مدیر طرح ملی تغییر آب و هوا به همه ابهاماتی که در رابطه با توافقنامه پاریس وجود دارد پاسخ داد.
به گزارش ، خبرآنلاین نوشت: «این روشن است که آنچه داریم درباره آینده کودکان خود انجام میدهیم، یک مشکل اخلاقی است.» این جمله جیمز هانسن دانشمند آمریکایی درباره افزایش دمای کره زمین و انتشار گازهای گلخانهای در جهان است.
برای حل این مسئله اخلاقی دو سال پیش جهان گامی برداشت و سران بیش از 150 کشور در پاریس توافق کردند که هر کدام به میزان متناسبی انتشار گازهای گلخانهای خود را کاهش دهند، این توافقنامه در بسیاری از کشورها اجرا شد ولی در ایران برخی از انتقادات به این توافقنامه بعد از ورود آن به شورای نگهبان انجام شد.
در این مدت انتقادات مختلفی از حضور ایران در توافقنامه پاریس شد، انتقاداتی درباره عدم وجود تغییراقلیم، تحریم شدن ایران در صورت، اجرایی نکردن تعهداتش و ... در این با محسن ناصری مدیر طرح ملی تغییر آب و هوا گفتگو کردیم. در این مصاحبه از ابهامات ایجاد شده درباره توافق اقلیمی پاریس گفت.
چه شد که در غرب برخی شروع به انتقاد از توافقنامه اقلیمی پاریس کردند؟ و چرا در ایران هم چنین اتفاقی رخ داده است؟
در ایالت متحده آمریکا بعد از اینکه انتقاداتی به توافقاقلیمی پاریس انجام شد، مشخص شد که منتقدین از شرکتهای نفتی حقوق میگرفتند. اما در کشور ما مسئله فرق دارد، افراد دغدغههای متنوعی در خصوص حفظ منافع ملی دارند و با مطرح شدن این سند سعی میکنند به هر وسیلهای که دغدغههای خود را مطرح کنند.
به نظر شما حضور ایران در توافقنامه پاریس به منافع ملی آسیب میرساند؟
ببینید ما الان داریم درباره مسئلهای صحبت میکنیم که بیش از 190 کشور دنیا درباره آن فعالیت موثر دارند، در آن همکاری میکنند و سعی میکنند یک حالت مشارکتی را به شکل سازنده جلو ببرند. البته این چنین معنایی ندارد که همه کشورهایی که در توافقنامه هستند کاملا از همه چیز راضی باشند بلکه آنها سعی میکنند که به مرور زمان با افزایش فعالیتهای خود از فرصتهایی که در این توافنامه لحاظ شده حداکثر بهره را ببرند و کشورشان سود کند. من گمان میکنم با توجه به ظرفیتهایی که در این توافقنامه وجود دارد، حضور ایران در آن هم کاملا به نفع ما است به شرطی که فعالانه برخورد کنیم و از فرصتها استفاده کنیم. همچنین اقداماتی که در این توافقنامه میخواهیم انجام دهیم در راستا کاهش مصرف انرژی است و میتواند به افزایش بهرهوری انرژی کمک کند.
در برنامه تلویزیونی ثریا میگفتند ساختار اجباری در توافقنامه پاریس وجود دارد و اگر ایران تعهد خود را در توافقنامه پاریس اجرایی نکند تحریم میشود آیا این موضوع درست است؟
حالا که هنوز اصلا توافقنامه در مجلس تصویب نشده است ولی به طور کلی باید بینیم منظور ما از ساز و کار اجباری چیست؛ اگر هر کشوری حرفی میزند باید به حرف خودش پایبند باشد، یعنی حرف دولتها باید اعتبار داشته باشد و این موضوع بدیهی است. اما اگر کسی فکر میکند با اجرایی نشدن این توافقنامه ما مشمول جریمه میشویم؛ به من نشان بدهند کجای توافقنامه چنین چیزی نوشته شده است؟ من چنین چیزی در توافقنامه ندیدم. همچنین بعدی این است که در توافقنامه مکانیزمی وجود دارد که هر موقع منافع ما تامین نشود میتوانیم از آن خارج شویم. البته مزایا و مکانیزمهای مالی هم در این توافق وجود دارد که ما میتوانیم از آن بهره بگیریم و مسیر خود را جلو ببریم.
یعنی شما میگویید حضور ایران در این توافقنامه مزایایی دارد، ولی عدم حضور ما هیچ تنبیه و جریمهای به همراه ندارد؟
مجلس میتواند این توافقنامه را تصویب نکند ولی یادمان باشد در این صورت ایران جزو 3 کشوری میشود که این کار را کرده است. اگر این مسئله (تغییر اقلیم) اهمیت ندارد این کار را نکنیم کسی ما را مجبور نکرده که باید این توافقنامه را امضا کنیم.
به نظر شما در پایان این توافقنامه در مجلس تصویب میشود؟
در واقع مجلس این توافقنامه را تصویب کرده است ولی شورای نگهبان ایراداتی به این توافقنامه گرفته است و قرار است مجلس در این رابطه اظهار نظر کند، در نهایت امیدوارم مجلس این توافقنامه را تصویب کند. سپس دستگاههای امور خارجه کشور به جدیت دنبال این باشند که ما از ظرفیتهایی که این توافقنامه در اختیار ما قرار میدهد بهرهمند شویم، من امیدوارم از این فرصت استفاده کنیم.
آقای ناصری یکی دیگر از انتقادات که در برنامه ثریا هم گفته شد این بود که چون این توافقنامه در راستای اهداف توسعه پایدار است نباید در ایران اجرایی شود، آیا این حرف درست است مگر قبلا هم مذاکراتی در رابطه با تغییراقلیم انجام نمیشد؟ و در راستای اهداف توسعه پایدار بودن چه مشکلی دارد؟
ببینید سالها است قبل از مشخص شدن اهداف توسعه پایدار در رابطه با تغییراقلیم در دنیا مذاکراتی درباره تغییراقلیم انجام شده است ولی این هم باید بگویم به نوعی الان همه اجزا به هم مرتبط هستند و به نوعی در راستای اهداف توسعه پایدار قرار دارند. تا وقتی که کشور ما از لحاظ برنامهریزی و سیاستگذاری وامدار جایی نباشد و استقلالش حفظ شود به راحتی میتوانیم در مقطع بینالمللی همکاری کنیم.
و سوال آخر؛ الان همه میدانیم که وضع بحران آب در کشور جدی است، تغییراقلیم چقدر میتواند شرایط را بدتر کند؟
بر اساس سناریوهای میانه (سناریویی حالت متوسط میزان افزایش دما با گرمایش جهانی) این پتانسیل وجود دارد دمای ایران به ازای هر 10 سال تقریبا چیزی حدود یک درجه دمای متسوط زیاد شود، همچنین هر 1.5 درجه افزایش دما چیزی حدود 20 تا 25 میلیارد متر مکعب از منابع آب کشور را از بین میبرد. این نشان میدهد منابع آبی کشور ما نسبت به گرمایش جهانی بسیار آسیبپذیرند. به همین دلیل خوب است که ایران برای کاهش اثرپذیری و کاهش انتشار گازهای گلخانهای قدم بردارد.