تاریخ خبر: 1393/04/22 – به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران(istta) به نقل از میراث فرهنگی، اعلام آمار 4 برابر شدن ورود گردشگران به کشور و تکمیل بودن ظرفیت هتل‌های برخی از شهرها مانند اصفهان، شیراز و یزد از یک سو و ضریب اشغال کمتر از 50 درصدی هتل‌های سایر شهرهای کشور و اعمال افزایش 20 درصدی نرخ هتل‌ها در سال جدید از دیگر سو سبب بروز مسائلی از جمله چرایی افزایش نرخ هتل‌ها و ارائه نشدن خدمات مناسب و در خور درجه هتل‌ها شده‌است.
اما آنچه مشخص است بازار عرضه و تقاضا و تعیین قیمت‌ها در این بازار است چراکه بسیاری از هتل‌ها با تکمیل پروسه استانداردسازی می‌توانند به صورت مستقل به ارائه قیمت بپردازند و اگر برای قیمت ارائه شده مشتری نداشته باشند به ناچار قیمت خود را کاهش خواهند داد.
از دیگر سو مسافران از بالا بودن هزینه اقامت در هتل‌ها گله‌مند هستند چنانکه اقامت در هتل‌های مشهد از 50 هزار تومان در هتل یک ستاره تا 300 هزار تومان در هتل 5 ستاره هزینه دارد یا میانگین نرخ اقامت در هتل‌های فارس از 38 تا 380 هزار تومان است. همچنین مسافران می‌توانند از 120 تا 700 هزار تومان در هتل‌های دو تا پنج ستاره جزیره کیش اقامت داشته باشند.
همین امر سبب هتل گریزی مسافران داخلی و پناه بردن آنها به چادر و مهمانپذیر شده‌است. اینگونه است که نه مسافر راضی است نه هتلدار. چراکه هتلداران از پایین بودن ضریب اشغال هتل‌های خود سخن می‌گویند. اما چرا با وجود این نارضایتی‌ها نرخ‌ها درست نمی‌شوند؟
البته بسیاری از هتلداران نیز از تکمیل بودن ظرفیت خود خبر می‌دهند و به بازار عرضه و تقاضا اشاره می‌کنند. «مسیح الله صفا» رییس جامعه هتلداران کیش معتقد است: «از آنجایی که گردشگری جز کالاهای اساسی به حساب نمی‌آید و طبق مصوبه دولت نرخ گذاری با توجه به استانداردسازی هتل‌ها بر اساس عرضه و تقاضا و خدماتی که ارائه می‌شود آزاد است؛ بنابراین دولت نمی‌تواند بگوید که هتلدار چند درصد به قیمت خود بیافزاید یا کاهش دهد. چراکه به طور مثال اگر در فصل نوروز به هتل‌های شیراز بگوید که تو فقط می‌توانی 18 درصد افزایش نرخ داشته باشی از دیگر سو باید در فصل زمستان به آنها یارانه دهد.»
به گفته او، در همه دنیا که فاکتورهای محدود کننده برای فعالان گردشگری اعمال می‌شود در ازای آن فاکتورهای تشویقی نیز در نظر گرفته می‌شود. دولت حق ندارد باید و نبایدهایی برای بخش خصوصی تعیین کند چراکه در قبال آن مسئول می‌شود.
صفا با اشاره به آنکه این روزها خبرها حکایت از تکمیل بودن ظرفیت اتاق‌های هتل‌های اصفهان و شیراز می‌دهند اما در مقابل آن هتل‌های تهران خالی است یادآور شد: «در بسیاری از موارد به دلیل نیازسنجی نشدن امور زیرساختی گردشگر با مشکل روبه‌رو هستیم به طور مثال شهری مانند مشهد با دارا بودن بیش از 500 هتل، ضریب اشغال هتلهایش در فصل زیارت به 60 درصد هم نمی‌رسد. این موضوع درخصوص تهران نیز صدق می‌کند چراکه بیش از حد نیاز هتل ساخته شده‌است اما در شهری مانند اصفهان با توجه به تعداد مسافرانی که دارد هتل کم است.»
این هتلدار در ادامه گفت: «هرچند قدرت خرید مردم پایین آمده اما از هتلدار با توجه به افزایش قیمتی که در نرخ برق، آب، گاز و مالیات داشته‌ایم چه انتظاری می‌توان داشت؟ باید ساختار تغییر کند چرا در اصفهان 32 هتل داریم و در مشهد 500 هتل. این ها نشان از نبود نیاز سنجی در زیرساخت‌های گردشگری دارند.»
او با اشاره به آنکه هرچند گفته می‌شود در حوزه ورود گردشگر شاهد افزایش 4 برابری هستیم اما این تعداد بازهم چشم گیر نیست تصریح کرد: «در واقع گردشگر داخلی است که این چرخه را می‌چرخاند و در واقع هزینه‌ها از این جیب به آن جیب می‌شود.»
صفا خاطرنشان کرد: «هرچند ممکن است هتلداران از به صرفه نبودن این حوزه گله کنند اما 70 درصد آنها رضایت دارند چراکه اگر راضی نبودند در این حوزه نمی‌ماندند. هرچند سود هتلداری در ارزش افزوده آن است اما اگر سودمند نبود امروزه 30 درصد مالکان هتل‌های خوب کیش، هتلداران مشهدی نمی‌بودند که در آن شهر هم هتل دارند. اگر این حوزه توجیه اقتصادی نداشت سرمایه گذاری نمی‌کردند.»
رییس جامعه هتلداران کیش همچنین به خدماتی که باید از سوی هتلدار ارائه شود اشاره کرد و گفت: «اگر هتلدار خدمات خود به مسافر ارایه دهد او دوباره باز می‌گردد. این یک اصل است که یک مسافر راضی حداکثر می‌تواند 4 نفر را برای آمدن به هتل راضی کند و یک مسافر ناراضی می‌تواند 14 مسافر دیگر را منصرف کند.»
با این وجود صفا معتقد است: «90 درصد بازار عرضه و تقاضا از شرایط موجود راضی هستند.»
«ناصر گلدوست»، دبیر انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در این خصوص گفت: «بر عکس آنچه اعلام می‌شود با کمبود مسافر روبه‌رو هستیم. در این میان نیز هتل‌ها موظف هستند طبق درجه خود سرویس ارائه دهند و اگر این کار انجام نشود مسافر می‌تواند شکایت کند.»
او با اعتقاد برآنکه برخی از هتل‌ها همیشه با ظرفیت کامل فعال بوده‌اند و همچنان ظرفیت آنها تکمیل است گفت: «این یک امر عادی است. مگر در اصفهان یا در کل کشور چند هتل عباسی یا هتل کوثر فعال هستند؟ مگر در کل دنیا چند هتل هیلتن داریم؟ بنابراین تکمیل بودن ظرفیت برخی از هتل‌ها یک امر عادی است. در این میان سایر هتل‌هایی که درجه‌های کمتر دارند باید ارتقا یابد. باید تجهیزات خود را به روز کنند تا بتوانند در بازار رقابتی دوام بیاورند.»
گلدوست با برآورد تعداد مسافران ورودی گفت: «معاون گردشگری اعلام کرده‌است در 3 ماه نخست سال جاری حدود 19 هزار گردشگر با تورهای ورودی جذب شده‌اند اگر این تعداد را در 4 ضرب کنیم می‌شود 80 هزار نفر حال می‌گوییم 100 هزار نفر؛ آیا این رقم برای کل کشور رقم قابل تصوری است؟ در واقع می‌توانیم بگوییم در مقابل کل کشور مسافری نداریم و در مقابل آن تعداد محدود هتل داریم که پر است.»
دبیر انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران همچنین به آزادسازی نرخ‌ها اشاره کرد و گفت: «درحال حاضر پروسه آزادسازی نرخ‌ها را پشت سر می‌گذاریم. در این بازه از زمان مشکلاتی وجود خواهد داشت تا تعادل برقرار شود. زمانی می‌رسد که رقابت کامل بوجود می‌آید و در آن زمان هم بازار عرضه و تقاضا و رقابت در خدمات است که مشتری جذب می‌کند و تعیین کننده قیمت‌ها خواهد بود.»
