مردم اغلب بر این باورند که کاهش دید چشم، نتیجه‌ی اجتناب‌ناپذیر بالارفتن سن یا خستگی چشم است. اما حقیقت آن است که سبک زندگی سالم، می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات چشمی را تاحدزیادی کاهش بدهد و در حفظ سلامت چشم مؤثر باشد. همراه ما باشید، می‌خواهیم اطلاعات مفیدی درباره‌‌ی خوراکی‌های مفید برای چشم و راه های مراقبت از چشم در اختیارتان بگذاریم.

حتما بخوانید:

• آشنایی با علائم تنبلی چشم و راه‌های درمان آن
• 10 روش درمان خانگی عفونت چشم، علل ایجاد و انواع آن
• مراقبت از پوست دور چشم با روشی طبیعی که شما را از انواع کرم‌‌ها بی‌نیاز می‌کند

مطالعه‌ی مربوط به بیماری چشم مرتبط با سن (AREDS) که در سال 2001 منتشر شد، نشان داد: برخی از مواد مغذی مانند روی، مس، ویتامین C، ویتامین E و بتاکاروتن می‌توانند خطر کاهش سلامت چشم با بالارفتن سن را تا 25 درصد کاهش بدهند.

این تحقیق در سال 2013 برای آزمایش نسخه‌های مختلف فرمول اصلی به‌روزرسانی شد؛ درنتیجه مواد دیگری ازجمله اسیدهای چرب امگا 3، زآگزانتین، لوتئین و بتاکاروتن به این فهرست اضافه شدند. این تحقیق همچنین نشان داد: ترکیبات خاص ممکن است بهتر هم عمل کنند.

مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شده و نتیجه‌ی آن مبنی بر این بوده است که اسیدهای چرب امگا3 (ازجمله DHA) مس، لوتئین و زآگزانتین برای حفظ سلامت چشم ضروری هستند.

10 خوراکی مفید برای حفظ سلامت چشم

سازمان‌هایی مانند انجمن بینایی آمریکا (AOA) و آکادمی چشم‌پزشکان آمریکا (AAO) مدام در گزارش‌های «مطالعه‌ی بیماری چشم مرتبط با سن» موادغذایی زیر را برای حفظ سلامت چشم توصیه می‌کنند:

1. ماهی

با خواص ماهی چقدر آشنایید؟ بسیاری از ماهی‌ها غنی از اسیدهای چرب امگا3 هستند. ماهی‌های روغنی ماهی‌هایی هستند که در شکم و بافت‌های بدن‌شان روغن دارند، به همین دلیل، خوردن این ماهی‌ها باعث افزایش سطح روغن ماهی غنی از امگا3 می‌شود. ماهی‌هایی که دارای سطح بالای امگا 3 هستند عبارتند از:

• ماهی تن؛
• سالمون؛
• قزل‌آلا؛
• ساردین؛
• شاه‌ماهی.

برخی مطالعات نشان داده‌اند که روغن ماهی می‌تواند خشکی چشم، ازجمله خشکی چشم ناشی از کار زیاد با رایانه را از بین ببرد.

2. آجیل و حبوبات

آجیل هم غنی از اسیدهای چرب امگا3 است. آجیل حاوی مقادیر بالایی از ویتامین E نیز هست که می‌تواند چشم را از آسیب‌های ناشی از بالارفتن سن محافظت کند. آجیل‌ها و حبوباتی که برای سلامت چشم مفید هستند عبارتند از:

• گردو؛
• آجیل برزیلی؛
• بادام هندی؛
• بادام زمینی.
• عدس

3. دانه‌ها

دانه‌ها هم مانند آجیل و حبوبات، سرشار از امگا3 و منبع غنی‌ای برای ویتامین E هستند. دانه‌های سرشار از امگا3 عبارتند از:

• دانه‌ی چیا؛
• تخم کتان؛
• شاه‌دانه.

4. مرکبات

مرکبات غنی از ویتامین C هستند. این ویتامین هم مانند ویتامین E، یک آنتی اکسیدان است که انجمن بینایی آمریکا (AOA)، برای محافظت از چشم درمقابل آسیب‌های ناشی از بالارفتن سن توصیه کرده است. مرکبات غنی از ویتامین C عبارتند از:

• لیمو ترش؛
• پرتقال؛
• گریپ فروت.

5. سبزیجات برگ‌سبز

سبزیجات برگ سبز غنی از لوتئین و زآگزانتین هستند و همچنین منبع خوبی از ویتامین C محسوب می‌شوند. سبزیجات برگ‌سبز مشهور عبارتنداز:

• اسفناج؛
• کلم کیل؛
• کولارد.

6. هویج

هویج سرشار از ویتامین A و بتاکاروتن است. بتاکاروتن باعث رنگ نارنجی هویج می‌شود. ویتامین A نقش مهمی در بینایی دارد. این ویتامین بخش از یک پروتئین به نام رودوپسین است که به شبکیه کمک می‌کند، نور را جذب کند. تحقیقات روی نقش بتاکاروتن در بینایی نتایج متفاوتی را به‌دنبال داشته‌اند، اما در هرصورت، بدن ما برای ساخت ویتامین A، به این ماده نیاز دارد.

7. سیب‌زمینی شیرین

سیب‌زمینی شیرین هم مانند هویج سرشار از بتاکاروتن است. این ماده‌ی غذایی منبع خوبی از آنتی‌اکسیدان ویتامین E است.

8. گوشت گاو

گوشت گاو غنی از روی است که با سلامت چشم در بلندمدت ارتباط دارد. روی می‌تواند به تأخیر در کاهش بینایی با بالارفتن سن و تباهی لکه‌ی زرد کمک کند. بافت چشم، به‌ویژه در شبکیه و بافت عروقیِ اطراف شبکیه، حاوی سطح بالایی از روی است. گوشت‌هایی مانند سینه‌ی مرغ هم حاوی روی هستند، اما مقدار روی آن در مقایسه با گوشت گاو کمتر است.

9. تخم‌مرغ

تخم‌مرغ منبع عالی لوتئین و زآگزانتین است که می‌تواند خطر ابتلا به کاهش دید ناشی از بالارفتن سن را کاهش دهد. همچنین منبع خوبی از ویتامین E ،C و روی نیز است.

10. آب

چندان جای تعجب نیست که این مایع حیات، برای سلامتی چشم هم حیاتی باشد. نوشیدن مقدار فراوان آب می‌تواند نشانه‌های خشکی چشم را کاهش دهد. (فواید نوشیدن آب)

مصرف روزانه‌ی توصیه‌شده

مصرف روزانه‌ی مواد مغذی برای سلامت چشم، براساس توصیه‌ی AAO و به‌منظور کُندشدن سرعت پیشرفت بیماری چشم عبارتند از:

• 500 میلی‌گرم ویتامین C؛
• 400 واحد بین‌المللی ویتامین E؛
• 10 میلی‌گرم لوتئین؛
• 2 میلی‌گرم ز‌آگزانتین؛
• 80 میلی‌گرم اکسید روی؛
• 2 میلی‌گرم اکسید مس.

نکته‌های دیگری برای حفظ سلامت چشم

بنابر دستورالعمل‌های AAO، تدابیر زیر می‌توانند به اطمینان از سلامت چشم کمک کنند:

• خارج از منزل، عینک آفتابی استفاده کنید؛ زیرا آفتابِ بیش‌ازحد می‌تواند منجر به آب مروارید شود؛
• ترک سیگار را در دستور کارتان قرار بدهید؛
• معاینه‌ی منظم چشم، به‌ویژه اگر سابقه‌ی خانوادگی بیماری‌های چشمی دارید؛
• استفاده از محافظ چشم هنگام کار با تحریک‌کننده‌های احتمالی چشم یا مواد شیمیایی خطرناک؛
• شستن دست‌ها قبل از استفاده از انواع لنز چشم؛
• استفاده از لنز چشم تنها برای دوره‌ای کوتاه، البته به توصیه‌ی پزشک؛
• محافظت از چشم درحین کار با رایانه: با نگاه به مسافت حدود 30 سانتی‌متر، به مدت 20 ثانیه، در هر 20 دقیقه.

دیابت عامل اصلی نابینایی است. افراد مبتلا به دیابت باید میزان قند خون خود را به‌دقت کنترل کنند، داروهایشان را دقیقا براساس تجویز پزشکان مصرف کنند، مصرف کربوهیدرات را کنترل کنند و غذاهایی با مقدار کم گلایسمی مصرف کنند.

درمان سریع مشکلات سلامتی چشم می‌تواند مانع از بدترشدن آن شود. بنابراین افرادی که متوجه تغییرات در بینایی‌شان می‌شوند، باید به اپتومتریست یا چشم‌پزشک مراجعه کنند تا معاینه‌ شوند و مشکلات احتمالی بینایی‌شان را تشخیص بدهند.

نشانه‌های احتمالی ابتلا به مشکلات بینایی

نشانه‌های احتمالی که ممکن است فرد دچار مشکل بینایی شود عبارتند از:

• تغییرات مکرر در وضوح بینایی؛
• دیدن تصاویر درهم؛
• دیدن تصاویر شناور یا برق ناگهانی در زمینه‌ی دید؛
• کاهش دید پیرامونی.

جمع‌بندی

رژیم غذایی متنوعی داشته باشید که شامل میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های فراوان باشد.

افرادی که نمی‌توانند مواد مغذی موردنیازشان را از رژیم غذایی دریافت کنند، باید از چشم‌پزشک خود برای تجویز مکمل های غذایی مربوط به حفظ سلامت چشم کمک بخواهند.

افراد مبتلا به مشکلات بینایی و کسانی که دارای رژیم غذایی محدود هستند، باید از مواد غذایی مناسب برای حفظ سلامت چشم استفاده کنند.