بازپرس پرونده: قوه قضائیه همیشه احقاق حق می کند هرکس در هر مسئولیتی که باشد باید طبق قانون با وی رفتار شود فرمانده پلیس راه خراسان رضوی با قرار کفالت آزاد شد.
به گزارش ، روزنامه شهروند نوشت: فرمانده پلیس راه استان خراسان رضوی در اقدامی غیرمنتظره با نظر بازپرس ویژه این پرونده، به اتهام کوتاهی در تصادف زنجیره‌ای ٥٠ خودرو در نیشابور محاکمه می‌شود. او که به همراه مدیرکل راهداری استان خراسان رضوی به دادسرا احضار شده بود، پس از اعتراف به جرم خود با قرار کفالت آزاد شد. تمام شواهد و بررسی‌های کارشناسانه نشان می‌دهد که پلیس راه در اطلاع‌رسانی به مسافران و نصب تابلوهای هشداردهنده مبنی بر وقوع تصادفات کوتاهی کرده و دلیل اصلی این تصادف هولناک شده است. شاید این یکی از معدود دفعاتی باشد که در یک حادثه مسئولان انتظامی متهم شناخته می‌شوند. البته پیش از این دستگاه قضائی استان خراسان رضوی در اقدامی قابل توجه دیگری خلبان یکی از پرواز‌های فرودگاه هاشمی‌نژاد را به دلیل محبوس‌کردن چند ساعته مسافران در هواپیما محکوم کرد.
وقوع حادثه
چهارم فروردین‌ماه بود که این حادثه رخ داد. سه تصادف زنجیره‌ای بین ٥٠ خودرو در آزادراه شهید شوشتری مشهد، ٨٤ نفر مصدوم برجای گذاشت. این تصادفات در محورهای باغچه به مشهد (کیلومتر ١٠)، مشهد به نیشابور (کیلومتر ٨٥) و چناران به قوچان (کیلومتر ٤٨) رخ داد. در این حادثه هولناک یک دختر ٧ ساله نیز کشته شد. پس از آن به دلیل گستردگی مطالبات مردمی، مصدومان و مجروحان حادثه، دادستان مشهد وارد ماجرا شد و این پرونده را جهت رسیدگی به بازپرس شعبه ٤١٠ دادسرای عمومی و انقلاب مشهد ارجاع داد.
٨٤ مجروح
یکی از شاهدان این حادثه در این‌باره گفت: «بارندگی شدید بود و جاده‌های خراسان رضوی لغزنده شده بود. مه شدیدی هم همه جا را فرا گرفته بود. فاصله ٢ تا ٣ متری خود را نمی‌دیدیم. هیچ علامت هشدار‌دهنده‌ای نبود. حتی پلیسی وجود نداشت تا اخطار‌های لازم رابدهد. با سرعت ٤٠ کیلومتر در ساعت در حرکت بودم که ناگهان با خودرو جلویی برخورد کردم تا به خودم بیایم از پشت یک خودرو دیگر به من کوبید. همان موقع‌ها متوجه شدم که در محورهای مواصلاتی استان سه تصادف زنجیره‌ای به وقوع پیوسته است و بیش از ٥٠ خودرو با بیش از ٦٠٠ سرنشین در این سه حادثه با یکدیگر برخورد کرد‌اه‌ند. نیروهای امدادگر و نجاتگر جمعیت هلال‌احمر خراسان رضوی از نزدیک‌ترین ایستگاه‌های امدادی به محل وقوع این حوادث اعزام شدند و با همکاری مأموران پلیس راه، راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، اورژانس ١١٥ و آتش‌نشانی عملیات امدادرسانی به مصدومان و حادثه‌دیدگان این حوادث زنجیره‌ای انجام شد. ٨٤ نفر به بیمارستان امدادی شهید کامیاب مشهد، طالقانی، هاشمی نژاد و ٢٢ بهمن نیشابور منتقل شدند و یک نفر هم به‌دلیل شدت ضربه وارد‌شده در محل حادثه جان خود را از دست داد. بقیه حادثه‌دیدگان که ٥٤٠نفر بودند از سلامت کامل برخوردارند و این افراد توسط هلال‌احمر با دو اتوبوس مسافربری به سوله کفشداران آستان قدس رضوی منتقل شدند.»
احضار رئیس پلیس راه
روز پنجم فروردین ماه بود که فرمانده پلیس راه استان خراسان رضوی به همراه مدیرکل راهداری استان به دادسرای عمومی و انقلاب مشهد احضار شدند. محمدحسن اصولی صفار، بازپرس شعبه ٤١٠ دادسرای عمومی و انقلاب مشهد در این‌باره گفت: «این ٢نفر برای ارایه توضیحات درباره وقوع تصادفات زنجیره‌ای در محورهای مواصلاتی استان در دادسرا حضور خواهند یافت. این احضاریه‌ها در راستای دستور دادستان عمومی و انقلاب مشهد مبنی بر رسیدگی به سوانح رانندگی در جاده‌های استان و ریشه‌یابی وقوع این سوانح ابلاغ شده است. بر این اساس رئیس پلیس راه و مدیرکل حمل‌ونقل جاده‌ای خراسان رضوی، در دادسرا حضور خواهند یافت.»
وضعیت مه‌گرفتگی به رانندگان هشدار داده شده بود
این در حالی است که سردار بهمن امیری مقدم، فرمانده انتظامی خراسان رضوی در این‌باره اعلام کرد: «بارش برف و باران در اکثر استان‌های کشور در روز 4 فروردین و همزمانی آن با برگشت بار ترافیکی مرحله نخست سفرهای نوروزی، باعث شد تا در برخی معابر ازجمله کیلومتر 35 محور مشهد - نیشابور تصادفاتی بین چند وسیله نقلیه اتفاق افتد. کارشناسی تصادفات رخ داده در محور مذکور که در سه نقطه مکانی نزدیک به هم و بین ساعت ٠٠: ١٢ تا ٤٥: ١٤ اتفاق افتاده است، نشانگر «عدم رعایت سرعت مطمئنه» و «عدم رعایت فاصله طولی مناسب با وسیله نقلیه جلویی» در معابر لغزنده و مه‌گرفته از سوی برخی رانندگان است. این در حالی است که عوامل مستقر پلیس راه در کیلومتر 27 و گشت‌های طول مسیر در بزرگراه شهید شوشتری نیز قبل از رسیدن به محل مه‌گرفتگی، وضع مه‌گرفتگی و شرایط خاص محل مذکور را به رانندگان عبوری متذکر شده و همچنین به وسیله سه تابلوی «پیام‌نمای الکترونیکی»، رانندگی در شرایط مه‌گرفتگی با سرعت حداکثر ٤١کیلومتر را اطلاع‌رسانی کرده‌اند. باید اعلام کرد که اگر همکاری خوب اکثریت رانندگان، اقدامات کنترلی و نظارت میدانی پلیس راه و اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌ها و تابلوهای پیام‌نما انجام نمی‌شد، قطعا می‌توانست منجر به حوادث رانندگی جبران‌ناپذیری شود. در این تصادفات که بین ٤١ خودرو در مکان‌های مختلف رخ داده است، تعداد ٣٥ نفر مجروح و یک نفر از آنها که توسط خودروهای عبوری به بیمارستان منتقل شده بود، فوت کرده است. تصاویری در برخی از شبکه‌های اجتماعی از تصادف چندین و چند خودرو در حال پخش است که عمدتا مربوط به این موضوع نیست.
وی در ادامه صحبت‌هایش گفت: «مسئولان اجرایی و قضائی استان نیز طی تماس تلفنی، درخواست اطلاعات تکمیلی درباره تصادفات مذکور را از پلیس راه استان خراسان رضوی داشتند که اطلاعات لازم در مورد علل تصادفات، تعداد خودروهای آسیب‌دیده، تعداد مجروحان و مصدومان در اختیار آنها قرار گرفت.»
جزییات حادثه از زبان بازپرس پرونده
حالا بعد ازگذشت ١١روز از وقوع حادثه، فرمانده پلیس راه استان خراسان رضوی متهم این حادثه شناخته شد و با نظر بازپرس با قرار کفالت آزاد شد. این درحالی است که تحقیقات از مدیرکل راهداری استان همچنان ادامه دارد. محمدحسن اصولی‌صفار، بازپرس ویژه پرونده قصور و کوتاهی پلیس درعدم اطلاع‌رسانی به مسافران را دلیل اصلی حادثه مطرح کرد و از تفهیم اتهام فرمانده پلیس راه استان و آزادی وی با قرار کفالت خبر داد.
وی با اشاره به آخرین وضع پرونده تصادف زنجیره‌ای در آزادراه شهید شوشتری مشهد به شهروند گفت: «این محور معمولا با بارندگی و مه در ایام سال روبه‌رو است که باعث لغزندگی جاده می‌شود. روز چهارم فروردین نیز مه شدیدی اتوبان شهید شوشتری مشهد (مشهد به باغچه) را فرا گرفته بود که به خاطر همین موضوع چهار تصادف زنجیره‌ای به وقوع پیوست. سه تصادف در یک باند و یک تصادف زنجیروار دیگر در لاین مخالف اتفاق افتاد. تصادف اول به صورت جزیی بود، تصادف دوم نیز یک کیلومتر عقب تر از تصادف اول رخ داد. ٥٠٠ متر بعد نیز تصادف خسارتی و جرحی دیگری رخ داد که در مجموع ٨٤ نفر مجروح شدند و یک دختر ٧ ساله فوت کرد. پلیس در اتوبانی که ٤٠ کیلومتر طولش است، مه گرفتگی را به رانندگان اعلام کرده بود، اما این‌که اعلام کند مه گرفتگی در کجای اتوبان قرار دارد و چراغ‌های مسیر را روشن کنند و عوامل پلیس قدم به قدم مسیر حرکت کنند و مدیریت کنند وجود نداشت. حداکثر سرعت در این مسیر ١٢٠ کیلومتر بر ساعت بود ولی به خاطر مه گرفتگی سرعت خودروها پایین آمده و با سرعت ٤٠ تا ٥٠ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کردند. به همین دلایل مذکور ٤ تصادف در اتوبان بوجود آمد. به این ترتیب مدیرکل راهداری استان خراسان رضوی را احضار کردیم و با توجه به اقرار فرمانده پلیس راه خراسان رضوی، اظهارات شاهدان عینی در صحنه، شکایت مجروحان حادثه و تحقیقات میدانی بازپرس از صحنه تصادف، همچنین نظر کارشناس مهندسی ترافیک قصور و کوتاهی پلیس در انجام وظایف علی رغم جلسات مختلفی که برگزار شد، به مسافران و عدم نصب تابلوهای هشدار دهنده مبنی بر وقوع تصادفات متهم تفهیم اتهام شد و با قرار قانونی کفالت آزاد شده است. »
اصولی صفار، درحالی‌که قاضی پرونده فرودگاه‌هاشمی نژاد نیز بوده است، در ادامه پاسخ به خبرنگار ما گفت: «قوه قضائیه همیشه احقاق حق می‌کند، هرکس در هر مسئولیتی که باشد باید طبق قانون با وی رفتار شود و در مقابل قانون پاسخگو باشند. این مسأله از کسی مستثنی نیست. خسارت‌های جانی و مالی حادثه دیدگان هم از سوی رانندگان مقصر و شرکت های بیمه پرداخت می‌شود. و متهمان از بابت معاونت در وقوع تصادفات زنجیره ای و عدم توجه به دستورات و جلسات معاونت پیشگیری از وقوع جرم مشهد تحت تعقیب و رسیدگی هستند. در رابطه با مجازات مقصران این حادثه نیز قاضی تصمیم خواهد گرفت.»
بازپرس شعبه ٤١٠ دادسرای عمومی و انقلاب مشهد در ادامه صحبت‌هایش گفت: «مسئولان با رعایت وجدان کاری و حفظ حقوق مردم اطلاع‌رسانی کرده و بدون دلیل از متهم دفاع نکنند که این خود دخالت در امور قضائی محسوب شده و قابل تعقیب قضائی است.»
همیشه خطای انسانی این‌بار پلیس راه
با این همه بخارائی، رئیس هیأت‌مدیره جمعیت طرفداران ایمنی راه معتقد است؛ رعایت‌نکردن فاصله طولی و سرعت دلیل اصلی حادثه جاده مشهد به نیشابور است. در اکثر قریب به اتفاق تصادفات زنجیره‌ای خطای انسانی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد: «وقتی راننده به فاصله طولی با وسیله نقلیه جلویی را بی‌توجه است یا با سرعت غیرمطمئن حرکت می‌کند، هر لحظه می‌تواند آبستن یک حادثه باشد، حالا شرایط جوی هم می‌تواند ریسک خطرپذیری را بیشتر کند. درسانحه جاده مشهد به نیشابور هم این اتفاق افتاد. شرایط جوی به‌علاوه رعایت‌نکردن فاصله طولی و سرعت بالای خودروهای عبوری باعث شد تا این حادثه شکل بگیرد. البته ما در نوروز امسال چند تصادف زنجیره‌ای در اتوبان قم- تهران، کرج به قزوین و تبریز هم داشتیم که نشان می‌دهد هنوز فرهنگ رانندگی و ترافیکی جامعه نیاز به آموزش و برنامه‌ریزی دارد.» او اضافه می‌کند: «البته دربروز هرحادثه‌ای راننده، وسیله نقلیه، جاده و قوانین نظارتی و کنترلی هرکدام سهم مشخصی دارند که توسط کارشناسان تعیین می‌شود.»
بخارائی درپاسخ به این پرسش که سهم پلیس راه و راهداری دربروز این حادثه چقدر بوده، می‌گوید: «من از جزییات این حادثه اطلاع دقیقی ندارم و نمی‌دانم که بازپرس پرونده برچه اساسی پلیس راه مقصر این حادثه اعلام کرده است، اما به‌طورکلی پلیس راه علاوه بر نقش نظارتی و رصد رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی وظیفه اعمال را برعهده دارد که معمولا این اطلاع‌رسانی ازطریق رسانه‌های جمعی مثل رادیو و تلویزیون انجام می‌شود. البته تا جایی که من درتصاویر این حادثه دیدم، شدت مه به حدی نبود که راه بسته شود. براساس قوانین، اگر مه یا کولاک در راه شدید بود، به دلیل کاهش دید افقی، مسیر توسط عوامل راهداری و پلیس راه مسدود می‌شود. ما به درستی نمی‌دانیم که چهارم فروردین‌ماه در آن ساعت دقیقا چه شرایط جوی حاکم بوده است. ضمن این که سطح اطلاع‌رسانی پلیس هم بستگی به سخت‌افزارها و امکانات موجود دارد. برای مثال، اگر تابلوهای دیجیتالی یا دوربین درمسیر وجود داشته باشد، خب نحوه آگاه‌کردن مسافران درجاده متفاوت و تاثیرگذارتر خواهد بود.»
