خداوند مخلوقات بی شماری دارد . هر یک از این مخلوقات میتوانند نقش موثری در حیات انسان، درمان بیماریها و کلا نقش قابل توجهی در هستی بشر و در کل کائنات داشته باشد. روانشناسان نیز مانند دانشمندان سایر علوم بر این باورند که اگر بتوانند از روشهای طبیعی برای درمان مشکلات روانی استفاده کنند کمک موثری به انسانها میکنند. چرا که هنوز هم دستههایی از مردم وجود دارند که حاضر به مشاوره حضوری نیستند و حتی گمان میکنند مشکلی ندارند یا نقشی در مشکلات زندگی خود ایفا نمیکنند و در نتیجه به روانشناس مراجعه نکرده و تا پایان عمر با مسائل روانی خود دست و پنجه نرم میکنند و خود و اطرافیان خود را قربانی مشکل روانی خویش میکنند.
مزایای اسب درمانی از دیدگاه کارشناسان!
اسب درمانی میتواند به آموختن مهارتهای ارتباطی و نیز به افرادی با ناتوانیهای جسمانی یا روانی کمک کند. همچنین اسب درمانی برای مبارزه با اعتیاد به مواد مخدر، اوتیسم، اختلالات تغذیهای و حتی کمک به بازپروری زندانیان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. ونسان فولاتر از انجمنی به نام انجمن دوستی با اسب مجمع الجزایر میگوید: اسب نماد بسیار قدرتمندی است. آهنگ حرکت اسب شبیه به حرکت جنین در رحم و یا تکانهای ملایم کودک در آغوش مادر است و شاید همین آهنگ و ریتم حرکت اسب است که به انسان آرامش میدهد. لیندا کوهانف، پیشگام روش درمانی با اسب میگوید: اسبها احساساتی را که انسانها میخواهند پنهان کنند، بازتاب میدهد. همچنین این خانم که مرکز اپونا را در آریزونای آمریکا اداره میکند معتقد است که اسبها مهارتهای مربوط به برقراری ارتباط را به انسانها میآموزند. از این دیدگاه سواری درمانی دو شاخه اصلی دارد که یکی کمک به روان درمانی و دیگری کمک به توسعه مهارتهای ارتباطی شخصی است. غیر از اینها بریژیت مارتین، نایب رییس فدراسیون سواری در خدمت درمان بر این باور است که کار درمانی با استفاده از اسبها لزوما به معنای سوارکاری نیست بلکه این تاثیر درمانی میتواند حتی از طریق تیمار اسب و یا راه بردن آن با استفاده از یک لگام بلند باشد. خانم مارتین با کودکان نابینا یا ناشنوا و یا دچار اختلال اوتیسم کار میکند و تماس آنها با یک اسب کوچک یا پونی را فراهم و آسان میسازد. به گفته او، احساس ناآرامی و آشفتگی این کودکان کمتر میشود و آنها حالت آرامتری پیدا میکنند. البته واضح است که سواری با اسب که در روان درمانی نیز قابل استفاده است میتواند حال و هوا و وضعیت شادتر و بهتری نیز برای انسانها به وجود آورد و نوعی تفریح محسوب میشود. ژوزه لورا دلاکو از انجمن ملی سواری درمانی فرانسه میگوید انسانها در ارتباط با اسبها دریچه روحشان را باز میکنند و بیشتر لبخند میزنند او میگوید اسبها بسیار حساس هستند. حس انسان را درک میکنند، آن هم بدون این که او را مورد قضاوت قرار دهند و همین به انسانها اجازه میدهد که احساسات درونیشان را بیرون بریزند. همان کاری که لازمه یک درمان روانشناختی موفق است. کلر مورین از انجمن فرانسوی ارتباط با اسب میگوید سوارکاری الزامی نیست اما میتواند بسیار کمک کننده باشد. او میگوید زندگی مردم میتواند در تعامل با اسب دگرگون شود. آنها میبینند که چگونه میتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و باید در خود چه تغییراتی بدهند. حتی انسانها پس از تعامل با اسب میآموزند که چگونه در مواقع لازم به دیگران، «نه» بگویند و چه محدودههایی را در ارتباطهای خود قائل شوند و جالب این جاست که این کار را به شیوهای طبیعی و به دور از مشاجره و دعوا یا مبارزه بر سر قدرت انجام میدهند. مورین معتقد است که بین اسبها و انسانها یک ارتباط درونی و ذاتی وجود دارد و میگوید در اسب درمانی، این اسبها هستند که نقش درمانگری را انجام میدهند و نقش آن در این میان فقط آسان کردن برقراری ارتباط بین دو طرف است.
کمک گرفتن از حیوانات در حل مشکلات روانی
امروزه شواهد زیادی نشان میدهد که استفاده از حیوانات در کشف و بررسی بیماریها و اختلالات روانی و حتی درمانهای روانشناختی موثر است. تقریبا همه متخصصان علم پزشکی و روانشناسان با مفهوم استفاده از حیوانات اهلی در بیمارستانها و آسایشگاهها برای شاد کردن یک روز بیماران، آشنا اذعان دارند. همچنین یافتههای تحقیقی نشان میدهند نوازش یک حیوان میتواند فشار خون را کاهش داده و حالت تهاجمی بیمار را نیز کم کنند، حضورحیوانات اهلی در درمان میتواند به بیمار کمک کند تا در طول درمان و مشاوره با یک پزشک، احساس راحتی بیشتر کند.
اسب درمانی !
اسب درمانی (یعنی درمان به کمک اسب)، روشی است که برای درمان همه نوع مسائل روحی و روانی استفاده میشود. وقتی که صحبت از روان درمانی یا مشاوره روانشناختی میشود، بسیاری از مردم تصویری از دراز کشیدن روی یک نیمکت یا نشستن بر صندلی و صحبت با یک روانشناس را تداعی میکنند. اما گاهی درمان میتواند اشکال دیگری نیز به خود بگیرد. مخصوصا زمانی که برای برخی از افراد، این نوع مواجهه و رو در رو شدن مستقیم با مساله ناراحتکننده باشد. روش سنتی «براساس صحبت» روش مشاورهای موثری است، اما روشهای جایگزین دیگری نیز وجود دارند که به طور گسترده مورد قبول واقع شدهاند و یکی از روشهایی که مفید بودن آنها اثبات شده است، روش اسب درمانی است.
اسب و وارد کردن انسان به دنیای واقعی
ایو ریوه بنیانگذار یک مدرسه سوارکاری در شارنت- ماریتیم است که در آن معلولان ذهنی به عنوان کمک مربی کار میکنند. او میگوید این ابتکار باعث شده است که آنها نسبت به خود دید دیگری پیدا کنند و کسانی که برای سوارکاری به این مکان میآیند به آنها نه به عنوان معلول بلکه به عنوان یک کارگر ماهر در اصطبل نگاه کنند. به این ترتیب برچسبهای ناراحت کننده که بر عقب ماندگی آنها زده میشود از بین میرود. ریوه میگوید سواری درمانی در فرانسه آغاز شد و بین سالهای 1970 تا 1980برای کمک به معلولان ذهنی در استفاده قرار گرفت. البته ابتدا فیزیوتراپیستها این شیوه را به کار بردند و سپس از آن برای کمک به کودکانی که مشکلات اجتماعی، خانوادگی و یا رفتاری داشتند و حتی دچار اختلالات شخصیتی بودند نیز استفاده شد. خصوصا برای کودکانی که نمیخواستند به قوانین اجتماعی تن دهند. اسب درمانی در پذیرش قوانین جامعه به این کودکان کمک کرد چرا که زمانی که کسی سوار بر اسب میشود، الزاما باید قوانین این حیوان را رعایت کند و نقض آن میتواند پیامدهای بسیار ناخوشایندی داشته باشد. ریوه مورد یک کودک دچار اوتیسم را گزارش میدهد که مادرش او را رها کرده بود. این کودک سرش را روی گردن اسب میگذاشت و به یالهای او میچسبید. یک روز این پسر کوچک صورتش را در میان یالهای اسب فرو برد و در میان سیل اشک، مادرش را با فریاد صدا کرد. در عالم ناخودآگاه، یال اسب او را به یاد موهای بلند و سیاه مادرش انداخته بود و از آن روز، نشانههای اوتیسم در این کودک از بین رفت. اسب درمانی برای مبارزه با اعتیاد به مواد مخدر و اختلالات تغذیهای و حتی کمک به بازپروری زندانیان نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
سخن آخر
همان طور که گفته شد، اگر شما هم جزو افرادی باشید که نمیتوانید از روشهای مشاوره مستقیم بهره ببرید، دوستی و گذراندن وقت با برخی حیوانات میتواند در درمان و شناخت مشکلات به شما کمک کند. حتی اگر نخواهید سوار کاری کنید اما میتوانید از نظر حسی، آرامش بیشتری پیدا کرده و حسهای انکار شده یا ناشناخته خود را بشناسید.