دکتر مهسا امیدیان : پزشک عمومی ؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی ؛ از دانشگاه علوم پزشکی تهران
تحریریه زندگی آنلاین : بیماری ام‌اس یک بیماری خود ایمنی و التهابی است که در آن سیستم ایمنی پاسخ غیر متعارفی به سیستم عصبی مرکزی می‌دهد. سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، نخاع و اعصاب بینایی است. در بیماری ام‌اس، سیستم ایمنی به اشتباه به پوشش و ساختمان سلول‌های عصبی حمله می‌کند و با التهاب سیستم عصبی، سبب بروز علائم حسی و حرکتی با درجات خفیف تا شدید در مبتلایان می‌شود. با توجه به اینکه این بیماری در سال‌های اخیر به ویژه در ایران شیوع چشمگیری داشته است، مطالعات مختلف به دنبال راه کارهایی برای کاهش علائم و جلوگیری از عود و پیشرفت آن هستند. در این میان مطالعات زیادی نیز حاکی از این است که داشتن رژیم غذایی متعادل و مناسب با توجه وضعیت بالینی بیمار می‌تواند کاهش‌دهنده آسیب سیستم عصبی مرکزی و علائم بیمار باشد.
بیشتربخوانید:
ملاحظات تغذیه‌ای در بیماران مبتلا به (MS) یا مولتیپل اسکلروزیس
به این دلیل که بیماری ام‌اس بر اثر نوعی التهاب ایجاد می‌شود، رژیم غذایی حاوی مواد غذایی ضد التهاب می‌تواند در این بیماران کمک‌کننده باشد و به تخفبف علائم کمک کند.
مصرف بیشتر میوه‌ها و سیزیجات تازه و رنگی
مطالعات نشان می‌دهند که داشتن یک رژیم غذایی پرفیبر شامل سبزیجات و میوه‌های کافی به کاهش خستگی و مشکلات گوارشی در این بیماران خیلی کمک می‌کند.
محدودیت مصرف مواد غذایی حاوی چربی‌های اشباع، ترانس و چربی‌های امگا 6
مواد غذایی مانند دنبه، پیه، کره، مارگارین، گوشت قرمز، روغن نباتی جامد و مواد غذایی حاوی روغن نباتی جامد می‌توانند التهاب و فاکتورهای التهابی را در این بیماران افزایش دهند: بنابراین مصرف این مواد غذایی باید محدود شود.
مصرف بیشتر محصولات سبوس دار
مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند شکر، نان سفید، برنج سفید و محصولات تهیه شده از آرد سفید باید محدود شود و مصرف محصولات و مواد غذایی حاوی غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای و نان‌های تهیه شده با آرد سبوس‌دار باید جایگزین آن شود.
بیشتربخوانید:
مصرف بیشتر ادویه‌جات ضد التهاب
مصرف بیشتر ادویه‌هایی که اثرات ضد التهابی دارند مانند زردچوبه، زنجبیل و رزماری در این بیماران توصیه می‌شود.
مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی چربی امگا 3
برخلاف چربی امگا 6 که التهاب‌زا می‌تواند باشد، چربی امگا 3 کاهنده التهاب بوده و با تنظیم مناسب سیستم ایمنی نقش مهمی در پیشگیری و بهبود بیماری‌های خود ایمنی دارد. چربی امگا 3 در روغن کانولا، بذر کتان، غذاهای دریایی، گردو و دانه خرفه وجود دارد.
توجه به دریافت میزان کافی ویتامین D
ویتامین D در تنظیم سیستم ایمنی نقش مهمی دارد و یکی از مهم‌ترین ریز‌مغذی‌ها است که دریافت کافی آن می‌تواند از ابتلا و تشدید علائم بیماری ام‌اس بکاهد، بنابراین توجه به دریافت کافی آن و وضعیت ویتامین D در آزمایش بسیار مهم است.
منابع غذایی حاوی ویتامین D تخم‌مرغ، غذاهای دریایی به خصوص ماهی‌های روغنی و محصولات غنی شده با این ویتامین است. همچنین قرارگیری در معرض نور خورشید 4 روز در هفته به مدت حداقل 5 دقیقه توصیه می‌شود. در صورت عدم کفایت ویتامین D، مصرف مکمل‌های آن زیر نظر متخصص تغذیه یا پزشک توصیه می‌شود. با توجه به اینکه ویتامین D ویتامین محلول در چربی است، توصیه می‌شود که مکمل آن همراه یا بعد از غذا میل شود تا جذب بهتری داشته باشد.
بیشتربخوانید:
تغذیه مناسب مثانه نوروژنیک
مثانه نوروژنیک یکی از مشکلات شایع در بیماران مبتلا به ام‌اس می‌باشد که سبب بی‌اختیاری و تکرر ادرار در بیماران می‌شود. برای به حداقل رساندن این مشکلات توصیه می‌شود که مایعات در طول ساعات بیداری مصرف شوند و مصرف آن‌ها قبل از خواب محدود شود. به دلیل این که بیماران برای کاهش تکرر ادرار مصرف مایعات را محدود می‌کنند، می‌تواند به افزایش خطر بروز عفونت‌های ادراری در این بیماران منجر شود. مصرف مایعات و آب کافی طی روز و همچنین زغال‌اخته به کاهش بروز عفونت‌های ادراری کمک می‌کند.
دریافت میزان کافی انرژی در روز
دریافت میزان کافی کالری روزانه در این بیماران بسیار مهم است. به دلیل برخی مشکلات گوارشی برخی بیماران کالری کمتری از حد نیاز روزانه دریافت می‌کنند که می‌تواند منجر به خستگی و بی‌حالی در این بیماران شود. از طرفی ازیاد دریافت کالری نیز می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند چاقی و افزایش التهاب شود. پس در این بیماران لازم است که میزان نیاز به انرژی روزانه محاسبه و براساس آن کالری دریافت شود تا به کنترل علائم بیماری کمک کند.
بازیابی قدرت عضلات با انجام فعالیت‌های فیزیکی مناسب
انجام فعالیت فیزیکی متناسب با وضعیت بالینی فرد به شادابی و بازتوانی قدرت عضلانی از دست رفته در این بیماران کمک می‌کند.
بیشتربخوانید:
