خبرگزاری مهر - گروه استانها: نمدمالی از صنایع بسیار قدیمی است که درباره تاریخ و محل پیدایش آن اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی قدیمیترین نمونههای بهدستآمده، در پازیریک متعلق به ایران دوره هخامنشی است.
نمد سادهترین نوع کفپوش است و ساخت آن احتیاج به دستگاه خاصی ندارد. در نمدمالی از خاصیت طبیعی پشم یعنی در هم پیچیدن الیاف، بهواسطه رطوبت و فشار، استفاده میشود.
ماده اصلی نمد، پشم گوسفند به رنگهای طبیعی سفید، قهوهای، سیاه و یا ترکیبی از آنها برای زمینه و مقداری پشم رنگ شده است. تولید یک قطعه نمد معمولاً یکروزه انجام میشود و نمدمالان اغلب بهصورت دونفری کار میکنند.
امروزه نمد در بیشترین نقاط ایران تولید میشود و مراکز عمده آن استهبان فارس، شهرهای مختلف گیلان و مازندران، سمنان، دامغان، قوچان، چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه و ... است.
صنایع دستی؛ ظرفیت کمنظیر چهارمحال و بختیاری
چهارمحال و بختیاری یکی از استانهای جنوب غربی کشور است که در ارتفاعات زاگرس قرار دارد. این استان دارای تاریخ، فرهنگ و پتانسیلهای غنی است که در کمتر نقاط دیگر کشور مشاهده میشود.
یکی از حوزههایی که استان چهارمحال و بختیاری را استانی پراهمیت در کشور و جهان جلوه داده صنایعدستی این استان است. صنایعدستی چهارمحال و بختیاری با بهرهگیری از مواد اولیه موجود در استان که مهمترین آن پشم است توانسته جایگاه ارزشمندی در کشور و جهان پیدا کند.
افزایش صادرات محصولات نمدی و بهرهگیری از خلاقیت و نوآوری در تولید محصولات زمینه توسعه این حرفه را در استان افزایش داده است و هماکنون این استان توانسته جایگاه اول را در تولید نمد کسب کند فرشهای دستبافت این استان که با بهرهگیری از مرغوبترین پشمهای تولیدی استان بافته میشود در سطح جهان شناختهشده هستند. از طرفی محصولات نمدی این استان نیز از گذشته تاکنون از مشهورترین و باکیفیتترین صنایعدستی کشور بوده است.
جدا از فرش چهارمحال و بختیاری که از قدیمالایام شهرت جهانی دارد، محصولات نمدی این استان نیز مدتی است شهرت جهانی پیداکردهاند و به علت بهرهگیری از خلاقیت توانسته وارد بازارهای جهانی ازجمله کشور آمریکا شود.
افزایش صادرات محصولات نمدی و بهرهگیری از خلاقیت و نوآوری در تولید محصولات زمینه توسعه این حرفه را در استان افزایش داده است و هماکنون این استان توانسته جایگاه اول را در تولید نمد کسب کند.
شهرکرد با داشتن سابقه تاریخی تولید نمد و یکی از شهرهای تولیدکننده بیشترین محصولات نمدی کشور ، در راه ملی شدن و جهانیشدن قرار گرفته است و هماکنون مقدمات اولیه برای تحقق این امر از سوی ارگانهای مربوطه انجام شده است تا زمینه معرفی شایسته این هنر- صنعت اصیل ایرانی و صادرات شایسته آن فراهم شود.
سابقه طولانی و تاریخی
یکی از فعالان حوزه نمد در چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تولید محصولات نمدی در چهارمحال و بختیاری سابقه طولانی و تاریخی دارد.
حسینی دهکردی عنوان کرد: تولید محصولات نمدی در شهرکرد یکی از شغلهای مهم این منطقه در گذشته به شمار میرفته است که خانوادههای بسیاری از طریق این شغل مخارج خود را در این شهر تأمین میکردند.
وی عنوان کرد: این شغل در گذشته تحت عنوان «نمدمالی» معروف بوده است و کسانی که در این حرفه فعالیت میکردند «نمدمال» عنوان میگرفتند و نمدمالها افراد قوی با دستانی ورزیده بودند.
این هنرمند بخش صنایعدستی بیان کرد: اگرچه نمدمالی در گذشته شغلی طاقتفرسا محسوب میشده اما صنعتی بوده که هیچگاه مشتری خود را از دست نداده و هماکنون نیز درحالتوسعه و پیشرفت است.
احیای هنری قدیمی
وی گفت: ورود ایدههای جدید به این صنعت موجب شده محصولات تازهای ارائه شود که مطابق با سلیقه مشتری است و این کالا در سبد مصرفی بسیاری از خانوارها قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: بهرهگیری از مواد اولیه طبیعی و نداشتن مواد شیمیایی از مهمترین امتیازهای این محصول دستی است که بسیاری از خانوارها را به سمت خرید محصول ترغیب کرده است.
نوآوری ها و تغییر کاربری های در تولید نمد در این استان ایجاد شده است که موجب شد نمد چهارمحال وبختیاری در بخش ملی و جهانی مورد توجه قرار بگیرد
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری نیز دراینباره گفت: نمد یکی از صنایع بومی و دارای سابقه در استان چهارمحال و بختیاری است.
مهرداد رئیسی عنوان کرد: تولید محصولات نمدی یکی از پتانسیلها و امتیازهای خوب استان چهارمحال و بختیاری در بخش صنایعدستی است.
وی اظهار داشت: نمد دارای سابقه تاریخی در چهارمحال و بختیاری است و یکی از شاخصهای مهم در بخش صنایعدستی این استان است.
وی گفت: طی سالهای گذشته اتفاق خوبی که در بخش نمد افتاده این است که نوآوریها و تغییر کاربریهای در این بخش ایجاد و موجب شده است نمد چهارمحال و بختیاری در بخش ملی موردتوجه قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینکه در گذشته در بخش نمد، چند نوع محصول تنها تولید میشده است، اظهار داشت:تولید محصولات جدید و گسترش نوآوری و خلاقیت در تولید محصولات موجب شده است که محصولات نمدی در سبد خرید خانوار قرار بگیرد.
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: در حال حاضر بیش از 30 نوع محصول نمدی در این استان تولید میشود.
کسب نشان ملی یونسکو
وی عنوان کرد: کسب نشان ملی یونسکو در بخش نمد توسط چهارمحال و بختیاری زمینهای شد برای بسترسازی و رقابت بین سایر هنرمندانی که در این بخش فعالیت میکنند.
وی ادامه داد: هنرمندان این استان با بهرهگیری ازنظر کارشناسان با ایجاد نوآوری و خلاقیت در تولید محصولات توانستند محصولاتی تولید کنند که مورد استقبال و خرید مردم قرار بگیرد.
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: خلاقیت و نوآوری هنرمندان این بخش ضمن اینکه نمد سنتی استان را حفظ کرد موجب شد اشتغال قابلتوجهی در این بخش ایجاد شود.
وی با اشاره به اینکه تولید محصولات نمدی در استان به دو شیوه انجام میشود، ادامه داد: تولید محصولات نمدی در استان بهصورت سنتی و نمد نوین انجام میشود.
وی گفت: هنرمندان این استان در بخش سنتی با بهرهگیری از مواد اولیه موجود در استان درزمینهٔ تولید محصولات نمدی حرکت میکنند و در بخش نوین نیز محصولات نمدی با بهرهگیری از تحقیقات انجامشده درزمینهٔ سلایق مردم و ایجاد نوآوری تولید میشوند.
جایگاه نخست در کشور
وی گفت: در حال حاضر استان چهارمحال و بختیاری با افزایش تولید و توانمندی بالا در این بخش و صادرات نمد توانسته جایگاه اول را در بین استانهای دیگر داشته باشد.
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: تغییر کاربری در این بخش و حجم تولید بالا و همچنین صادرات قابلتوجه نمد موجب شده است که این استان جایگاه ارزشمندی در بحث تولید نمد در سطح کشور کسب کند.
وی اظهار داشت: شهرهای ملی و جهانی دارای یک ویژگیهایی هستند که اگر این ویژگیها و شاخصها در یک استان وجود داشته باشد میتواند بهعنوان یکی از صنایعی که تبدیلشدن به این بحث را داشته باشد، مطرح شود.
معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری ادامه داد: از مهمترین شاخصهای شهر جهانی و ملی شدن میتوان به تعداد هنرمندان، میزان تولید، اشتغال، توجه مراکز دانشگاهی به این بخش، صادرات، نوآوری و... اشاره کرد.
وی عنوان کرد: در حال حاضر در بخش نمد پیگیر هستیم شهر ملی و جهانی به نام این استان تأیید شود، پرونده این امر سال گذشته ارسال و درخواستها از سوی فرماندار، استاندار و میراث فرهنگی استان ارائهشده است.
صادرات 250 هزار دلاری
کارشناس صنایعدستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: در حال حاضر در این استان سالانه بیش از 30 تن محصولات نمدی تولید میشود.
محمدرضا طاهر پور ادامه داد: با توجه به وجود ظرفیتها و پتانسیلها در استان چهارمحال و بختیاری میتوان ظرفیت تولید را به 90 تن در سال رساند.
وی اظهار داشت: در سال گذشته 250 هزار دلار محصولات نمدی از چهارمحال و بختیاری صادر شد و پیشبینی ما این است که اگر بتوانیم از تمام ظرفیتهای این بخش بهطور کار بهره بگیریم، میتوانیم بیش از 400 هزار دلار در این بخش صادرات داشته باشیم.
وی تأکید کرد: در حال حاضر عمده فعالیت نمد در دو شهرستان شهرکرد و بروجن استان چهارمحال و بختیاری است.
کارشناس صنایعدستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: کارگاههای تولیدی نمد در این استان در بخش محصولات جدید با بهرهگیری از خلاقیت و نوآوری و همچنین بخش سنتی فعالیت میکنند.
طاهر پور اظهار داشت: راهاندازی مجتمع کامل تولید نمد در این استان شامل پشمریسی، رنگرزی، طراحی و... از مهمترین اقدامات در این استان به شمار میرود.
اشتغالزایی نمدمالی
وی گفت: در بخش تولید محصولات سنتی نمد حدود 50 کارگاه فعالیت میکنند و در بخش نمد نوین نیز بیش از 20 واحد تولیدی داریم که این واحدها به شکل کارگاه و خانگی فعالیت میکنند.
کارشناس صنایعدستی و بازرگانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه تولید محصولات نمدی در این استان توانسته است اشتغال قابلتوجهی ایجاد کند، ادامه داد: حدود 500 نفر بهصورت مستقیم در بخش تولید محصولات نمدی در این استان فعالیت میکنند و اشتغال غیرمستقیم این بخش نیز چندین برابر اشتغال مستقیم است.
وی ادامه داد: ورود فارغالتحصیلان دانشگاهی به این بخش از مهمترین مواردی است که طی سالهای گذشته در این استان شاهد آن هستیم و این امر نقش مهمی در توسعه این بخش داشته است.