نگاهی به تاریخ ورزش شنا؛ از عهد باستان تا مسابقات المپیک دوران مدرن
شنا ورزشی باستانی است که از وقتی آدم و آب روی زمین بودهاند، این ورزش هم بوده است. نقاشیهای ماقبل تاریخ در جنوب غربی مصر، مدرکی مستند از این است که مردم در آن دوران شنا میکردهاند. به نظر میرسد این تصاویر، دست و پا زدنهای ابتدایی یا شنای پروانه را نشان میدهند اما احتمال این که این کار بیشتر جنبه آیینی داشته، بیشتر از بقیه است.
البته در عهد باستان، مردم شنا میکردند چون برای بقایشان به آن نیاز داشتند؛ حالا چه برای عبور از رودخانه و رسیدن به سمت امن آن و چه فقط برای غرق نشدن بوده باشد؛ اما اکنون شنا مسیر طولانی را نسبت به آن روزها طی کرده و تفاوت زیادی کرده است. اینجا به تاریخ آن به عنوان ورزشی که امروز میشناسیم، اشاره میشود.
قدم اول؛ آشنایی
از انگلیس به عنوان اولین کشوری یاد میشود که شنا را به عنوان یک ورزش و مسابقه شناخت. در سال 1837 در استخرهای دست ساز بشر در لندن مسابقاتی برگزار شد که مسوولیت آن با انجمن شنای ملی بود و این رقابتها به سرعت محبوب شد.
اولین استخر سرپوشیده تاریخ هم در سال 1862 در انگلیس ساخته شد. مدت زیادی نگذشت که استخرهای بیشتری بنا شدند و یک سازمان دیگر هم در سال 1880 تاسیس شد که با نام «اتحادیه شنای آماتوری بریتانیا» شناخته میشد. بیش از 300 باشگاه عضو این اتحادیه بودند. سبک اصلی شنا هم که در مسابقات استفاده میشد، پروانه بود و بعدا شنای پهلو هم که تازه باب شده بود، به آن اضافه شد.
ورود به المپیک
شنا در سال 1896 به بخش مردان مسابقات المپیک اضافه شد و ورزشکاران در دو دسته 100 متر و 1500 متر آزاد به رقابت پرداختند. این مسابقات در آبهای آزاد و خارج از استخر برگزار شد. مدت زیادی نگذشته بود که رقابتهای دیگری نیز به المپیک افزوده شدند، از جمله پروانه، کرال پشت و مختلط انفرادی.
در چند المپیک اول، زنها در رقابتهای شنا شرکت نمیکردند اما در سال 1912 شنای زنان هم به المپیک راه یافت.
اکنون 16 نوع مسابقه شنا در المپیک برای مردان و زنان برگزار میشود که در مجموع 32 رقابت میشود و مسابقات پارالمپیک نیز 22 دسته مختلف شنا برای مردها و زنها دارد که روی هم 44 رقابت میشود.
ایجاد اصلاحات برای بالا بردن سرعت
اصلاحات در تکنیکهای شنا وقتی رخ داد که چند کشور مختلف، نحوه شنای پروانه و کرال پشت را تغییر دادند. این اتفاق بین سالهای 1935 تا 1945 افتاد و در اوایل دهه 1950 میلادی در المپیک جنجالساز شد. در همین دوره بود که به دلیل جنگ، پارچه برای درست کردن مایوی شنا کم شد و بنابراین، اولین نمونه مایوی دو تکه شنا در 1943 ابداع شد. در همین حال، تکنیکهای شنا برای بردن مدال طلای المپیک دچار تحول شد و شناگران زمان بیشتری زیر آب میماندند تا بتوانند با سرعت بیشتری جلو بروند. این تکنیکی است که امروز هم مورد استفاده قرار میگیرد.