع: teenvogue