به گزارش " ورزش سه" حذف تیم ملی نوجوانان از رقابت های آسیایی زیر اخبار مربوط به تیم ملی و باشگاه های پرطرفدار گم شد و حتی رسانه ها کمتر به این حذف و نتایج ضعیف آن پرداختند. نکته جالب اینجا است که افرادی مثل فریدون معینی رئیس کمیته جوانان و مرتضی محصص رئیس کمیته توسعه فوتبال که نقش کلیدی در تیم های ملی پایه ایران دارند نیز کمترین میزان پاسخگویی را نه درباره تیم ملی نوجوانان و حذفش که درباره تیم ملی جوانان و تمام اتفاق هایی که در سال های اخیر در رده های پایه افتاده داشته اند. بعد از جرقه ها و اتفاق هایی که گه گداری مثل رقابت های جام جهانی رخ داد البته که در آن زمان تعداد مصاحبه افزایش پیدا کرد. فارغ از نتایج تیم ملی نوجوانان ، آنچه مهم است معیار انتخاب افراد در حوزه های فنی و خروجی تیم های پایه است. در سال ها حضور افراد فنی خاص در تیم های پایه کمترین میزان خروجی به رده های ملی بزرگسالان و تیم های باشگاهی بوده است. در حال حاضر فوتبال ایران با توجه به وضعیت تیم های پایه در انتظار ورود ستاره های آینده نیست. چرا که تیم های پایه در ایران تنها برپایه نتیجه گرایی محض انتخاب شده و به همین دلیل بازیکنان با معیارهای فیزیکی و نه تکنیکی انتخاب می شوند. در حالی که کشورهای صاحب فوتبال از رده های پایه برای ساختن فوتبال حرفه ای و تیم ملی بهره می برند و به همین دلیل نخبه ها و استعدادهای ویژه انتخاب می شوند اما در فوتبال ایران معمولا بازیکنان فیزیکی انتخاب می شوند که بتوانند در همان مقطع برای تیم نتیجه بیاورند و در نهایت هم خروجی تیم های پایه ایرانی بسیار ضعیف است.
چه زمانی عملکردها بررسی می شود؟
اعضایی که امروز دست اندرکار فوتبال پایه ایران هستند در حدود شانزده سال است که در فدراسیون فوتبال مشغول به کار هستند. از زمان ریاست فدراسیون علی کفاشیان تا امروز تقریبا مدیران تصمیم ساز تیم های پایه افراد ثابتی هستند و نتیجه این شانزده سال قطعا نتیجه قابل قبولی نیست. انتخاب های این افراد نیز در رده های پایه همیشه انتخاب هایی محدود بوده که معمولا افراد خاصی هستند که از نوجوانان به جوانان و امید و یا بالعکس در حرکتند و در واقع جای افراد است که با هم عوض می شود. اما آیا به راستی وقت آن نرسیده که ماحصل شانزده سال حضور افرادی مثل مرتضی محصص، فریدون معینی و دیگر دست اندرکاران فوتبال پایه در فدراسیون فوتبال ایران مورد بررسی دقیق قرار بگیرد؟ آیا وقت آن رسیده که رسانه ها اهمیت فوتبال پایه را درک کرده و به آن همچون موضوعات اساسی دیگر بپردازند؟
چرا مسی ، نیمار و مودریچ نداریم؟
جلال چراغپور کارشناس فوتبال ایران در این رابطه حرف های جالبی دارد. او در بخش اول صحبت هایش به " ورزش سه" گفت:« کسانی هستند که شانزده سال در یک پست در فدراسیون می مانند و بالطبع این موضوع باعث می شود که روابط محکمی پیدا کرده و امروز هم بیشتر کارهایشان در خارج از ایران است.»
او درباره شرایط فوتبال پایه ایران هم گفت:« یک واقعیتی وجود دارد که ما تکنولوژی ساخت پایه ها را بلد نیستیم که البته این کار ساده ای هم نیست. اگر یک سری به سایت باشگاه آژاکس بزنید و در بخشی از برنامه های تیم های پایه اش که محرمانه نیست و در اختیار عموم است آن ها را ببینید متوجه خواهید شد حتی از این برنامه های عمومی نیز ما 5 درصد هم انجام نمی دهیم.»
او ادامه داد:« برنامه پایه یعنی فوتبالیستی که قرار است در 24 سالگی تکامل پیدا کند در رده های پایه گیمِ(game) فوتبال را یاد بگیرد اما فقط پلی(play) که یعنی شوت زدن، دریبل، سانتر و .... اینها را یاد می دهیم. گیم اما آن بخشی از فوتبال است که بازیکن یاد می گیرد استراتژی دفاعی چیست، چگونه و کی پرس کند، پوشش های دونفره ، مثلث های حمله ای ، دفاع عمودی و ...مسایل دانشی فوتبال را چگونه به کار بگیرد. بزرگترین دلیل این موضوع هم این است که ما در کمیته آموزش گیم را یاد نمی دهیم.»
جلال چراغپور در ادامه هم گفت:« اگر کتاب محتوای کمیته آموزش را از آن ها بخواهید خواهید دید که بیش از 60 درصد این کتاب مربوط به پلی(play) است یعنی همان تمرین شوت و دریبل و ...و هرگز وارد گیم فوتبال نمی شوند. اگر هم منابع آموزشی گیم فوتبال را هم دارند به درون کمیته آموزش انتقال نمی دهند. حتی طرح درس هایی که ای اف سی برای فدراسیون ها می فرستد نیز درباره پلی است و درواقع دانش فوتبال یا (Knowledge for games) در این آموزش ها نیست.»
او افزود: « ما حتی در جلساتی که داشتیم گفتیم که خودمان این را درس بدهیم اما به ما گفتند ای اف سی جریمه می کند. حالا این سوال هست که ژاپنی ها چگونه این مسایل را یاد می گیرند؟ اگر کمیته آموزش بخواهد طرحی نو در اندازد باید ضمن اینکه مراحلی که ای اف سی می گوید را محترم بشمارد اما باید گیم فوتبال را هم آموزش بدهند. اگر شما جزوات گیم کوچینگ بی لایسنز فدراسیون فوتبال را هم ببینید در آن هم خبری از گیم فوتبال نیست و همه اش راجع به دریبل زدن، شوت زدن و ...این ها است. اما موضوع این است که وقتی بازیکن (losing the opening) را نمی داند نمی تواند بفهمد که چگونه باید کاری کند که مدافع مستقیم او را گم کند. وقتی فضا و پاس دادن را در فضاها و برتری عددی را نمی شناسم فوتبالم می شود پاس های ساده و به همین دلیل است که مسی ، نیمار و مودریچ ساخته نمی شود چون آن ها این مسایل را در سن پایین یاد گرفته اند.»
نتیجه هفده سال مسئولیت چیست؟
جلال چراغپور در بخش دوم صحبت هایش گفت:« بخش دوم این است که آقایانی هستند که هفده سال است در فدراسیون هستند و در این سال ها پست های مختلف می گیرند. حالا این سوال پیش می آیند این افراد نخبه یا (Brilliant Mind) هستند؟ اینگونه نیست چرا که انتخاب هایشان نشان دهنده سطح دانش و هوش آن ها است. یک نفر را می گذارند سرمربی تیم امید، تیم امید اوت می شود بیست روزبعد او مربی تیم ملی جوانان می شود. آیا احیا شدن یک نفر مهم است یا مجموعه جوانان یک کشور؟»
او افزود:« عادل فردوسی پور برای کسی که آب می خورد! برنامه می سازد اما تیم نوجوانان ما به اندونزی باخت و با هند مساوی نکرد اما دریغ از اینکه به این موضوع بپردازد.» او همچنین گفت:« برای این که می خواهند به اول بودن ایران در آسیا خدشه وارد نشود؟ اما ایران به این خاطر الان در آسیا اول است که تیم های دختران در رده های نوجوانان، جوانان، سالنی، ساحلی تشکیل شده و این ها امتیاز دارد. این عدد کوانتیتی است که بالا می رود (کمیت) ولی کوالیتی (کیفیت) ما نسبت به ژاپن و کره و ...بمراتب پایین تر است. آقایان می روند پشت این اعداد و ارقام کوانتیتی پنهان می شوند.»
چراغپور در ادامه گفت:« وظیفه رسانه ها است که از مسئولان بپرسند چرا تیم زیر 14 ساله ها دوازده سال و تیم نوجوانان هم همین اندازه دست یک نفر هستند. یک گروه مربیان خاصی هستند که به طور چرخشی در رده های مختلف پایه مربیگری می کنند و یک نفر باید بپرسد نتیجه و ماحصل این افراد چه بوده است؟ این طیف چند نفره چه ببازند و چه ببرند هستند و تنها ممکن است از نوجوانان به جوانان بروند یا بالعکس.»
چه کسی باید پاسخگو باشد؟
رئیس کمیته جوانان، رئیس کمیته توسعه یا ....؟ چه کسی باید در قبال این مساله پاسخگو باشد. شاید رئیس فدراسیون بهترین گزینه است که نسبت به این انتخاب ها می تواند پاسخ های قابل قبولی داشته باشد. چراغپور هم با تایید این موضوع گفت:« خود اقای تاج باید پاسخ این سوالات را بدهد. آقای تاج باید تشریح کند که موضوع کمیته جوانان و نوجوانان و پایه ها چیست و عملکردشان چگونه بوده است؟ چرا اینقدر عقب افتاده ایم و چرا به واسطه نتیجه گرایی به آینده فوتبال ایران لطمه می زنیم؟»
او همچنین گفت:« متاسفانه ایجنت ها و مدیربرنامه ها ، رسانه ها و خیلی های دیگر در شرایطی که امروز وجود دارد نقش داشته اند. برخی استعدادیاب ها و حتی پدرهایی که در حال حاضر خیلی برای بچه هایشان فعالیت می کنند هم تاثیرگذارند. پدری بود که به من گفت می خواهم خانه ام را بفروشم و خرج پسرم کنم تا فوتبالیست مهمی شود. من او را منصرف کردم چرا که فوتبال یک ورزش ژنتیک است و با پول نمی شود دی بروین ساخت.»
چراغپور همچنین گفت: « حتی آقای کفاشیان هم می تواند پاسخگو باشد چون برخی از این افراد از زمان ریاست فدراسیون او تا امروز در بخش های پایه پست های مهم داشته اند. برخی از این افراد از تمام کارهای اجتماعی هم بازنشسته شده اند اما به واسطه حضور طولانی مدت در فدراسیون فوتبال به مرور زمان برای کنفدراسیون فوتبال آسیا هم شناخته شده، در رای گیری ها و انتخابات ها شرکت می کنند. بعضی از آقایان بیشتر وقتشان را در کشورهای دیگر و برای کلاس های ای اف سی می گذارنند در حالی که فوتبال ایران است که نیاز به توجه و دانش دارد.»