پیش از آنکه پزشکیان پشت تریبون قرار بگیرد، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس به رئیس‌جمهور خوش‌آمد گفت و با بیان اینکه پزشکیان فرزند مجلس است و به خانه خود آمده است، گفت: رای‌گیری برای کابینه پیشنهادی در روز چهارشنبه هفته جاری انجام خواهد شد و امیدوارم با همدلی و بررسی‌های دقیق بتوانیم در پایان وقت قانونی کار بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی را به اتمام برسانیم. در ادامه این جلسه مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور پشت جایگاه قرار گرفت و به سخنرانی پرداخت. سخنانی که با ایراد مهدی کوچک‌زاده و علیرضا سلیمی، دو نماینده مجلس روبه‌رو شد و آنها در دو تذکر از ارائه نکردن برنامه مشخصی از سوی رئیس‌جمهور به مجلس شورای اسلامی انتقاد کردند.پایان سخنان رئیس‌جمهوری نیز با سخنان نمایندگان موافق و مخالف همراه بود. اما نکته مهم این بود که نمایندگان مخالف نیز به نوعی در سخنان خود از کابینه وفاق ملی پزشکیان حمایت کردند.
در این میان محمد‌قسیم عثمانی، نماینده مردم بوکان بیشترین انتقاد را به رئیس‌جمهور به واسطه آنچه عدم استفاده از اهل سنت در کابینه پیشنهادی پزشکیان توصیف کرد، داشت و تاکید کرد که «وفاق ملی» منهای اهل سنت میسر نیست. سخنانی که پاسخ قالیباف را مبنی بر اینکه برخی اظهارات موجب دو‌قطبی‌های جعلی می‌شود، به همراه داشت. البته برخی از نمایندگان هم با این ادعا که در سخنان پزشکیان اثری از برنامه و راهکار نبود، انتقاد کردند.در بیرون از فضای مجلس نیز بازار انتقاد از پزشکیان در حساب کاربری مخالفان او از جمله حمید رسایی، عضو جبهه پایداری و نماینده مجلس داغ بود.
همچنان‌که او در پیامی در شبکه ایکس از سخنان رئیس‌جمهور به عنوان «یک نوار که به عقب برده شده باشد» یاد کرد و از «تپق‌های مکرر» پزشکیان و اینکه «آقای پزشکیان خودش حوصله خواندن متن را نداشت گفت نمایندگان حوصله ندارند» انتقاد کرد. البته این تنها رسایی نبود که از نطق پزشکیان انتقاد کرد. حمید ابوطالبی معاون سیاسی ریاست‌جمهوری در دولت روحانی نیز در واکنش به نطق پزشکیان، در شبکه اجتماعی ایکس از عدم جذابیت نطق و اشتباه در روخوانی ازسوی پزشکیان گلایه کرد و نوشت: «همواره می‌گویید حرف زدن نمی‌دانید، حتی حوصله خواندن نوشته‌های خودتان را هم ندارید!»
پزشکیان چه گفت؟
با تمام اینها مسعود پزشکیان روز گذشته در سخنانی به دفاع از برنامه‌های خود و وزرایی که به مجلس پیشنهاد کرده است پرداخت. او که هفته گذشته با ارسال نامه‌ای به مجلس وزرای پیشنهادی خود برای دولت چهاردهم را معرفی کرده بود، روز گذشته تلاش کرد تا در سخنان خود از برنامه‌های دولت و وزرای پیشنهادی‌اش دفاع کند. بخش مهمی از سخنان او به ارائه 9راهکار دولتش برای حل مشکلات اقتصادی اختصاص داشت. رئیس‌جمهور تمرکز راهبردی دولت چهاردهم بر تقویت توان تولید رقابت‌پذیر، بهبود معیشت مردم، توسعه سرمایه‌گذاری و تامین مالی، بهینه‌سازی مصرف انرژی، تبادل نیروی انسانی به جای مهاجرت نخبگان، همزمانی تلاش برای گشایش‌های بین‌المللی و اصلاحات اقتصادی، همزمانی کارآمدسازی دولت در عین توانمندسازی مردم، توسعه فقرزدایی و پیشگیری از فقر در روند توسعه را از راهکارهای 9گانه دولت چهاردهم برای حل مشکلات اقتصادی کشور عنوان کرد و افزود: دولت معتقد است توسعه‌ای که فقط شامل عده‌ای خاص شود، توسعه نیست، چپاول است، چپاول عده کثیری توسط عده‌ای قلیل.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه اقتصاد، محور اصلی مسائل کشور است، اما تفکیک اقتصاد از سایر حوزه‌ها و تقلیل آن به مسائل متعارف اقتصادی خطای بزرگی است، اظهار کرد: امروز اصلاحات همزمان در مسائل داخلی و خارجی تنها راه خروج از شرایط فعلی است. این مهم میسر نمی‌شود، الا با نگاه یکپارچه به مسائل اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی، نگاه یکپارچه و درک مشترک از مسائل امروز کشور که نیازمند همراهی و همدلی قوای سه‌گانه تحت رهبریت مقام معظم رهبری است.رئیس‌جمهور اظهار کرد: ما در کشوری زندگی می‌کنیم که طبق آمارهای رسمی در سال گذشته 150 میلیارد دلار صادرات و واردات داشته است، با این حال به خاطر تحریم‌ها حتی امکان داشتن یک حساب رسمی بین‌المللی را نداریم، مصرف‌کننده، تولیدکننده و صادرکننده گران می‌خرند، ارزان می‌فروشند چون به صورت رسمی نمی‌توانیم تجارت کنیم.
جوان امروز با تحصیلات عالی، یا بدون آن، معترض است، چرا که بیش از نیمی از عمر خود را در دوران تحریم‌های شدید اقتصادی گذرانده و آثار آن را لمس کرده است و طبق آمارهای رسمی هر سال شاهد کاهش رفاه خود و خانواده‌اش بوده است که قطعا باید این مسیر را تغییر داد.به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهور با بیان اینکه اختلاف‌های درونی و فشارهای بیرونی فضای سیاستگذاری برای رفع مشکلات اقتصادی را بسیار محدود کرده است، به مسوولیت هر سه قوه برای حل این دو مشکل تاکید و به 9 راهکار دولت برای حل مشکلات اقتصادی اشاره کرد و گفت: ما به اجماع‌سازی در داخل درباره اصلاحات اقتصادی و سیاسی نیاز داریم. ما همه روی اولویت حق و عدالت توافق داریم این نقطه شروع همگرایی ماست، ما روی موضوع ایران برای همه ایرانیان و دولتی که نماینده گروه‌های سیاسی و اقوام و گرایش‌ها باشد توافق داریم، ما بر استفاده از روش‌های علمی و محوریت کارشناسی در اداره مملکت توافق داریم، باید با هم صریح باشیم و باید هدفمان تامین منافع ملی، مردم، کشور و برون‌رفت از وضعیت کنونی باشد، نباید مصلحت‌های بلندمدت مردم را فدای رضایتمندی‌های کوتاه‌مدت خود کنیم. رئیس‌جمهوری افزود: بنده تیم اقتصادی خودم را موظف کردم که به صورت پیوسته با عموم مردم در جهت رسیدن به اهداف چشم‌انداز و در سایه اجرای سیاست‌های کلی با تمام نمایندگان محترم، با همه نخبگان و کارشناسان صحبت کنند و درهای وزارتخانه‌ها و سازمان‌های تحت مدیریت خویش را روی اندیشه‌های مختلف بگشایند.
موانع اصلی اصلاح ساختار اقتصادی
پزشکیان در ادامه سخنانش، نبود اجماع ملی در سیاست داخلی و تنش‌های موجود در سیاست خارجی خصوصا تحریم‌های اقتصادی ظالمانه آمریکا را که منجر به پایین ماندن نرخ رشد اقتصادی شده است، از جمله موانع اصلی اصلاح ساختار اقتصادی و اجتماعی عنوان کرد و افزود: چه در حوزه سیاست داخلی، چه در حوزه سیاست خارجی و چه در اصلاحات اقتصادی و آثار مهم اجتماعی نمی‌توان و نباید بدون اجماع‌سازی دست به عمل زد، چرا که معتقدیم با این همه اختلاف‌نظر سیاسی بین ما و گفت‌وگو نکردن برای حل اختلافات، اجرای موفق برنامه اصلاحات اقتصادی ناممکن است.
مردم ناراضی‌اند
پزشکیان در کنار ارائه این راهکارهای اقتصادی برای برون‌رفت کشور از مشکلات اقتصادی، دولت چهاردهم را میدان جدید همراهی و همکاری درون حکومت، بین حکومت و جامعه و درون جامعه توصیف و تصریح کرد: دولت که امروز به مجلس معرفی شده، دولت وفاق ملی و دولتی است که خود را متعلق به همه ملت ایران و موظف به تامین حقوق شهروندی همه ایرانیان، ملتزم به اولویت بخشیدن به منافع ملی بر هر منافع دیگری می‌داند. رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی به صراحت توفیق دولت را موفقیت نظام عنوان کرده‌اند، اظهار کرد: چه توفیقی بالاتر از کم کردن مخاطره‌ها و تهدیدها برای کشور، کاستن از رنج‌های معیشت مردم و حفاظت از امید خلق شده در میان اقشار مختلف؛ چاره کار فهم مشترک این وضعیت و اقدام همدلانه همه قوا برای پاسخ به خواسته‌های مردم است، چرا که اگر صدای مردم به موقع شنیده نشود، سرخوردگی و ناامیدی فزاینده شکل می‌گیرد که حاصل آن زوال امید، نابودی اعتماد و افول سرمایه‌هاست.
پزشکیان با تاکید بر اینکه کشور در شرایط خطیر و مردم در وضعیت سخت اقتصادی قرار دارند، خاطرنشان کرد: بی‌عدالتی و ناترازی در غالب بخش‌های اقتصادی، اجتماعی، محیط‌زیست، آموزشی، فرهنگی و سیاسی را در بر گرفته و مسائل جامعه مزمن شده و تدابیر و رویه‌های جاری قادر به حل واقعی این مسائل نیستند. مردم احساس نارضایتی دارند و ما را پاسخگوی نیازهای خود نمی‌دانند و بی‌میلی آنها برای مشارکت پرشورتر در انتخابات نشانه‌ای از دلسردی‌هاست.
پزشکیان در بخش دیگری از سخنانش، با بیان اینکه تمام بحث این است که مردم باید از ما راضی باشند و این مردم امروز از ما ناراضی‌اند، اظهار کرد: مقصر ما هستیم، مقصر آمریکا و بیگانگان نیستند، اینکه ما باید مردم را راضی نگه داریم به کسی ربطی ندارد، باید با تمام وجود به مردم عشق ورزید و با آنها مهربان بود. رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به آیات کلام‌الله مجید که نارضایتی مردم را جنگ با خدا تعبیر کرده است، افزود: نارضایتی مردم یعنی نارضایتی خدا و این ماییم که رسالت و وظیفه‌مان ایجاد رضایت و آرامش در ملت و در جامعه است. رئیس‌جمهور در ادامه اصلاح روندها و شرایط براساس شیوه‌های گذشته را غیرممکن دانست و اظهار کرد: اگر با شیوه‌های قبلی قرار بود شرایط درست شود، درست می‌شد و روز‌به‌روز بدتر نمی‌شد، بنابراین باید دست از آن روش‌ها و شیوه‌ها برداریم.
اولویت‌های دولت چهاردهم
رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود، «فسادستیزی» و «احترام به آزادی بیان و نقد» را از دیگر اولویت‌های دولت چهاردهم برشمرد. پزشکیان گذر از یک دولت متصدی به دولتی تنظیم‌گر و تسهیلگر و بازگرداندن فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به مردم، فراهم آوردن زمینه‌های مشارکت هر چه بیشتر بخش خصوصی و عمومی با انحصارزدایی و رفع مداخلات را از دیگر اهداف و برنامه‌های دولت برای مدیریت اجرایی کشور عنوان کرد.
سطح رضایت عمومی مردم پایین است
رئیس‌جمهور با بیان اینکه همچنان مسائل بنیادی و ریشه‌ای ما حل نشده است، گفت: سطح رضایت عمومی مردم پایین است، آسیب‌های اجتماعی فزونی پیدا کرده، مهاجرت نیروهای کارآمد شتاب گرفته، امید به آینده روشن و الهام‌بخش، کم‌رنگ شده و وضعیت فقر و محرومیت که زیبنده جامعه ایرانی نیست همچنان وجود دارد.
اعلام ضعف‌های کشور
پزشکیان ادامه داد: در احقاق حقوق و استقرار عدالت سر ما بالا نیست، ما مشکل داریم، فساد و مناسبات رانت‌جویانه و معیوب رواج دارد، ناترازی‌های بزرگ در بودجه، در انرژی و مخاطرات عظیم در مقوله آب، محیط‌زیست و صندوق‌های بازنشستگی، کشور را تهدید می‌کند، ما همچنان درگیر چنددستگی و اختلاف بین معتقدین انقلاب هستیم، اختلاف و کاهش اعتماد نسبی قومیت‌ها به دولت و حاکمیت، اختلافات منطقه‌ای و روابط نه چندان مطلوب با کشورهای همسایه، اختلاف تشدیدیافته با کشورهای اروپایی، درگیری لفظی و در مواردی برخوردهای تهاجمی بین ایران و رژیم اشغالگر قدس و پشتیبانی آمریکا از نسل‌کش منطقه و تحریم‌های شدید آمریکا علیه ما و همراهی اکثر کشورها با آن و خروج ما از معاملات بین بانکی بین‌المللی به خاطر قرار گرفتن در فهرست سیاه گروه اقدام مالی «اف‌ای‌تی‌اف» را می‌توان از ضعف‌های موجود برشمرد.
پزشکیان مشکلاتی چون ناکارآمدی و پرهزینه بودن و غیرپاسخگو بودن نظام اداری کشور، تورم‌زایی و عدم تمرکز با کانون‌های متعدد تصمیم‌گیری و سیاستگذاری و انبوه مقررات، حجم انبوه پروژه‌های نیمه تمام عمرانی، تعداد بسیار زیاد مصوبات اجرا نشده، تاخیر طولانی در فعال‌سازی کریدورهای شمال به جنوب و شرق به غرب و از دست دادن فرصت بهره‌برداری از این مزیت‌ها، تاخیر در بازسازی و نوسازی حمل‌ونقل عمومی، فرسودگی ماشین‌آلات و ابزارهای صنایع، غیر رقابتی بودن تولید و قیمت بالا و پایین بودن کیفیت محصولات، جانمایی نادرست و پراکندگی بنگاه‌های تولیدی و شهرک‌های صنعتی از منظر علمی، اقتصادی و بهره‌وری که ارائه خدمات به آنان را با مشکل مواجه می‌کند، کاهش سرمایه اجتماعی، عدم اجرای عدالت متناسب با منطقه و قومیت و جنسیت و مذهبی، مشکلات مالی و فسادهای موجود، عدم شفافیت، رواج رشوه و فساد و رانت اطلاعاتی یا مالی را موجب تبدیل شدن نقاط قوت کشور به نقاط ضعف دانست و تصریح کرد: خوشبختانه در خلال انتخابات و پس از آن برای غالب جامعه و حتی کسانی که رای هم ندادند فرصتی برای خلق امید فراهم شده و نگه داشتن این امید و تثبیت آن وظیفه مشترک همه ارکان نظام است.
سرمایه اجتماعی‌مان کم شده است
رئیس‌جمهور در ادامه با بیان اینکه امروز آمریکا در راس تهدید‌های ما قرار داد و دائما کشورمان را تحریم می‌کند، افزود: اگر با هم باشیم و وحدت و انسجام داشته باشیم قادریم تمام این تهدیدها را کم‌رنگ کنیم. این در حالی است که در منطقه پر تنش و درگیر جنگ و خونریزی روابطمان با همسایگانمان ضعیف است، سرمایه اجتماعی‌مان کم شده، انسجام داخلی‌مان تضعیف شده و اعتبار دولت در قبال ملت کاهش پیدا کرده است.
دفاع از کابینه
بخش دیگری از سخنان پزشکیان به وزرای پیشنهادی‌اش اختصاص داشت. پزشکیان گفت: در انتخاب وزرا آنچه برای ما اهمیت داشت تشکیل دولت وفاق بود و بر این اساس به همه جریان‌ها و شخصیت‌ها اعلام کردیم که در این مسیر به ما کمک و گزینه‌های خود را معرفی کنند. رئیس‌جمهور خطاب به نمایندگان مجلس با بیان اینکه وزرای پیشنهادی که امروز در مقابل شما عزیزان نشسته‌اند خروجی صدها ساعت جلسه گروه‌های مختلف و بررسی هزاران پرونده افراد معرفی شده هستند، تصریح کرد: باور کنید در انتخاب هیچ یک از وزرای پیشنهادی رویکرد سیاسی دخیل نبوده و براساس همان شعار وفاق و وحدت گزینش شده‌اند. پزشکیان تاکید کرد: همه باید دست به دست هم دهیم تا این کشور درست شود.رئیس‌جمهور در جلسه عصر نیز با تاکید بر اینکه در تمام مراحل انتخاب وزرای پیشنهادی مشورت‌های لازم و در سطح بالا انجام شده و بدون مشورت به مجلس نیامده‌ایم، تصریح کرد: با تمام وجود به رضایت مردم اعتقاد داریم و تلاش خواهیم کرد که رضایت مردم را تامین کنیم. رئیس‌جمهور با بیان اینکه به وزرایی که بیش از دیگران نقد می‌کنید، برای رای اعتماد بیشتر کمک کنید، گفت: من این افراد را بیشتر از شما می‌شناسم؛ اگر همین الان اتفاقی بیفتد، همین افراد در خط مقدم هستند. مطمئن باشید از دفاع از کشور و نظام و رهبری کوتاه نخواهند آمد، ما را نظارت و کمک کنید، همه مردم کمک کنند تا ایران را به وضعیتی برسانیم که لیاقت ماست.
وضعیت کنونی لیاقت ما نیست
رئیس‌جمهور همچنین با انتشار پیامی نوشت: از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی تقاضا دارم با تفاهم، همبستگی، دقت به وضعیت کشور به تمام کابینه پیشنهادی برای ساخت ایران اسلامی رأی اعتماد بدهند. پس از پایان سخنان رئیس‌جمهوری در مجلس، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، موضوع استمرار جلسات بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت در دو شیفت کاری مجلس را به رای نمایندگان گذاشت که مورد موافقت قرار گرفت. به این ترتیب نمایندگان تا روز چهارشنبه، زمان اخذ رای نمایندگان برای تایید یا عدم تایید وزرای پیشنهادی، در دو نوبت صبح و عصر به بررسی صلاحیت آنها خواهند پرداخت.