نترسید اما رای هم ندهید!
مصطفی کواکبیان نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی چهارشنبه 14 شهریور قوه مقننه در موافقت با یک فوریت طرح الحاق دو تبصره به ماده 119 قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مبنی بر شفافیت آرای نمایندگان اظهار داشت: طرح مذکور از معدود موضوعاتی است که هر سه جریان سیاسی پارلمان آن را امضا کردند، بنابراین نباید از شفافیت ترسید یا واهمه داشت کمااینکه پیش‌تر از این هم رای‌گیری در مجلس به شکل قیام و قعود و به صورت شفاف انجام می‌شد.
وی با بیان اینکه قرار گرفتن در اتاق شیشه‌ای موجب نظم، دقت بالا و همچنین تمیز جریان‌های سیاسی وکلای ملت در قوه مقننه می‌شود، افزود: شفافیت بهترین راه برای بیان خواسته‌های واقعی مردم است.
اما با این نطق‌ها معلوم نیست چه می‌شود که 190 امضای طرح شفافیت برای رای به دو فوریت بودن آن به حدی ناپدید می‌شود که مصوب نمی‌شود و اتفاقا شائبه رای مخالف ناطقان و رئیس را هم برای اذهان عمومی مطرح می‌کند.
قانون اساسی و شفافیت
شفافیت آرا یکی از اصول قانون اساسی است: در اصل 69 قانون اساسی آمده است: مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. در شرایط اضطراری، در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ده نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از بر طرف شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر گردد.
این اصل از قانون اساسی جلوه‌ای از احکام مترقی قانون اساسی برای شفافیت در حکومت داری و پیشگیری از مفاسد اقتصادی است. اگر شفافیت در مجلس شورای اسلامی محقق بشود، این نهاد بعنوان قوه‌ی ناظر بر عملکرد سایر قوا و ریل‌گذار حرکت کشور، با تسری این نگاه در قانون، سایر نهادها را نیز وادار به شفافیت خواهد کرد. در واقع لازم است مجلس شفاف شود و کلید حل مشکلات کشور را در شفافیت ببیند. طبیعتا مجلس هم زمانی می‌تواند از سایر ارگان‌ها مطالبه شفافیت کند که شفافیت را از خود شروع کرده باشد. با توجه به اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی علاوه بر دیدارهای عمومی که در دفتر کار خود در مجلس دارند، هر هفته نیز می‌بایست به حوزه انتخابیه خود سفر کرده و با مردم به صورت مستقیم دیدار و گفت‌وگو کنند.
ازاینرو با بدنه افکار عمومی بیشتر سرکار دارند از طرفی حق موکلین وعموم است و مردم باید بدانندکه وکلا و نماینده شهرشان به چه کسی رای داده‌اند و نماینده‌ها هم باید بدانند که آرای آنها در معرض دید و قضاوت مردم قرار می‌گیرد. نکته‌ی دیگری که باید ذکر کرد این است که ساده و عامه فهم بودن شاخص‌های شفافیت در مجلس، توجه به این موضوع را منحصر به فرد می‌کند بی‌تردید اگر در مجلس شورای اسلامی شفافیت آراء حاکم شود، راه برای بسیاری از معاملات_پشت_پرده بسته خواهد شد. با حاکم شدن شفافیت آراء در مجلس، نمایندگان ملزم خواهند شد که در رای‌گیری‌ها حاضر شوند و دقت عمل لازم را داشته باشند.
نتیجه چنین شرایطی آن است که نماینده مجبور خواهد شد به گونه‌ای رای دهد که به نفع مردم باشد. بنابراین باتوجه به نکات گفته شده می‌توان به اهمیت شفافیت در مجلس پی‌برد. در واقع، شفافیت با فساد رابطه‌‌ای وارونه دارد، به این معنی که هر جا شفافیت بیشتر باشد فساد کمتر است. تجربه کشورهای توسعه‌یافته نشانگر آن است که با ایجاد سازوکار و نیز نظام‌مند ساختن جریان شفافیت، فساد به میزان قابل توجهی کاهش یافته و مسیر توسعه هموار می‌شود.
فساد و شفافیت
رسوب فساد براثر فقدان شفافیت در جامعه، پیامدهای ناگوار و هزینه‌های بسیاری را ایجاد می‌کند که مهمترین آنها کاهش اعتماد عمومی، تضعیف سرمایه اجتماعی واختلال در فرآیند توسعه است. از این‌رو باید همه دستگاه‌ها و نهادهای نظارتی با تمام وجود برای مقابله با آفت ویرانگر فساد به عرصه آیند تا مجالی برای فاسدان باقی نماند؛ در این میان قوه مقننه به‌عنوان مهمترین وجه مردم‌سالاری می‌توانند با شفاف‌سازی نقش برجسته‌ای ایفا کنند. بر این اساس قوانین موضوعه مجلس این تضمین را می‌دهد که فساد پنهان نمی‌ماند در واقع مجلس به‌مثابه چشمان تیزبین جامعه نقش نظارتی و نمایندگان افکار عمومی و عصاره فضایل ملت را دارند؛ به هر میزان که مجلس به رسالت خود توجه بیشتری داشته باشند جامعه سالم‌تر خواهد بود و جایی برای رخ‌نمایی فساد و مفسدان باقی نمی‌ماند.
بنابراین وضع قوانین در پرتو شفافیت موجب ایجاد اعتماد عمومی ؛تقویت مشروعیت و مقبولیت نظام سیاسی بر مطلوبیت و کارآمدی خواهد شد. ازاینرو موضوع شفافیت باید به مطالبه عمومی تبدیل شود؛ مطالبه مردم می‌تواند به اجرایی شدن شفافیت کمک نماید. رد فوریت طرح شفافیت آرای نمایندگان درمجلس به استناد شرایط حساس کشور و یا معذوریت ومصلحت برای افکار عمومی مبهم است.
در نهایت باید از نمایندگان پرسید آن طرح شفافیت فعالیت نمایندگانی که با 190 امضا به هیات رییسه رفت، طور رای‌های خود را در صحن از دست داد؟!
در ماده واحده این طرح آمده بود که: هیات رییسه مجلس شورای اسلامی ملزم می‌شود در مدت دو ماه پس از تصویب این قانون از طریق ایجاد و راه‌اندازی سامانه‌ای جامع نسبت به علنی ساختن و شفاف‌سازی فعالیت‌ها، حضور، غیبت، ماموریت خارجی و داخلی، مرخصی استحقاقی و استعلاجی و بدون حقوق، مشارکت یا عدم مشارکت در رای‌گیری، نوع رای نمایندگان اعم از موافق، مخالف یا ممتنع در صحن علنی مجلس یا کمیسیون‌ها اقدام نمایند به شکلی که رسانه‌ها و آحاد ملت شریف ایران بتوانند به صورت برخط (آنلاین) و نیز دستیابی به ذخیره و آرشیو، از همه امور ذکر شده مربوطه به هر یک از نمایندگان دسترسی و آگاهی پیدا کنند.
حال سوال این است مگر نه اینکه نمایندگان ملت باید به آنهایی که راهی بهارستانشان کردند پاسخگو باشند و عملکردشان برای رای مجدد شفاف باشد؟! چرا در مقابل چنین اقدام قانونی که حتی نمایندگان کشورهای توسعه نیافته نیز رعایت می‌کنند و پیش از اینها در کشور خود ما رعایت می‌شد مقاومت کنند؟! چرا شفافیت اف.ای.تی.اف خوب و شفافیت عملکرد نمایندگان بد است؟!
منبع : سیاست روز
