آلودگی صوتی، سلامت را تهدید میکند
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت این روزها سر و صدا به یک مشکل بهداشتی تبدیل شده است. سروصدا میتواند موجب کاهش شنوایی، اختلال خواب، مشکلات قلبی و عروقی، مشکلات روان تنی، کاهش کارایی، زودرنجی و ناسازگاری در رفتارهای اجتماعی شود. حساسیت و تحمل افراد نسبت به صوت متفاوت است. این به این معنی است که یک فرد ممکن است از صدای ترافیک سبک اذیت شود اما فرد دیگری سر و صدای ترافیک سنگین را به راحتی تحمل کند. حساسیت به صدا به نحوه استفاده از صدا، بلندی صدا و بلندی صدای زمینه بستگی دارد. فعالیتهای خاص هم بر میزان حساسیت ما اثر میگذارد. مثلا هنگام خوابیدن یا درس خواندن نسبت به صدا حساستر هستیم تا به تماشای تلویزیون و گوش دادن به موسیقی.
آلودگی صوتی میتواند کار، تمرکز، آرامش و خواب ما را به هم بزند. همچنین میتواند ایجاد استرس کند و سبب ایجاد یا بدتر شدن مشکلات جسمیمانند فشار خون بالا، خستگی مزمن و مشکلات قلبی و عروقی شود. یک محیط آرام محل مناسبی برای استراحت و رفع خستگی است. سر و صدای همسایهها میتواند با ایجاد اختلال در فعالیتهای خانگی مانند مطالعه و تماشای تلویزیون موجب آزار و اذیت سایر همسایهها شود.
صدا قابل اندازهگیری است؟
واحد اندازهگیری صوت دسیبل است. صفر تا 10 دسی بل آستانه شنوایی است و به سختی شنیده میشود و صدایی با بلندی 150 دسیبل میتواند به پرده گوش آسیب برساند. سازمان جهانی بهداشت توصیه میکند صدای شب مناسب برای استراحت و خواب راحت 30 تا 35 دسیبل و بیشترین حد صدا در شب 45 دسی بل است. بررسیهای انجام شده در انگلیس نشان داده است 16 درصد افراد از صدای بیشتر از 40 دسی بل در اتاق خواب شان هنگام خواب ناراحت هستند.
آسیبهای صوتی
صداهای بلند میتوانند سلولهای شنوایی را از بین ببرند. هنگامی که در گوش داخلی امواج صوتی با انرژی بسیار زیاد در مایعات گوش موج و حرکت ایجاد کند، ممکن است سلولهای شنوایی را از بین ببرد. وقتی سلولهای دریافتکننده فرکانس خاصی از بین بروند، صداهایی با آن فرکانس دیگر شنیده نخواهند شد البته هنگام ایجاد شوکهای شنوایی و آسیبهای شدید ناشی از شنیدن صداهای بلند مراجعه فوری به پزشک متخصص و اورژانس ضروری است و درمان به موقع آسیبهای موقت را از بین میبرد و از شدت آسیب کم میکند. توصیه میشود افرادی که با هدفون آن هم با صدای بلند به موسیقی گوش میدهند برای بررسی وضعیت شنواییشان بهطور مرتب به پزشک متخصص مراجعه کنند و شنواییسنجی شوند. هنگام مشاهده نشانههایی مانند سرگیجه، وز وز، درد و ناراحتی در گوش، مشکل در شنیدن و تشخیص کلمات در گفتگوهای عادی و روزمره هم لازم است به پزشک مراجعه شود.صدا از کانال گوش عبور میکند و پرده گوش را به ارتعاش در میآورد. داخل گوش میانی استخوانی که به پرده گوش متصل است هم با پرده گوش مرتعش میشود و امواج صوتی را از طریق دو استخوان دیگر گوش که صوت را تقویت میکنند در گوش میانی منتشر میکند. سومین استخوان گوش که در مقابل بخش حلزونی در گوش داخلی قرار دارد بخش حلزونی را مرتعش میکند. در حلزون که حاوی سیال نرمی است، سلولهای شنواییحساس به فرکانس ارتعاش را به نشانههای الکتریکی تبدیل کرده و به مغز ارسال میکند.

آلودگی صوتی چطور بر سلامت تاثیر میگذارد؟
شنوایی نقش مهمی در فعالیتهای روانشناختی و رفتاری افراد دارد. کاهش شنوایی یکی از معمولترین نتایج مواجهه با سر و صداست. دو نوع کاهش شنوایی وجود دارد:
• آسیب شنوایی موقت: نوعی کاهش شنوایی که پس از چند ساعت تا چند هفته بر میگردد و به مدت زمان تماس با صدا بستگی دارد.
• کاهش دایم شنوایی: کاهش شنوایی کامل است که بازگشتپذیر نیست. مواجهه با صدای بالای 105 دسیبل به مدت 8 ساعت در روز برای مدت چند سال این آسیب را به وجود میآورد.
• مشکلات قلبی و عروقی: سر و صدا ایجاد استرس میکند و بدن با افزایش آدرنالین، تغییر در ریتم قلب و افزایش فشار خون به آن واکنش نشان میدهد. بررسیها نشان داده است که بین مواجهه با سروصدا و ابتلا به فشار خون ارتباط وجود دارد. تعداد ضربان قلب افرادی که در محل کارشان با سر و صدا مواجه هستند بهطور قابلملاحظهای نسبت به سایر افراد بیشتر است.
• اختلال خواب: سر و صدا بر کمیت و کیفیت خواب تاثیر میگذارد. وقتی خواب با سرو صدا قطع میشود کارایی و سلامت فرد به خطر میافتد.
• سلامت روانی و اجتماعی: وقتی صدا به اندازهای بلند یا غیرقابل پیشبینی باشد که موجب آزار و اذیت افراد شود، ممکن است بر رفتار آنها تاثیر بگذارد.
• خطر و حادثه: گاهی سر و صدا میتواند موجب شود که علایم هشداردهنده شنیده نشوند و حادثه اتفاق بیفتد و یا به دلیل سر و صدای زیاد ممکن است صدای کمک خواستن فردی که دچار حادثه شده است توسط دیگران شنیده نشود.
گوشها و آدمها
در جدول زیر حداکثر زمانی که میتوان بدون آسیب شنوایی به بلندیهای مختلف صوت گوش داد، دیده میشود.
زمان مجاز (ساعت)
|
بلندی صدا (دسیبل)
|
8
|
90
|
6
|
92
|
4
|
95
|
3
|
97
|
2
|
100
|
5/1
|
102
|
1
|
105
|
5/0
|
110
|
25/0
|
115
|
همانطور که در این جدول استاندارد مشاهده میشود هنگام گوش دادن به صداهایی یا بلندی بیشتر، آسیب شنوایی زودتر آغاز میشود. بیشتر افراد در طول روز با صداهایی با بلندی خطرناک مواجه میشوند اما زمان شنیدن صدا بسیار کمتر از آن است که آسیب شنوایی ایجاد کند. مواجه بودن با صداهایی با بلندی زیاد حتی در زمانهای کم در طول مدت زمان و پس از چند سال میتواند سبب ایجاد کاهش شنوایی در افراد شود. این جدول بلندی صدا در فعالیتهای عادی را نشان میدهد.
نوع فعالیت
|
بلندی صدا (دسیبل)
|
گفتگوهای معمول، زنگ تلفن
|
60
|
رستوران
|
70
|
ترافیک در شهرهای شلوغ، جارو برقی
|
80
|
موتور سیکلت، مترو
|
90
|
اره برقی، دریل پنوماتیک
|
100
|
سالن موسیقی
|
110
|
صاعقه
|
120
|
بلند شدن جت، تیر اندازی
|
130
|
منبع:www.salamat.com