امام علیه السلام و بهره گیری از دعا
یکی از کارهای مهمامام سجاد علیه السلام در آن شرایط خفقان و در آن روزگار
خاموشی، نشر معارف و حقایق ناب اسلامی و عقاید شیعی به زبان دعا بود. دعا یعنی
خواندن؛ دعا یعنی درخواست از خدا؛ دعا ایجاد ارتباط بین مخلوق و خالق است؛ آنجا که
آدمی احساس تنهایی می کند و کسی را ندارد و نیاز به تکیه گاهی دارد که در مشکلات و
مصائب به طمأنینه و آرامش دست یابد، دعا ابزاری برای نیل به این هدف است
.
آری حضرت علیه السلام در آن شرایط از طریق دعا علاوه بر آن که مقام آن
حضرت، ایجاب می کرد چنین سیره ای را در پیش گیرد به مردم نحوه دعا، مناجات و
عبادت حق تعالی را تعلیم فرمود، و در عین حال در این مدرسه عشق، الفبای اسلام و
شیعه را به تشنگان حقیقت و شیفتگان اهل بیت علیهم السلام آموخت
.
دعاهای امام سجاد علیه السلام یادگاری است ماندگار از آن حضرت علیه السلام
که آکنده از معارفی است که اوج تقرب انسان به خدا را نشان می دهد و هر کس به قدر
ظرفیت خود از آنها بهره می گیرد
.
آن حضرت در این دعاها به مسائل اساسی و ریشه ای پرداخته است. از جمله این مسائل
تأکید بر صلوات بر محمد و آل محمد صلی الله علیه وآله وسلم می باشد. در آن
شرایط که کسی نمی توانست از علی علیه السلام و اهل بیت رسول الله صلی الله
علیه وآله وسلم دم بزند، حضرت در دعاها صلوات بر آل محمد را بعد از صلوات بر
محمد، مطرح می کرد
.
این در واقع جنگ تمام عیار با نظام حاکم بر مردم و مسلمانان در آن شرایط بود
.
بنی امیه بسیار کوشیده بودند که نام اهل بیت را در گذر زمان به فراموشی بسپارند و
عملاً با علویان در ستیز بودند. آنها بسیاری از علویان را به شهادت رساندند
.
در این شرایط، حضرت در لابه لای دعاها نام اهل بیت را می گنجانید، چنان که در
دعای روز عرفه می فرماید
:
«
ربّ صلّ علیه و علیهم صلوةً لا أمد فی اوّلها و لا غایة لأمدها و لا نهایة
لآخرها.»
«
ای پروردگار! بر آن حضرت و بر آل او درود فرست، درودی که اولش را حدی و مدتی و
آخرش را پایانی نباشد
.»
در فقره ای از دعا به صراحت از آنان به عنوان «خزانه داران علم خدا و نگهداران
دین الهی و جانشینان خدا در زمین» یاد کرده است
:
«
ربّ صلّ علی اطائب اهل بیته الذین اخترتهم لامرک، و جعلتهم خزنة علمک، و حفظة
دینک و خلفاءِک فی ارضک و حججک علی عبادک و طهّرتهم من الرجس و الدنس تطهیراً
بارادتک و جعلتهم الوسیلة الیک و المسلک إلی جنّتک.»
«
ای پروردگار! درود فرست بر پاکیزه تران خویشان آن بزرگوار (حضرت فاطمه و ائمه
اثنی عشر علیهم السلام ) که آنان را برای فرمان خود برگزیدی و خزانه داران علمت
و نگهداران دینت و جانشینان خود در زمینت و حجتهای خویش بر بندگانت قرار دادی و
آنان را به خواست خود از پلیدی و ناپاکی پاک ساختی و ایشان را دستاویز به سوی خود و
راه بهشت خویش گردانیدی
.
»