گره تیروئید یک تودهی کوچک از بافت مرتبط با غدهی تیروئید بوده که میتواند بر روی هر بخش از غده توسعه یابد. رشد غیر طبیعی غدهی تیروئید و یا رشد بیش از حد بافتها منجر به تشکیل گرهها میشود.
هنگامی که گرهها به سرطان تبدیل شدند، میتوانند تنها از طریق جراحی درمان شوند. گرههای تیروئید رشد غیر طبیعی در غدهی تیروئید میباشند. آنها میتوانند به صورت جامد و یا گرههای پر از مایع باشند. رشد غیر طبیعی بافتهای فیبروئید گرههایی را در غدهی تیروئید تشکیل میدهد. این گرهها ممکن است خوش خیم و یا بدخیم باشند. اما، بیش از 90 درصد از این گرهها غیر سرطانی هستند.
توصیف گرههای تیروئید
غدهی تیروئید در قسمت پایین گردن زیر سیب آدم قرار دارد. این غدهی پروانهای شکل در جلوی گردن قرار دارد. دو لوب تیروئیدی بر روی هر طرف از لولهی بادی واقع بوده که توسط بافتی به نام ایستموس که لولهی بادی قسمت جلو را پوشانده، متصل میباشد.
این گره بر روی هر بخش از غده توسعه مییابد. رشد غیر نرمال غدهی تیروئید و یا رشد بیش از حد بافتهای تیروئیدی منجر به تشکیل گرهها میشود. عمدتا، این گرهها پر از مایع بوده و خوش خیم هستند. هنگامی که گرهها به اندازه ی کافی بزرگ شدند، لولهی بادی را فشرده کرده و شخص ممکن است احساس بروز مشکل در بلع داشته باشد. 5 درصد از گرهها سرطانی بوده و منجر به بروز سرطان تیروئید میگردند.
علل بروز گرههای تیروئیدی
این بیماری علل متنوعی دارد که برخی از آنها را در زیر بیان میکنیم:
کمبود ید، سرکوب تیروکسین به واسطهی عوامل فیزیکی، تیروئید مزمن که به واسطهی کم کاری تیروئید رخ میدهد.
مردان به میزان بالاتری نسبت به زنان به گرههای سرطانی تیروئید مبتلا میشوند.
مواجههی مداوم با اشعه بر روی سر و گردن باعث بروز این بیماری میگردد.
انواع گرههای تیروئیدی
هفت نوع گره وجود دارد که در زیر ذکر شده است:
گرههای کلوئیدی یا آدنوم فولیکولی
این گرهها حاصل رشد بیش از حد غدهی تیروئید بوده که غیر سرطانی هستند. تنها یک لوب در چنین مواردی تشکیل میشود و این لوب نیز از غدهی تیروئید خارج نمیشود. از اینرو، بیخطر میباشد.
کیستهای تیروئیدی
این گرهها 1 تا 5/1 سانتی متر قطر داشته و پر از مایع هستند. برخی مواقع آنها بدخیم بوده و با مواد جامد پر میشوند.
گرههای التهابی
این گرهها حاصل تیروئیدیت یعنی التهاب مزمن غدهی تیروئید میباشند. یکی از این نوع، تیروئیدیت حاد بوده که باعث درد شدید در ناحیه ی گردن میشود.
سرطان تیروئید
این نوع گرهها، لوبهای بدخیم، بسیار بزرگ و سفت بوده که باعث ناراحتی در ناحیهی گردن میشوند.
آدنوم فولیکولی
آنها از اپیتلیوم فولیکول حاصل شدهاند و معمولا به صورت تنها بوده و ضایعات خوش خیمی میباشند. آنها شایعترین نوع گره تیروئیدی میباشند.
گواتر چند گرهی
این گرهها از یک گواتر سادهی موجود رشد میکنند. آنها حاوی گرههای متعددی بوده و هر گره ممکن است خوش خیم و یا بدخیم باشد.
بیماری گواتر چند گرهی سمی
در این مورد، غدهی تیروئید تیروکسین را بدون تاثیر هورمون تحریک کنندهی تیروئید ترشح میکند. سطوح بالای تیروکسین در خون منجر به نرخ متابولیسم بالا میگردد.
علائم گرههای تیروئیدی
در در ناحیهی گردن، اشکال در بلع، کاهش وزن ناگهانی، ضربان قلب نامنظم، گرفتگی صدا یعنی مشکل در صحبت کردن، بزرگ شدن گرههای لنفاوی در ناحیهی گردن
اثرات
اگرچه این غدهها خوش خیم هستند، اما عواقب مهمی را ایجاد میکنند. برخی از این عواقب به شرح زیر میباشد:
مشکلات قلبی که شامل نرخ سریع ضربان قلب، ضربان قلب نامنظم و ضعف عضلات قلب که منجر به پمپاژ ناکافی خون به بخشهای مختلف بدن میگردد.
پوکی استخوان که شامل ضعف و شکنندگی استخوانها به واسطهی فقدان مقدار کافی کلسیم در بدن میباشد نیز رخ میدهد. این موضوع به واسطهی ترشح نامناسب کلسی تونین توسط غدهی تیروئید رخ میدهد.
درمان
برخی از گزینههای درمان شایع این بیماری به شرح زیر میباشد:
استفاده از ید رادیواکتیو که اندازهی گواتر را کاهش میدهد، اما، پرتو درمانی ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی گردد. زنان باردار باید از این نوع روش درمانی خودداری کنند.
در مواردی که گره، لولهی بادی را فشرده میسازد، پزشک داروهایی مانند لووتیروکسین را تجویز میکند که برای توقف سریع تولید تیروکسین مورد استفاده قرار میگیرد.
در برخی موارد، اتانول به منظور فشرده سازی گرهها و کاهش ترشخ بیش از حد هورمون تیروکسین مورد استفاده قرار میگیرد.
هنگامی که گرهها سرطانی باشند، عمل جراحی تنها گزینهی درمانی میباشد.