به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) غلامعلی حدادعادل، 30 مرداد در همایش گفتمان علوم انسانی در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی گفت: کشور به دست فارغ‌التحصیلان دانشگاهی اداره می‌شود و سرنوشت انقلاب از سرنوشت دانشگاه جدا نیست، اینکه امام بر وحدت حوزه و دانشگاه تاکید کردند، اقدام بنیادی بود. برخی شعارها ممکن است هیچ وقت کهنه نشود، بلکه با گذشت زمان به عمق آن بیشتر پی ببریم که شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی و وحدت حوزه و دانشگاه از این شعارهاست زیرا فاصله گرفتن از وحدت حوزه و دانشگاه رفتن به سمت سکولاریسم است.
حل مشکلات به شیوه علمی
وی اظهار کرد: اداره جامعه محتاج حل مشکلات انسانی و اجتماعی به شیوه علمی و منطقی است. ما برای اداره کشور و اثبات توانایی نظام، فقط به پزشک و مهندس محتاج نیستیم در درجه اول به متخصصان علوم انسانی نیاز داریم زیرا در کمبودهای اجتماعی و عمرانی می توانیم کارشناس استخدام کنیم اما در علوم انسانی نمی‌توانیم.
وی افزود: برخی هستند که علوم انسانی برایشان مهم نیست و به همه چیز فن سالارانه و تکنوکراتانه نگاه می‌کنند در حالی که حل مشکلات کشور به دست متخصصان علوم انسانی است. تمدن و فرهنگ اسلامی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سبک زندگی اسلامی، اقتصاد مقاومتی، مسئله هویت، انواع مسایل اجتماعی، مسایل خانواده، محبط زیست، مصرف و عناوینی که رهبری به عنوان شعار سال انتخاب کردند مسایلی است که مخاطب آن متخصصان علوم انسانی هستند.
وی اظهار کرد: علوم انسانی موجود در دانشگاه‌ها از غرب آمده است و این امر بدیهی است، ولی هدف نهایی ما از انقلاب رسیدن به تمدن اسلامی است و وقتی سخن از این تمدن می‌شود اذهان غربی‌ها به گذشته برمی‌گردد یعنی تمدنی که بود، نه تمدنی که هست و خواهد بود البته ما امروز چیزی به اسم تمدن اسلامی نداریم اگرداشتیم اجازه نمی‌دادیم در کشوری مثل بوسنی که اکثریت آن مسلمان هستند آن قدر مصیبت بر سرشان بیاید و کشورهای اسلامی هیچ کاری نتوانند بکنند. آیا اگر تمدن داشتیم اینقدر در مسایل جهانی ضعیف بودیم؟
حداد عادل با بیان اینکه تا ما به تمدن اسلامی نرسیم، فرودست و مستضعف خواهیم بود، گفت: فرهنگ اسلامی و فرهنگ قرآنی ابزار و نرم‌افزار ما برای رسیدن به تمدن اسلامی است.
وی با طرح این سؤال که آیا فرهنگ قرآنی با علوم انسانی غربی رابطه دارد و می توانیم با آن به تمدن اسلامی برسیم و آیا بدون نگاه انتقادی به علوم انسانی موجود در دانشگاه‌ها به تمدن اسلامی می‌رسیم، تصریح کرد: ما معتقدیم این ممکن نیست زیرا غرب امروز تاریخی دارد که آنها بهتر از ما بیان کرده‌اند؛ تاریخ غرب جدید بعد از رنسانس، تاریخ دورشدن دنیای غرب از ایمان و دین و رنسانش یعنی آغاز خداحافظی با دین است. و سکولاریسم با گذشت زمان عمیق‌تر شده است.
باورهای رنسانسی
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در رنسانس جدید غربی، دو باور ایجاد شد یکی تقابل جدی میان علم و دین که محاکمه گالیله و ... نماد عینی آن است و دیگری تعارض میان آزادی و دین است که در آثار فیلسوفان مطرح شده است و اوج این تعارض را در اظهارات نیچه می‌بینیم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: عناد ما با اومانیسم، سطحی و از روی شعار نیست زیرا اومانیسم بستر سکولاریسم و بی خدایی است یعنی برای اداره جامعه باید سراغ عقل جمعی بروید و نه سراغ احکام دینی و حرف فقها و ... برای مسایل فردی و شخصی است و دین نباید در مسایل اجتماعی حرفی داشته باشد.
وی اظهار کرد: در چهار قرن اخیر، فیلسوفان غربی جانشین پیامبران شده‌اند بنابراین ما حق داریم لااقل احتمال ناسازگاری علوم انسانی موجود در دانشگاه‌ها را با فرهنگ قرآنی بدهیم و حق داریم منتقد باشیم و کسی نمی‌تواند این حق را از ما بگیرد و ما می توانیم نگاه جدیدی به انسان و عالم و خدا داشته باشیم و می خواهیم آنچه خودمان قبول داریم مبنای فکر و اندیشه و علوم انسانی خودمان قرار دهیم و بر همین اساس علوم انسانی غربی را نقد می کنیم پس انتقاد از علوم انسانی غربی، حق ما است.
مقلد نباشیم
وی تاکید کرد: عده ای نباید حرکت ما در مسیر اصلاح علوم انسانی را با برچسب‌های سیاسی و جناحی و ... تحقیر کنند زیرا ما مرغ نیستیم که هر چه جلوی منقار ما می‌آید آن را بخوریم و حیوان نیز چنین کاری نمی‌کند که هر چیزی جلویش می‌آید آن را بخورد. رهبری نظام به ویژه در سال 88 بر ضرورت تحول تاکید کرد وشورای عالی انقلاب فرهنگی نیز اساسنامه‌ای در این راستا درست کرده است.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: این شورا در طول چندسال گذشته بیش از صد جلسه داشت و یکی از اولین تصمیماتش این است که از میان رشته های مختلف علوم انسانی، 15 رشته را اولویت داده است که تحول و ارتقاء علوم انسانی در درجه اول در این 15 رشته باشد که علوم تربیتی، روان شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد، مطالعات زنان، کلام جدید و هنر و معماری و ... از جمله آنها است.
حدادعادل بیان کرد: در کنار این 15 رشته نیز کارگروهی به آموزش‌های علوم انسانی مدارس قبل از دانشگاه اختصاص یافت و در حال حضر 200 نفر از اساتید دانشگاه و حوزه در قالب این کارگروه با شورای تحول علوم انسانی همکاری دارند و این شورا اهدافش اسلامی سازی، بومی سازی و کارآمدی و روزآمدی علوم انسانی است و میدان عمل نیز به برنامه‌های درسی و متون، استادان، دانشجویان و پایان‌نامه‌ها و مجلات اختصاص یافته است.
نماینده مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: در چند سال اخیر تکیه و تاکید ما بر برنامه‌ها و متون بوده است و این کارگروه‌ها تاکنون بیش از دو هزار جلسه داشته‌اند، و ما تحول در هر رشته‌ای را در درجه اول به استادان هر گروه واگذاشتیم و تاکنون بیش از 25 برنامه را تصویب کرده‌ایم و احتمالا حدود 7 هزار عنوان کتاب درسی لازم است.
اقدامات فوری
وی افزود: به عنوان یک اقدام فوری درصدد هستیم که یک کتاب درسی انسان شناسی اسلامی شایسته رشته های علوم انسانی دانشگاه ها تالیف کنیم که جایگزین کتب معارف اسلامی باشد که البته همین اقدام فوری ما الان دو سه سال است که طول کشیده است و البته در صددیم تا کتابی نیز با عنوان نقد انسان شناسی غربی چاپ و در آن اومانیسم و سکولاریسم نقد شود و در این راه چالش‌های مهمی پیش روی ما است البته برخی در داخل این مباحث را زیر ذره‌بین گذاشته‌اند تا نگذارند چنین چیزی رخ دهد و علیه آن تبلیغ می‌کنند.
ایجاد پژوهشگاه مطالعات راهبردی
حداد عادل عنوان کرد: کار بسیار عظیمی فراروی ما است و اگرچه چهار هزار نیرو برای کار جذب شده و به شورای عالی انقلاب فرهنگی هم پیشنهاد داده‌ایم که باید پژوهشگاه مطالعات راهبردی تحول در علوم انسانی ایجاد شود.
وی افزود: حرکت به سمت تحول در علوم انسانی را از جلوه‌های عالی استقلال و آزادی می‌بینیم و این استقلال محقق نمی‌شود مگر اینکه یک نگاه منتقدانه نسبت به علوم انسانی موجود داشته باشیم و همین نگاه را باید به سنت نیز داشته باشیم.
اسلامی‌سازی بدون حوزه علمیه ممکن نیست
وی گفت: من پیشنهاد می‌کنم که حلقه‌های علمی متناسب با 15 رشته با یکدیگر سازماندهی شده و ارتباط پیدا کنند و در کنار آن با حوزه نیز مرتبط شوند زیرا اسلامی‌سازی بدون حوزه ممکن نیست.
