دکتر امیرهوشنگ احسانی؛ متخصص پوست و مو؛ عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
کوجیک اسید
کاربرد کوجیک اسید برای درمان ملاسما مورد تایید قرار نگرفته است و هیچ RCT که اثر این دارو را با دارونما یا هر داروی دیگری که بهطور معمول برای ملاسما به کار میرود، مورد مقایسه قرار داده باشد ،در دسترس نیست. از آنجا که کوجیک اسید و HQ هر دو مهارکننده تیروزینار هستند باید انتظار داشت که کاربرد همزمان این دو دارو اثر درمانی را افزایش دهد.
بنابراین در کسانی که به HQ و GA پاسخ ندادهاند ممکن است افزودن کوجیک اسید به رژیم درمانی آنها موثر باشد. دو مطالعه کوجیک اسید در ترکیب با سایر داروها برای درمان هایپرپیگمانتاسیون صورت به کار رفته است. در یک مطالعه تصادفی که روی نیمی از صورت 39 بیمار مبتلا به هایپرپیگمانتاسیون صورت گرفت.
مشخص شد که 51 درصد بیماران به کوجیک اسید 2 درصد و GA 5 درصد که بر پوست یک طرف صورتشان به کار رفته بود و HQ 2 درصد و GA 5 درصد در سمت دیگر صورتشان، پاسخ یکسانی نشان دادند. 28 درصد بیماران با کوجیک اسید و 21 درصد آنان نیز با HQ پاسخ درمانی بهتری نشان دادند، بنابراین احتمالا در ملاسما کوجیک اسید و HQ 2 درصد به یک اندازه موثرند.
همه بیماران در ابتدا مقداری سوزش و پوستهریزی را تجربه کردند اما به نظر میرسد که اثر تحریکی کوجیک اسید بیشتر باشد. در یک مطالعه دوسویه کور مقایسه ای بر پوست نیمه چپ و راست صورت 40 زن صورت گرفت. در 60 درصد بیمارانی که کوجیک اسید و HQ 2 درصد و GA 10 درصد استفاده کرده بودند و 5/47 درصد بیمارانی که HQ و GA به تنهایی استفاده کرده بودند، ضایعات ملاسما برطرف شد.
اگرچه افزودن کوجیک اسید ملاسما را بدتر نکرده بود، 45 درصد بیماران در دو سوی صورتشان کاهش ضایعات ملاسما را به یک اندازه تجربه کردند اما هیچیک از فرمولاسیونها بهطور کامل ضایعات را برطرف نکرد. بهعلاوه اگرچه در بیان روشهای مطالعه ذکرشده که در تجزیه وتحلیل دادهها از آزمون غیرپارامتری Wilcaxons rank sum برای نمونههای دوتایی استفاده شده است اما در بخش اعلام نتایج مقایسه P value گزارش نشده و به معنیدار بودن تفاوتها بین گروهها اشارهای نشده است.
عوارض جانبی بدون در نظر گرفتن محتوای کوجیک اسید دیده شد و همه بیماران دچار قرمزی و سوزش پوست و پوستهریزی خفیف شدند.
ایزوپروپیل کاتکول
ایزوپروپیل کاتکول (4-IPC) یک ترکیب فنولی است که کاربرد آن بهطور اختصاصی سیت ملانوسیتها را به دنبال دارد بنابراین از طریق اختلال در عملکرد ملانوسیتها سبب کاهش رنگدانههای پوستی میشود. مکانیسم عمل احتمالی این ترکیب مهار رقابتی است به این ترتیب که 4-IPC بهعنوان سوبسترای آنزیم تیروزیناز عمل میکند.
در یک مطالعه بر روی 68 بیمار با اختلالات رنگدانهای مختلف که 54 نفر از آنها مبتلا به ملاسما بودند بیماران تحت درمان با (4-IPC) 1 درصد و 3 درصد قرار گرفتند. 51 درمان با (IPC )3 درصد موثرتر از 1 درصد بوده و سریعتر و بهطور مشهودی سبب کاهش رنگدانههای پوستی شد اما غلظت بالاتر سبب بروز تحریک و عوارض جانبی بیشتر میشود.
پاسخ درمانی به 4-IPC خوب ارزیابی شد و در 42 نفر از 54 نفر بیمار بهبودی حاصل شد اما خیلی از بیماران به ویژه کسانی که از فرمولاسیون 3 درصد استفاده کرده بودند، دچار قرمزی پوست و پوستهریزی شدند. با آزمون پچ تست مشخص شد که 4 بیمار به این ماده آلرژی تماسی دارند.
در یک بیمار تحت درمان با IPC پس از 5 ماه در نواحی که دارو مصرف شده بود دپیگمانتاسیون confetti-like مشاهده شد. پس از این مطالعه که روی IPC در 1976 صورت گرفته تاکنون هیچ مطالعهای بر روی این دارو نشده است و این درمان برای ملاسما توصیه نمیشود.
N-acetyl-4-cysteaminyl phenol
N-acetyl-4-cysteaminyl phenol ترکیبی است که بهطور ویژه بر ملانوسیتها که بهصورت فعال ملانین را سنتز میکنند اثر کرده و آنها را غیرفعال میکند. 52 و 53 در یک مطالعه مقیاس کوچک که بر روی 12 بیمار صورت گرفت...
برای خواندن بخش دوم- مهار ملاسما با فرآوردهای دارویی و بهداشتی- اینجا کلیک کنید.