مقاله ی حاضر اطلاعاتی را درباره ی غذاهای سالم برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ارائه می دهد.
دیابت نوع 1 و 2 دو نوع اصلی دیابت می باشند. سطوح غیر طبیعی گلوکز خون علامت مشخص بیماری دیابت می باشد. سطح بالا یا پایین گلوکز خون در نهایت منجر به ایجاد عوارض مختلف در بیماران دیابتی می گردد. غده ی پانکراس هورمون انسولین آزاد کرده که باعث انتقال قند خون به سلول های بدن می گردد. این سلول ها از قند خون جهت تولید انرژی استفاده می کنند. هنگامی که سطوح گلوکز خون به واسطه ی کمبود انسولین افزایش می یابد، باعث ایجاد بیماری دیابت نوع 1 می گردد. هنگامی که سلول ها به انسولین واکنش نشان ندهند، دیابت نوع 2 ایجاد می شود. مقاومت به انسولین نیز منجر به سطوح بالای گلوکز خون می گردد. همچنان که گلوکز خون افزایش می یابد، بدن به منظور پایین آوردن سطوح گلوکز نیاز بیشتری به انسولین دارد. انسولین تولید شده توسط غده ی پانکراس برای حفظ تقاضای بدن کافی نیست. بنابراین پانکراس بیش از حد کار کرده و در نهایت توانایی تولید انسولین به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد. احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 با افزایش سن بالا می رود. این نوع دیابت به تدریج توسعه یافته و در مراحل اولیه بدون علامت می باشد. رژیم غذایی سالم و ورزش منظم به پیشگیری این بیماری کمک می کند.
رژیم غذایی سالم برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2
مردانی که دارای سابقه ی خانوادگی ابتلاء به دیابت دارند، آن هایی که سن بالای 45 سال دارند، وزن بیش از حد دارند، کسانی که دارای سطوح کلسترول بالا و فشار خون بالا هستند، احتمال ابتلاء به دیابت نوع 2 در آن ها بالاتر از دیگر افراد می باشد. به طور مشابه، زنان چاق، زنان با سابقه ی ابتلاء به دیابت حاملگی، زنان با سابقه ی خانوادگی دیابت یا با سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 در آن ها بالاتر می باشد. افزایش گرسنگی و تشنگی، تکرر ادرار به خصوص در طول شب، عفونت های مکرر، درمان آهسته ی زخم از علائم دیابت می باشد. افراد مبتلا به دیابت باید رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشند. رژیم غذایی سالم و انجام منظم تمرینات ورزشی بخش اجتناب ناپذیری از درمان دیابت می باشد.
غذاهای غنی از فیبر
کربوهیدرات ها منبع اصلی گلوکز می باشد. افراد دیابتی نیاز به مصرف کربوهیدرات های پیچیده به جای کربوهیدرات های ساده دارند. زمان بیشتری جهت هضم کربوهیدرات های پیچیده وجود داشته و بنابراین مصرف این گونه کربوهیدرات ها منجر به ایجاد حداقل نوسانات در سطوح قند خون می گردد. برخی از این سبزیجات مغذی بدون نشاسته شامل اسفناج، کلم بروکلی، چغندر خام، کلم بروکسل، گل کلم، بادمجان و خیار می باشد. فیبر غذایی نقش مهمی را در پایین آوردن سطوح بالای قند خون ایفاء می کند. محصولات غلات، سبزیجات و میوه ها منبع غنی از فیبر و به ویژه فیبر محلول هستند که جهت مقاومت به انسولین به کار گرفته می شود. این مواد روند هضم را کند کرده و از نوسانات بالای سطوح قند خون جلوگیری می کنند. بنابراین بیماران دیابتی باید غذاهایی مانند نان سبوس دار گندم، غلاتی مانند برنج و جو، آرد سبوس دار، غلات سبوس دار، همراه با میوه ها و سبزیجات حاوی قند پایین را در رژیم روزانه ی خود قرار دهند.
غذاهای با شاخص قند خون کمتر از 55 به عنوان غذاهای دارای قند خون پایین شناخته می شوند. این غذاها گلوکز را به صورت آهسته به جریان خون آزاد می کنند. میوه های سالم برای افراد دیابتی شامل گیلاس، گلابی، آلو، گریب فروت، سیب، پرتقال و کیوی بوده و غذاهای سالم برای این افراد شامل سبوس، دانه ی گندم، جو، چاودار، برنج و غیره می باشد. سبزیجات مناسب برای افراد دیابتی نیز شامل اسفناج، مارچوبه، کرفس، پیاز، قارچ، کدو سبز، لوبیا قرمز پخته شده، نخود سبز، سیب زمینی شیرین و غیره می باشد. مصرف حبوبات حاوی قند خون پایین مانند نخود، عدس و سویا نیز برای بیماران دیابتی مفید می باشد. بیماران دیابتی باید روز خود را با غلات حاوی فیبر بالا شروع کنند. بهتر است 5 تا 6 وعده های غذایی کوچکتر و دو وعده ی بزرگتر برای صرف غذا در روز داشته باشند.
غذاهای طبیعی و سالم
گوشت غنی از چربی اشباع شده بوده که خطر سطوح کلسترول بالا و بیماری های قلبی را افزایش می دهد. غلات، میوه ها و سبزیجات، محصولات لبنی کم چرب، سفیده ی تخم مرغ، گوشت بدون چربی، مرغ بدون پوست و ماهی کم چرب غذاهای طبیعی و سالم می باشند. از خوردن غذاهای آماده و فراوری شده که فاقد مواد غذایی ضروری برای بدن می باشند، خودداری کنید. علاوه بر این، این غذاهای حاوی افزودنی های مضر، قند بیش از حد، نمک و غیره می باشند. از مصرف غذاهای کنسروی و آب میوه های شیرین شده نیز خودداری کنید. به دلیل وجود فیبر کاهی در میوه، بهتر است افراد دیابتی به جای مصرف آب میوه، خود میوه را مصرف کنند. فیبر غذایی نه تنها به هضم غذا کمک می کند، بلکه با سیر نگه داشتن شما برای مدت زمان طولانی، به کنترل گرسنگی نیز کمک می کند. به جای استفاده از چیپس سیب زمینی، سیب زمینی سرخ کرده، کیک، آب نبات و پنیر فراوری شده، افراد دیابتی باید میوه، غلات حاوی فیبر بالا، شیر بدون چربی، انواع ماست های کم چرب و بدون چربی، خشکبار و سالادهای با دسر کم چرب به عنوان تنقلات مصرف کنند. دستورالعمل های سالم برای افراد دیابتی باید حاوی میوه های شیرین نشده ی خشک و آجیل هایی مانند گردو و بادام و غلاتی مانند کنجد، کدو تنبل و تخم آفتابگردان باشد. این غذاها به تنظیم متابولیسم و تولید انرژی کمک می کنند. ادویه جاتی مانند دارچین، زردچوبه و فلفل سیاه نه تنها به افزایش مزه ی غذا کمک می کنند، بلکه باعث بهبود عملکرد انسولین نیز می شوند. افراد دیابتی باید میوه و سبزیجاتی که دارای رنگ های زرد، نارنجی، قرمز و سبز تیره است را بیشتر مصرف کنند، چون این نوع میوه ها و سبریجات حاوی آنتی اکسیدان هایی بوده که تاثیر رادیکال های آزاد را بر بدن خنثی کرده و باعث تقویت سیستم ایمنی می گردند، در نتیجه عملکرد سلول و تعادل هورمونی بهبود می یابد. آنتی اکسیدان باعث پیشگری از ابتلاء به انواع بیماری ها می گردد. بنابراین غذاهای غنی از آنتی اکسیدان در صدر فهرست غذاهای سالم برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند.
چربی های سالم
مصرف روغن های فراوری شده مانند روغن آفتابگردان، کلزا، گلرنگ، بادام زمینی و ذرت منجر به رسوب چربی و افزایش وزن می گردند. افزایش وزن به نوبه ی خود خطر ابتلاء به دیابت را افزایش می دهد. چربی های سالم مانند روغن ماهی، روغن کتان و روغن زیتون به حفظ سطح چربی در بدن کمک می کنند. این گونه چربی ها به هیچ عنوان برای بدن مضر نیستند. اسیدهای چرب امگا 3 و پروتئین های ماهی نیز به بهبود عملکرد سوخت و ساز در بدن کمک می کنند.
افراد دیابتی باید از خوردن قند، شیرینی، بستنی، عسل و همه ی اشکال دیگر شیرینی خودداری کنند. برخی نوشابه ها نیز حاوی میزان بالایی قند هستند، بنابراین قبل از مصرف آن ها به برچسپ روی شیشه و درصد قند موجود در آن ها دقت کنید. چای های گیاهی نیز به کاهش گلوکز خون کمک می کنند. انگور فرنگی، شنبلیله، کدو تلخ، برگ بو، برگ ریحان، فلفل سفید، آلوئه ورا، دارچین، پیاز و سیر نیز برای افراد دیابتی مفید می باشد. بیماران دیابتی قبل از استفاده از این گیاهان یا داروهای طبیعی با پزشک خود مشورت کنند.
ورزش منظم باعث افزایش عملکرد مناسب همه ی اندام ها می گردد. ورزش به حفظ تعادل هورمونی و تقویت سطوح انرژی کمک می کند. استفاده از داروها و مکمل های تجویز شده و غذاهای سالم در رژیم غذایی و ورزش منظم به کنترل و مدیریت دیابت نوع 2 کمک می کند.
