سید هادی سید افقهی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آخرین شرایط منطقه به خصوص سوریه و نشست سران سه کشور ضامن روند گفتگوهای آستانه که قرار است 16 شهریور در تهران برگزار شود، اظهارداشت: نشست سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در ادامه نشست های سه گانه در پایتخت های روسیه و ترکیه است و یکی از دستورکارهای آن نشست پیگیری مصوبات آخرین دور از مذاکرات آستانه است که در سوچی روسیه برگزار شد.
وی گفت: ادامه مبارزه با تروریست ها و تعیین تکلیف بقیه مناطق کاهش تنش هم از دیگر مسائل این نشست خواهد بود که در این میان باید توجه کرد که مساله اِدلب امروز به نوعی نقطه کور مناطق کاهش تنش شده و از آنجا که این منطقه مُماس با ترکیه است، خود ترک ها مستقیم به بحران اِدلب ورود پیدا کرده اند، بنابراین این موضوع امروز از حساسیت بالایی برخوردار است.
سیدافقهی افزود: تهدیدات آمریکا و فضاسازی های بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ هم مزید بر علت شده تا این مساله اهمیت بالاتری پیدا کند، آمریکایی ها نمی خواهند آزادی ادلب را با هزینه ای اندک تسلیم دولت سوریه کنند، بنابراین احتمال دارد ضرباتی را به مناطق مختلف و بعضا استراتژیک سوریه وارد آورند تا توازن میدانی را کماکان حفظ کنند. این باعث می شود پای میز مذاکره برای آنها نه بردی باشد و نه باختی، به عبارتی نتیجه ای میانه برای معارضین و حامیان آنها یعنی آمریکا، عربستان، اسرائیل و از طرف دیگر برای سوریه و نیروهای هم پیمان آن رقم خورد.
کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: در خصوص موضوع اِدلب آقای اردوغان به روسیه و ایران می گوید من حرفی ندارم و با شما همکاری می کنم، نکته دیگر اینکه ایشان همچنان دل در گروی نیروهای تروریستی چون جبهه النصره و تحریر الشام دارد و به آنها می گوید وارد تشکیلات جدیدی به نام انصارالدین شوند تا به زعم خود، ننگ تروریستی بودن به آنها نچسبد.
وی در خصوص رویکرد ترکیه نسبت به مسائل منطقه و نوع ارتباط آن کشور با آمریکا بیان کرد: بحث ترکیه کمی متفاوت است، از یک طرف در اردوگاه سوریه، ایران و روسیه است و از طرفی در جهبه ناتو قرار دارد، اما خُب بحث لیر و دلار و تحریم های آمریکا به واسطه موضوع کشیش آمریکایی اینها باعث شده که بیشتر به سمت جریان اول متمایل باشد، هرچند که هنوز هم نیم نگاهی به آمریکا دارد.
سیدافقهی گفت: اردوغان در موضوع اِدلب می گوید که نگران شرایط انسانی است که مردم عادی تلف شوند و از طرفی این داستان را جان بولتون هم کامل می کند و می گوید آمریکا نگران استفاده ارتش سوریه از سلاح های شیمیایی است و اگر سوری ها این کار را کنند ما قطعا با آنها برخورد می کنیم و بالاتر از آن می گوید سوری ها حتما از سلاح شیمیایی استفاده می کنند. برای همین کلاه سفیدهایی که در واقع تروریست هستند و در قالب دفاع از حقوق بشر در سوریه فعالیت می کنند را از مناطق دَرعا و غوطه شرقی به اردن و بعد اسرائیل بردند و سپس آنها را از طریق ترکیه وارد ادلب کردند تا بار دیگر از گاز شیمیایی استفاده کرده و از آن فیلم بگیرند و با صحنه سازی های دروغین بگویند که وضعیت حقوق بشر در سوریه خیلی وحشتناک است و ارتش سوریه را به قتل عام مردم متهم کنند.
کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: در اینجا است که آمریکا به عنوان فرشته نجات وارد میدان می شود و می گوید که باید دولت سوریه را تنبیه کرد، بنابراین آنها را هدف موشک قرار می دهد. از طرفی برخی ناوشکن ها و زیر دریایی های روسیه به سمت سواحل سوریه در حرکت هستند و این یعنی پیچیده تر شدن وضعیت در مساله سوریه. امروز شما می بینید که قدرت ها در حال آرایش نظامی برای وضعیت پس از جنگ شیمیایی احتمالی در اِدلب هستند و آقای لاوروف وزیر امور خارجه روسیه هم در یک موضع گیری گفته که روسیه با آمریکا وارد درگیری مستقیم نمی شود ولی اگر آنها موشکی به خاک سوریه بزنند، واکنش نشان خواهند داد.
وی ادامه داد: بنابراین نشست سران سه کشور ضامن در تهران بسیار مهم خواهد بود و دستورکارهای مختلفی را هم خواهد داشت از جمله بحث تحریم های آمریکا در قبال ایران، روسیه و ترکیه و راه های مقابله با آن، واحد پول غیر دلار که در دستور کار جدی روسیه، چین، ایران و سازمان شانگهای قرار دارد، هم یکی دیگر از موضوعاتی است که در این نشست مطرح خواهد شد و با در نظر گرفتن همه موضوعات می توان گفت شرایط بسیار حساس است و احتمال هر گونه گمانه زنی می رود و حتی ممکن است کل منطقه درگیر یک نبرد شود.
سید افقهی گفت: سعودی ها و اماراتی ها گفتند ما می خواهیم جنگ را در یمن متوقف کنیم و به لبنان منتقل کنیم، آقای سعد حریری هم در تشکیل کابینه دولت آن کشور تعلل می کند و منتظر رأی دادگاه بین المللی ترور رفیق حریری هست تا اگر دادگاه بگوید که در این ترور دست حزب الله و ایران در کار بوده، بتوانند جنگی داخلی در لبنان به راه بیاندازند و این باعث می شود زمانی که خواستند سوریه را بزنند، حزب الله درگیر جنگ داخلی لبنان باشد.
کارشناس مسائل منطقه تاکید کرد: به همین دلیل است که سید حسن نصرالله در سخنرانی اخیر خود دو مرتبه تاکید که مبادا با آتش بازی کنید، یعنی که اگر کسی بخواهد به لبنان تجاوزی کند و بخواهد جنگ را از یمن به لبنان بکشاند، ما آماده ایم که او را تنبیه کنیم چرا که هم محور مقاومت و هم حزب الله لبنان در اوج آمادگی و اقتدار سیاسی و نظامی خود قرار دارند.
وی در خصوص سیاست های آمریکا در عراق افزود: در وضعیت فعلی عراق هم شاهدیم که آمریکا می خواهد معادلات را بهم بریزد و از تشکیل کابینه ای طرفدار مقاومت، ضد آمریکایی و مردمی و مستقل جلوگیری کند و برای همین نماینده ویژه آقای ترامپ در عراق با گروه ها و احزاب مختلف شیعی، کرد و سنی و شخصیت های تاثیرگذار آنها وارد مذاکره شده و چند روزی است که در حال فتنه انگیزی در داخل عراق است.
سید افقهی اظهارکرد: بنابراین همه اینها یک پازل بزرگ هستند و تمام این حوادث و تحولات در منطقه با یکدیگر مرتبط و بر دیگری تاثیرگذار هستند. شما امروز نمی توانید بگویید که در یمن اتفاقی می افتاد و هیچ ارتباطی به عراق و سوریه یا لبنان ندارد، چرا که این یک طرح بزرگ آمریکایی است که کاخ سفید برای منطقه تدوین و در حال اجرا کردن آن است و البته در این میان محور مقاومت هم کار خود را انجام می دهد.
کارشناس مسائل منطقه در خصوص اهمیت به کارگیری توامان توان دیپلماسی و نظامی از سوی ایران در تحولات منطقه ای، گفت: برای آنکه در چانه زنی های سیاسی و ملاقات های دیپلماتیک قوی تر و با دستی پُرتر ظاهر شویم، باید از عقبه خوبی در شرایط میدانی و عملیاتی برخوردار باشیم، برای همین است که امیر حاتمی وزیر دفاع در این شرایط رفت سوریه و اتفاقا در خصوص احتمال جنگ در موضوع ادلب و موشک زنی آمریکا به اهداف داخل خاک سوریه گفت که اگر آنها اقدامی کنند ما هم جواب می دهیم و موشک های آنها را می زنیم که این «ما» هم یعنی اتاق جنگ مشترکی که ایران، روسیه و سوریه با هم دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دیپلماسی نظامی و رایزنی های امنیتی و دفاعی ما بر دیپلماسی سیاسی و رایزنی های دیپلماتیک اولویت دارد که البته آن نوع از دیپلماسی هم باید کار خود را پیش ببرد و منافاتی با این امر ندارد ولی به هر حال باید در نظر داشته باشید که هر چقدر در میدان عملیاتی دستاوردهای بهتر و پیروزی های بیشتری داشته باشید می توانید در میدان های سیاسی هم توفیقات بالاتری را کسب کنید.
