واژه اکو موزه اولین بار توسط هوگوس دی وارن (Hugues de Varine) در 1971 به کار برده شد.
اکوموزه در دهه 1970 ، دوره‌ای که ویژگی بارز آن رو به زوال رفتن اقتصاد قدیمی و رها شدن معادن و مکان های صنعتی بود به سرعت به اروپا گسترده شد و هدف آن بهره برداری و بهبود وضعیت فرهنگ رو به زوال و همچنین تقویت اقتصاد آن ناحیه بود
مفهوم اکوموزه
کلمه (Ecomuseum) ترجمه انگلیسی از کلمه فرانسوی Ecomusee است که خود از ترکیب 2 کلمه موزه و اکولوژی به وجود آمده است
اکولوژی
راهی است که گیاهان، حیوانات و مردم با یکدیگر و محیط زیست اطرافشان ارتباط برقرار می کنند.
در مفاهیم دیگر آمده است: لغت اکولوژی از واژه یونانی اویکاس به معنی خانه گرفته شده است که به محیط دور و بر اطلاق می شود .
بر طبق مفاد بیانیه کنفرانس “لانگ نت” تورنتو سال (2004) یک اکوموزه روش پویایی است که در ان جوامع محلی ارزشهای میراث ملموس و ناملموس خود را حفظ، مدیریت و تفسیر می کنند.
حداقل عناصر مورد نیاز در اکوموزه بدین شرح است.
• کارگاه های تاریخی
• مرکز اسناد
• بازدید کننده گان و نمایشگاه ها
• اشیاء مورد علاقه را در چشم انداز
• راه ها و مسیرهای
یک اکوموزه نوع خاصی از موزه است که براساس توافق با جامعه محلی برای حفظ آن مکان برپا شده است.
در گذشته به میراث فرهنگی به چشم شی ای ماندگار و جاویدان نگاه می‌کردند، اما امروزه این دیدگاه تغییر کرده و مفهوم جدید آن عبارت است از آمیزه پیچیده‌ای از طبیعت و تاریخ، آداب و رسوم، زبان و سنت‌ها. ویرانی عظیم ناشی از دو جنگ جهانی و توسعه صنعتی عمده‌ای که از ده1950 بدین سو رخ داد، مردم را به درک این واقعیت سوق داد که زندگی آنها رابطه تنگاتنگی با محیط زندگی و کارشان دارد.
این امر، اساس هویت فرهنگی مردم و یک مرجع فکری و معنوی برای کیفیت متعادل زندگی فراهم می‌نماید. امروزه تمایل به درک میراث فرهنگی در وسیع‌ترین مفهوم آن وجود دارد، یعنی آن چیزی که حاوی همه نشانه‌های اثبات‌کننده فعالیت‌ها و دستاوردهای بشر در طول زمان است.تاریخ موزه نگاری و موزه‌شناسی نیز بیانگر شیوه‌هایی است که تمدن‌ها در اعصار متفاوت، از طریق این شیوه‌ها به رابطه خود با میراثشان اندیشیده‌اند.
ایده نقش موزه‌ها در توسعه منطقه‌ای، برای نخستین بار در دهه1970 میلادی شکل گرفت، اما به واقع در دهه1980 میلادی شاهد بروز خلاقیت‌هایی ناشی از این جریان فرهنگی بودیم. در کشورهایی چون کانادا، سوئد، نروژ و پرتغال این ایده، «موزه‌شناسی نوین» نام گرفت. در دهه1990 میلادی با جهانی‌شدن این جریان با واژه‌هایی چون « اکوموزه» یا «جامعه‌ای» همراه شد. تا این نوع موزه‌های نوآور یا به عبارتی نامتعارف، از مؤسسات سنتی که تنها به افزایش بازدید گردشگران، ارائه تسهیلات و نهایتاً افزایش درآمد می‌اندیشند، قابل تشخیص باشند.اکوموزه در دهه70 میلادی، دوره‌ای که ویژگی بارز آن رو به زوال رفتن اقتصاد قدیمی و رها شدن معادن و مکان‌های صنعتی بود، به سرعت در اروپا گسترده شد و هدف آن بهره‌برداری و بهبود وضعیت فرهنگ رو به زوال و همچنین تقویت اقتصاد آن ناحیه بود.
اکوموزه تعریف واحدی ندارد و برپایه امکانات، ویژگی‌ها و نیازهای فرهنگی- محیطی منطقه شکل می‌گیرد و به‌طورکلی سازمانی است که میراث، طبیعت، تاریخ، فرهنگ و صنعت را ارج می‌نهد و باعث حفظ و ارتقاء آن می‌شود.
یک اکوموزه نوع خاصی از موزه است که براساس توافق با جامعه محلی برای حفظ آن مکان برپا شده است.
منبع : سایت اوشیدر
