به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، بر اساس نقلی که باقر شریف قَرَشی تاریخ‌پژوه شیعه، از کتاب «جوهرة الکلام فی مدح السادة الاعلام» آورده، دلیل مسافرت حضرت معصومه(س) به ایران نامه‌ای بود که امام رضا(ع) برای وی فرستاده بود و در آن از او خواسته بود به نزدش در خراسان برود.
بیماری در ساوه و وفات در قم
امام رضا(ع) در آن زمان ولی‌عهد مأمون، خلیفه عباسی، بود و در خراسان سکونت داشت. حضرت معصومه در میان راه بیمار شد و درگذشت.
به باور سید جعفر مرتضی عاملی، حضرت معصومه(س) در ساوه مسموم و در قم شهید شده است.
درخصوص علت رفتن او به قم دو گزارش وجود دارد:
طبق گزارش نخست، وی در ساوه بیمار شد و از همراهانش خواست او را به قم ببرند.
بنابر گزارش دوم که نویسنده کتاب تاریخ قم آن را درست‌تر دانسته، خود قمی‌ها از او خواستند به قم برود.
17 روز مریضی در خانه موسی بن خَزْرَج اشعری
حضرت معصومه در قم در خانه شخصی به نام «موسی بن خَزْرَج اشعری» ساکن شد و پس از 17 روز درگذشت. جنازه او را در قبرستانی به نام بابِلان (حرم کنونی) دفن کردند.
ماجرای دو سوارِ نقاب پوش برای دفن حضرت معصومه
آل سعد در زمان دفن پیکر حضرت معصومه(س) دچار اختلاف و دعوا شدند. در برخی روایت های تاریخی آمده است، سرانجام تصمیم گرفتند فردی به نام «قادر»، خادمی که پیرمردی صالح بود مراسم خاک سپاری را انجام بدهد؛
علامه مجلسی درجلد 60 کتاب بحارالانوار در صفحه 219 آورده است:
هنگام دفن جنازه حضرت معصومه، ناگهان دو سوارِ نقاب پوش از سوی بیابان پیدا شدند و به سرعت نزدیک آمدند و بر جنازه حضرت معصومه، نماز خواندند و جنازه را به خاک سپردند.
پس از پایان مراسم تدفین، آن دو نقاب‌پوش بدون آنکه با کسی حرف بزنند، سوار بر اسب شده و از آن جا دور شدند.
از آیت الله فاضل لنکرانی، نقل شده است که بعید نیست این دو سوار، از امامان بوده باشند.
